ŞİMDİYE KADAR YAZILMIŞ EN BASİT KİTABI
Keysa Luna
2. Baskı
* to orange-pill: (verb) / tu' ȯr-inj-'pil/ * turuncu hapı yutturmak: (fiil) : bitcoin'i etkili anlatarak, daha evvel almamış birisini Bitcoin’ci yapmak
1 bitcoin = 100.000.000 satoshi
Nostr hakkında bir bölüm içerir
i →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
İkinci Baskı, Temmuz 2024, Keysa Luna
Birinci Baskı, Mart 2022, Keysa Luna
Bu eser, Creative Commons Atıf-GayriTicari-AynıLisanslaPaylaş (Attribution-NonCommercial-ShareAlike): 4.0 Uluslararası Lisansı altında lisanslanmıştır.
Bu, aşağıdakileri yapmanız için özgür olduğunuz anlamına gelir:
Paylaşmak: Materyali herhangi bir ortamda veya formatta kopyalamak ve yeniden dağıtmak
Uyarlamak: Materyali remiks yapmak
Aşağıdaki şartlar altında:
Atıf - Atıf - Uygun şekilde atıfta bulunmalı, lisansa bir bağlantı vermeli ve değişiklik yapılıp yapılmadığını belirtmelisiniz. Bunu makul bir şekilde yapabilirsiniz, ancak lisans verenin sizi veya kullanımınızı onayladığını ima eden hiçbir şekilde yapamazsınız.
GayriTicari - GayriTicari - Materyali ticari amaçlarla kullanamazsınız.
AynıLisanslaPaylaş - AynıLisanslaPaylaş - Eğer materyali yeniden düzenler, dönüştürür veya üzerine inşa ederseniz, katkılarınızı orijinalle aynı lisans altında dağıtmalısınız.
Kapak ve iç tasarım Keysa Luna tarafından Kapak fotoğrafı Pixabay.com'dan Vallota tarafından Başlık grafikleri @Asanoha_gold :: sovereignremnant.com tarafından Nostr logosu sovrynmatt@nostrplebs.com tarafından Bağımsız Olarak Yayınlanmıştır ABD'de Basılmıştır
← ii →
İÇİNDEKİLER
1. Neden 'e İhtiyacımız Var?
1
2. Bunu Düzeltir
32
3. Nedir?
36
4. Nasıl Çalışır?
73
5. Lightning Ağı Hakkında Bir Söz
88
6. Nasıl 'lenilir?
92
7. Gizlilik Hakkında
104
8. KBŞ'sini Çürütmek
108
9. Neden Sadece
123
10. Satoshi'nin Sayıları
127
11. Tavşan Deliği İçin Kaynaklar
133
12. Topluluk Projeleri
138
13. Kaynaklı Düşünceler
139
14. Bir Şifrepunk'un Bildirisi
145
15. Teknik Raporu
149
← iii →
İÇİNDEKİLER devam
160. Nostr Nedir?
160
17. Neden Nostr 'a İhtiyacımız Var?
161
18. Nostr Nasıl Çalışır?
162
19. Nasıl Nostr 'lanılır?
165
20. Anahtar Yönetimi
166
21. Nostr Kaynakları
167
22. Nostr İstemcileri/Uygulamaları
168
23. Bize Katılın!
169
← iv →
bütün çocuklarımız için,
Satoshi ve Şifrepunk'lara teşekkürlerimle
Basit hayatı seviyorum, Doğayı seviyorum, Yalınayak olmayı seviyorum, Yaratıcılığı ateşleyen, ilham verici, derin sohbetleri seviyorum. Özgürlüğü seviyorum.
Ve, bitcoin'i seviyorum.
Sevgi büyük bir kelime, bitcoin büyük bir sevgiyi hak ediyor.
Varlığı, insanlık tarihinin en zorlu döneminde parlak bir ışık gibidir.
Bu kitabı, bitcoin'i ve neden ona ihtiyacımız olduğu bilgisini arayanlar için daha erişilebilir kılma umuduyla yazdım.
Bu kitap, benim ve birçoklarının keşfettiği gibi, sonsuz, hayat değiştiren ve büyüleyici bir tavşan deliğinin başlangıç noktasıdır!
Turuncu hapı seçmeniz, özgür olmanız ve bu yolculuktan zenginleşmiş olarak çıkmanız dileğiyle!
738922
← v →
Bu 2. baskıyı basıma sunarken, yazarken, düzenlerken, güncellerken, teyit ederken ve en önemlisi, Nostr hakkındaki yeni bölümü eklerken, derinlemesine düşündüm, ve hayranlık duydum.
Hepinize, turuncu hapı almış, mor hapı almış, ve henüz alacak olanlara, bu yolculukta benimle birlikte, ileriye doğru yürüyen, dijital dünyın kontrolsüzlügünün hem gücünü hem de tehlikesini anlayanların, kararlılıkla işlerini devam ettiren şifrepunk'lara, özgürlük severlere, vizyonerlere,
ve hayranım özgürlük dolu bir gelecekte yaşamak için, hepimizin ihtiyaç duyduğu kodu yazan ve yazmaya devam edenlere,
Onu kullanmak bize kalmış.
Hadi birlikte hızlıca devam edelim.
İleriye.
851522
← vi →
Not: Bu küçük kitapta sunulan her şey tartışmaya, müzakereye, güncellemelere ve düzeltmelere açıktır!
Hayatın her alanında olduğu gibi, bitcoin, nostr, onların geleceği ve tüm yönleri hakkında çok sayıda bakış açısı vardır.
Nostr ve Twitter'da 7 gün 24 saat hem kafa karıştırıcı hem aydınlatıcı yorumlar akmaya devam ediyor!
Bu ekosistemin tamamı, kendiliğinden ortaya çıkan, tabandan gelen, karmaşık, büyüleyici bir açılımdır! Bu, şimdiye kadar gerçekleştirilen en büyük küresel deneydir; her ırktan, dinden, sınıftan ve eğilimden insanların kimsenin iznine gerek duymadan bir araya gelerek yeni bir yol keşfetmeye çalıştığı bir deneydir.
Eğer böyle bir hareket size ilham veriyorsa, büyük olasılıkla kendinizi bizimle birlikte tavşan deliğine düşerken bulacaksınız!
Yol boyunca açık zihinlere ve açık kalplere...
Unutmayın: Güvenmeyin, Doğrulayın
Ve her zaman KAKY: Kendi Araştırmanızı Kendiniz Yapın! (ingilizcesi DYOR)
← vii →
Bitcoin adında açık kaynaklı yeni bir P2P e-nakit sistemi geliştirdim. Tamamen merkeziyetsiz bir sistem, merkezi bir sunucu veya güvenilir taraflar yok, çünkü her şey güven yerine kriptografik kanıta dayanıyor. Bir deneyin, veya ekran görüntülerine ve tasarım belgesine göz atın: Bitcoin v0.1'i
http://www.bitcoin.org adresinden indirin
~ Satoshi Nakamoto 2009-02-11 22:27:00 UTC metzdowd.com'da yayınlandı, erken dönem bir kriptografi posta listesi
← viii →
NEDEN 'e
İHTİYACIMIZ VAR
'E İHTİYACIMIZ VAR
ÇÜNKÜ PARA BOZUK
Geleneksel para biriminin temel sorunu, çalışması için gerekli olan mutlak güvendir. Para birimini değersizleştirmeyeceği konusunda merkez bankasına güvenmek zorundayız, ancak fiat paraların tarihi bu güvenin ihlalleriyle doludur. Bankalara paramızı tutmaları ve elektronik olarak transfer etmeleri için güvenmemiz gerekir, ancak onlar rezervde sadece küçük bir kısmını tutar ve kredi balonları yaratacak şekilde borç verir. Gizliliğimiz ve kimlik hırsızlarının hesaplarımızı boşaltmasına izin vermeyeceklerine konusunda onlara güvenmek zorundayız.
~ Satoshi Nakamoto 2009-02-11
Fiat para sistemi arızalıdır (her zaman öyleydi).
Sürdürülebilir değildir (hiçbir zaman olmadı).
Bu durumu düzeltmenin bir yolu yok (asla olmayacak)
← 1 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
(OLMAYAN) ALTIN STANDARDI
Birçok insan hala paranın altınla desteklendiğine inanıyor.
Aslında desteklenmiyor, çünkü:
1971 yılında Başkan Nixon'ın tek taraflı olarak dünyayı altın standardından çıkardığı zamandan beri (Nixon Şoku) paranın altınla desteklenmesi kesilmiştir.
Bu durumun ne kadar zarar verdiğinin net bir resmini görmek için wtfhappenedin1971.com adresine bakın.
1971'den bu yana Tüketici Fiyat Endeksi enflasyonunu (kırmızı çizgi) ve ABD dolarının satın alma gücünü (siyah çizgi) gösteren grafik. ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu, St. Louis Federal Rezerv Bankası FRED'den alınmıştır; https://fred.stlouisfed.org/series/CPIAUCSL , 9 Haziran 2024.
İlginç Bir Bilgi: Dünya Ekonomik Forumu 1971'de kuruldu.
← 2 →
Neden 'e ihtiyacımız var?
FIAT: (isim) /ˈfiː.æt/
: otoriter veya keyfi bir emir : EMIR
: otoriter bir karar : DIKTE
: çaba sarfetmeden bir şey yaratan bir komut veya irade eylemi
~ merriam-webster.com/dictionary
FIAT: Latince fieri «yapılmak, meydana gelmek» kelimesinden
Fiat sadece hükümetin değeri olduğunu söylediği (emir verdiği) için değeri olan paradır.
Bu nedenle insanlar (mecburen) değeri olduğuna inanırlar.
Fiat paranın bir değeri olduğuna inanmasalar bile, yasa gereği onu kullanmak, mal ve hizmetler için ödeme olarak kabul etmek zorundadırlar.
Fiat para yoktan var edilir veya yaratılır.
Günümüzde tüm dolarların yaklaşık %5'i nakit olarak basılır.
Kalan %95'ini, bankalar kredi verirken bir bilgisayara rakamlar girerek dijital olarak yaratırlar.
100 dolarlık bir banknot üretmek, Gravür ve Baskı Bürosu'na sadece birkaç cent'e mal oluyor…
~ Amerikalı Ekonomist, Barry Eichengreen
← 3 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
NBC '60 Dakika'dan Scott Pelley: — Basitçe sistemi paraya boğduğunuzu söylemek doğru olur mu?
Fed Başkanı Jerome Powell: — Evet. Yaptık. Bu, bunu düşünmenin başka bir yolu. Yaptık.
Pelley: — Nereden geliyor? Sadece basıyor musunuz?
Powell: — Dijital olarak basıyoruz. Yani merkez bankası olarak, parayı dijital olarak yaratma yeteneğimiz var. Bunu hazine bonoları veya diğer devlet garantili menkul kıymetleri satın alarak yapıyoruz. Bu aslında para arzını artırıyor. Ayrıca gerçek para basıyoruz ve bunu Federal Rezerv bankaları aracılığıyla dağıtıyoruz.
~ CNBC '60 Dakika' Röportajı, 17 Mayıs 2020, C*vid-19 karantinasının başlamasından iki ay sonra
Sahip olduğumuz kredi programlarıyla yapabileceğimiz şeylerin
gerçekten bir sınırı yok.
~ Fed Başkanı Jerome Powell 18 Mart 2020'de CBS News'de
Evet, Federal Rezerv'de sonsuz miktarda nakit var. Bankacılık sisteminde yeterli nakit olmasını sağlamak için ne gerekiyorsa yapacağız.
~ Minneapolis Fed Başkanı Neel Kashkari 23 Mart 2020, CBS '60 Dakika'
Buradaki 'biz', FOMC toplantıları sırasında Federal Rezerv sistemi içinde para politikasındaki değişiklikler üzerine oy kullanan beş kişidir.
~ @MartyBent , TFTC.io'nun Kurucusu Forbes Makalesi, 18 Mart 2020
← 4 →
Neden 'e ihtiyacımız var?
ESKİLERİN AĞZINDAN
Banka, yoktan var ettiği tüm paralar üzerinde faiz kazanma avantajına sahiptir.
~ William Paterson,
1694 İngiltere Bankası'nın Kurucusu
Amerika'daki tüm karmaşa, kafa karışıklığı ve sıkıntılar, Anayasa'nın veya Konfederasyon'un kusurlarından, onur veya erdem eksikliğinden değil; para, kredi ve dolaşımın doğası hakkındaki cahillikten kaynaklanmaktadır.
~ John Adams
Amerika Birleşik Devletleri'nin 2. Başkanı, 1797-1801
Bankacılık kurumlarının özgürlüklerimiz için düzenli ordulardan daha tehlikeli olduğuna inanıyorum. Çoktan hükümete meydan okuyan bir para aristokrasisi yarattılar. Para basma yetkisi bankalardan alınmalı ve ait olduğu halka iade edilmelidir.
~ Thomas Jefferson
Amerika Birleşik Devletleri'nin 3. Başkanı, 1801-1809
Asil işlerimizle övünürken, adaletsiz bir para sistemiyle, eski kölelik sisteminden daha az zalim olmasa da, daha incelikli bir baskı sistemini millileştirdiğimiz çirkin gerçeğini gizlemeye dikkat ettik.
~ Horace Greeley
ABD Kongre Üyesi 1848-49
The New York Tribune'ün Kurucusu
← 5 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
Herhangi bir ülkede para hacmini kontrol eden kişi, tüm sanayi ve ticaretin mutlak efendisidir… Tüm sistemin, bir şekilde, tepedeki birkaç güçlü adam tarafından çok kolay kontrol edildiğini anladığınızda, enflasyon ve ekonomik bunalım dönemlerinin nasıl ortaya çıktığını size söylememize gerek kalmayacak.
~ James A.Garfield
Amerika Birleşik Devletleri'nin 20. Başkanı, Mart-Eylül 1881
1881'de suikaste uğradı
Bugün, bir grup insanın elinde yoktan dolar yaratma gücü kontrolsüz bir şekilde bulunmaktadır.
~ Thomas W.Lawson, 'Çılgın Finans' kitabının yazarı, 1905
Bir kompocu gibi gizli - hatta sinsice - davrandım. Keşfedilmemesi gerektiğini biliyorduk, aksi takdirde tüm zamanımız ve çabamız boşa gidecekti. Özel grubumuzun bir araya gelip bir bankacılık yasası yazdığı ortaya çıkarsa, bu yasanın Kongre tarafından geçme şansı olmazdı.
~ Frank A.Vanderlip
New York City Bank'ın Başkanı
(Citibank'ın önceki adı)
~ 1913'te Federal Rezerv Yasası olarak geçen tasarıyı hazırlamak için 1910'da Jekyll Adası'nda gerçekleşen gizli toplantı hakkında 1935'te yazmıştır.
Bu (Federal Rezerv) Yasası, dünya tarihinde yürürlüğe konulmuş tek en güçlü yasadır. Başkan Woodrow Wilson bunu imzaladığında, Federal Rezerv Sisteminin görünmez eli doğmuş oldu.
Çağların en kötü yasal suçu, bankacılık ve para birimi yasası ile işleniyor.
~ Charles A.Lindbergh, Sr.
ABD Kongre Üyesi 1907-1917
← 6 →
Neden 'e İhtiyacımız Var?
Ben çok mutsuz bir adamım. Farkında olmadan ülkemi mahvettim. Büyük bir sanayi ulusu, kredi sistemi tarafından kontrol ediliyor. Kredi sistemimiz merkezileşmiştir. Bu nedenle, ulusun büyümesi ve tüm faaliyetlerimiz, birkaç kişinin elindedir. En kötü yönetilen, en fazla kontrol edilen ve medeni dünyadaki en baskın hükümetlerden biri haline geldik: Artık özgür düşünceye dayalı bir hükümet değil, artık çoğunluğun inancına ve oyuna dayalı bir hükümet değil, küçük bir baskın grup insanın görüşüne ve zorlamasına dayalı bir hükümet
~ Woodrow Wilson
ABD'nin 28. Başkanı, 1913-1921
1913 Federal Rezerv Yasası'nı geçirdikten 6 yıl sonra
Meselenin gerçek özü, hepimizin bildiği gibi, büyük merkezlerdeki finansal bir unsurun, Andrew Jackson günlerinden beri ABD hükümetine sahip olmasıdır.
~ Franklin D.Roosevelt
ABD'nin 32. Başkanı,
21 Kasım 1933'te Albay E. Mandell House'a yazdığı bir mektupta
Bu (büyük buhran) kazara olmadı. Dikkatle tasarlanmış bir olaydı… Uluslararası bankacılar, burada bir umutsuzluk durumu yaratmaya çalıştılar ki hepimizin yöneticileri olarak ortaya çıkabilsinler.
~ Kongre Üyesi Louis T. McFadden,
1936'da suikaste uğradı
Temsilciler Meclisi Bankacılık ve Para Birimi Komitesi Başkanı
Bir banka her kredi verdiğinde, yeni banka kredisi yaratılır - yeni mevduat - yepyeni para.
~ Graham F. Towers
Kanada Merkez Bankası Başkanı, 1934-55
← 7 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
Para sistemimizde borç olmasaydı, hiç para olmazdı
~ Marriner Eccles,
1941, Fed Başkanı
Federal hükümetin kendi parasını ödünç almasını haklı çıkarabilecek mantık ve akıl sahibi hiç kimseyle karşılaşmadım… İnanıyorum ki, insanların bunun değiştirilmesini talep edeceği zaman gelecek. İnanıyorum ki, bu ülkede insanların gerçekten sizi, beni ve Kongre ile bağlantılı herkesi suçlayacağı zaman gelecek, böylesine aptalca bir sistemin devam etmesine sessizce izin verdiğimiz için.
~ Wright Patman
ABD Kongre Üyesi 1928-1976
Bankacılık ve Para Birimi Komitesi Başkanı 1963-1975
Siz veya ben çek yazdığımızda, çeki karşılayacak yeterli miktarda fonun hesabımızda olması gerekir, ancak Federal Rezerv çek yazdığında, bu çekin karşılığında herhangi bir banka mevduatı bulunmaz. Federal Rezerv çek yazdığında, para yaratmaktadır.
~ Boston Federal Rezerv Bankası
'Basitçe Anlatmak', 1984
← 8 →
Neden 'e İhtiyacımız Var?
FEDERAL REZERV
Fed, ABD'nin 'bağımsız' merkez bankasıdır. 1913'te Federal Rezerv Yasası'nın geçmesiyle kurulmuştur.
Kısmen özel, kısmen devlet olan benzersiz bir yapıya sahiptir.
Siyasi olarak bağımsız, tarafsız bir kuruluş olması amaçlanmıştır.
Fed Yönetim Kurulu, Başkan tarafından atanır ve Senato tarafından onaylanır. Ancak, Fed'in aldığı kararlar için hiçbir merciden onay alması gerekmez.
Şunlardan oluşur:
Federal Rezerv Yönetim Kurulu
12 Federal Rezerv Bankası
Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC, para politikası yapım organıdır.)
Fed'in sorumlulukları şunlardır:
ABD para politikasını denetlemek, istihdamı ve fiyat istikrarını teşvik etmek.
Bankacılık ve finans kurumlarını düzenlemek ve denetlemek.
Finans kurumlarına ödeme hizmetleri sağlamak.
Tüketici haklarını korumak ve ekonomik büyümeyi teşvik etmek.
← 9 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
FED BAŞKANI HAKKINDA BİR NOT
Federal Rezerv Başkanı aynı zamanda:
Federal Açık Piyasa Komitesi'nin (FOMC) başkanıdır. Bu komite ABD para politikasının yönünü belirler (örneğin: niceliksel genişleme, faiz oranı artışları)
Uluslararası Para Fonu'nun (IMF) bir üyesidir
Merkez bankalarının bankası diyebileceğimiz, Uluslararası Ödemeler Bankası'nın (BIS) bir üyesidir.
G-7'nin ABD maliye bakanıdır
G-20'nin ABD maliye bakanıdır
Bir kişi için çok büyük bir güç.
← 10 →
Neden 'e ihtiyacımız var?
KISMİ REZERV BANKACILIĞI,
FAİZ VE KREDİLER
Kısmi Rezerv bankacılığı: Mart 2020'ye kadar, bankalar %10'luk bir rezerv tutmak zorundaydı ve %90'ını kredi olarak verebilirdi.
Mart 2020'den beri rezerv tutulması gerekmiyor, bu da bankaların sınırsız kredi vermesine olanak tanıyor.
Kredi, borca dayalı bir paradır ve kredi için faiz ödemeniz gerekir.
İlginç Bir Bilgi 1: Kredinin faizini ödemek için gereken para bankalar tarafından YARATILMAZ
İlginç Bir Bilgi 2: ASLA yaratılmaz.
İlginç Bir Bilgi 3: Dünyada tüm kredileri ve bu kredilerin faizlerini geri ödemek için YETERLİ para YOKTUR.
İlginç Bir Bilgi 4: Asla da olmayacak!
← 11 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
PETRO DOLAR ÜZERİNE BİR NOT
1971'e kadar doların altınla, 1974'ten itibaren ise petrol ve dolaylı olarak ABD Ordusu tarafından desteklendiği söylenebilir.
1974'te ABD ve Suudi Arabistan, petrol satışlarını ABD doları cinsinden fiyatlandırmak için ikili anlaşma imzaladı.
O zamandan beri, küresel petrol satışlarının çoğu ABD doları üzerinden gerçekleştirilmektedir.
Bu durum, doların dünyanın en güçlü para birimi haline gelmesine büyük katkı sağlamıştır.
Böylece dolar, normalde zorlanacağı zamanlarda bile yapay olarak desteklenmiştir.
2022'nin sonlarından itibaren, bir dizi ülke ABD doları dışındaki para birimleriyle ticaret yapmaya başladı.
Bu durum, petro doların sonunun başlangıcı olabilir. Bundan sonra ne olacağı henüz bilinmiyor…
← 12 →
Neden 'e ihtiyacımız var?
NİCEL GENİŞLEME
(QUANTITATIVE EASING) ÜZERİNE
Nicel Genişleme, Merkez Bankaları tarafından 'ekonomiyi canlandırmak' amacıyla kullanılan 'geleneksel olmayan bir para politikası' olarak kabul edilir. Bu politika kapsamında Fed, devlet tahvilleri ve diğer devlet menkul kıymetlerini satın alır.
Nicel Genişleme ilk olarak Japonya tarafından 2001-2006 yılları arasında kullanıldı. Ardından, ABD, İngiltere ve Avro Bölgesi 2008 finansal krizi sırasında kullanıldı.
O zamandan beri, ABD'nin Nicel Genişleme programı uygulamadığı tek dönem 2014-2019 yılları arasıdır.
Aşağıda görüldüğü gibi, eleştirmenler, Nicel Genişleme'nin ezici bir şekilde zaten zengin olanların yararına olduğunu iddia ediyorlar.
Kaynak: X / @RudyHavenstein
← 13 →

Okuduklarınızı beğendiniz mi?

Bu kitabın basılı versiyonunu kitaplığınızda görmek ister misiniz? Sevdiklerinize Bitcoin'i öğretmek için mükemmel bir hediye!

Basılı Kopya Sipariş Et
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
DÖNGÜLER
Doğanın her yerinde döngüler, doğal gelgitler ve akışlar, genişlemeler ve daralmalar vardır.
Bu, zaman içinde, birbirine bağlı tüm sistemlerin, yeryüzündeki tüm yaşamın genel dengesine ve sürdürülebilirliğine katkıda bulunur.
Borca dayalı fiat para sistemi, doğal döngülerin bilgeliğini göz ardı ederek borçlarını ödemeye devam edebilmek için eşi görülmemiş ve dizginlenmemiş bir büyümeye tamamen bağımlıdır.
Doğada buna kanser denir.
'Ekonomi'de, bu doğal olmayan yörünge, başarısız bankaların ve büyük şirketlerin iflas etmesine ve yeni, daha sağlıklı bir şeye dönüşmesine izin vermek yerine, hükümetin onları kurtarmasıyla daha da desteklenir.
Başarısız şirketleri kurtarmanın dar görüşlülüğü tüm ekonomiyi riske atmaktadır. Özünde, bu sadece sorunu ertelemektir ve önümüzdeki kaçınılmaz kargaşa, doğal döngülerin işlemesine izin verilseydi çok daha hafif olabilirdi.
Bizi yeni kıyılara taşıyacak bir cankurtaran botu sağlayan vizyon, öngörü, kararlılık ve becerileri için Satoshi Nakamoto'ya ve ondan önceki ve sonraki şifrepunk'lara minnettarız.
← 14 →
Neden 'e ihtiyacımız var?
Bunun ne büyük bir armağan olduğunu fark ettiğimizde, açık bir zihin ve dolu bir kalple bu yolculuğa çıkmak ve Barışın Parası ile yeni bir dünya inşa etmek bize kalmış.
Bitcoin parayı düzeltir; gerisini düzeltmek ise bize düşer. Açıkçası, paranın düzeltilmesiyle, diğer birçok şey de kendiliğinden düzelecektir.
Düzelecek şeylerin en önemlisi, büyük ölçekli, hükümet tarafından başlatılan kinetik savaşların artık kârlı olmayacağı veya halkın desteği olmadan mümkün olamayacağıdır.
Ayrıca, doğal olarak daha az tüketim olacak; bununla birlikte gerçek değerli mal ve hizmetlere, serbest piyasalara ve gerçek tasarruflara geçiş yaşanacak. Aslında hiçbir zaman parasallaştırılmaması gereken konut ve gayrimenkullerin parasallaştırılması ise sona erecektir.
BAKINIZ: Bitcoin Bunu Düzeltir, sayfa 32
← 15 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
'E İHTİYACIMIZ VAR
ÇÜNKÜ ENFLASYON HIRSIZLIKTIR
2024 FRED grafiği, Federal Rezerv'in 1913'te kurulmasından bu yana doların satın alma gücünün düşüşünü gösteriyor. 1913'ten bu yana kümülatif enflasyon oranı yaklaşık %3.067'dir. Dünyadaki tüm merkez bankası fiat para birimleri benzer bir düşüş oranını takip etmektedir.
Yoktan var edilen para miktarı ne kadar çoksa, tüm paranın değeri/satın alma gücü o kadar azalır.
Buna enflasyon denir.
Enflasyon, kelimenin tam anlamıyla bir zaman hırsızlığıdır. Enflasyona uğrayan, değeri düşürülen ve manipüle edilen bir para biriminde biriktirdiğinizde zamanınızın değeri çalınır.
Enflasyon aynı zamanda gizli bir vergidir.
← 16 →
Neden 'e ihtiyacımız var?
Bu zaman hırsızlığı ve vergi, diğer tüm ülkelerin fiat para birimlerini de etkilemiştir, çünkü 1944'teki Bretton Woods anlaşmasından bu yana dünya rezerv para birimi olan ABD dolarına bağlıydılar.
ABD'de, yıllık %2'lik bir enflasyon oranı Federal Rezerv'in (FED) görev tanımına yazılmıştır.
Bu durum, her yıl aynı 20 dolarlık banknotla %2 daha az ürün veya hizmet satın alabileceğinizin garanti edildiği anlamına gelir.
Mart 2024'te yıllık enflasyon oranı %3,5 idi, bu %2'den çok daha fazla. Bu da Mart 2023 ile Mart 2024 arasında satın alma gücünüzün %3,5 azaldığı anlamına gelir.
Başka bir deyişle, bu ortalama olarak fiyatların %3,5 arttığı anlamına gelir.
Enflasyon, 1980'lerin başına kadar yapıldığı gibi doğru bir şekilde ölçülseydi, 2024'te aslında %10'a daha yakın olurdu.
Kategori bazında incelendiğinde, geçen yıl birçok kategoride enflasyonun %3,5'in çok üzerinde olduğu görülüyor.
Kişi, kira, market faturaları, benzin fiyatları, neredeyse satın aldığı her şeye baktığında, enflasyonun her sektörde hâkim olduğunu açıkça görebiliriz.
← 17 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
ABD'de son 50 yıldaki Ortalama Enflasyon:
Ortalama Maliyet 1971 2024 % Artış
Maaş $9,400 $59,400 532%
Ev $23,400 $513,000 2,092%
Benzin Galonu $0.36 $4.17 1,058%
Yeni Araba $3,400 $47,000 1,382%
Üniversite Diploması $1,400 $26,000 1,757%
Market Alışverişi Sepeti $20 $210 950%
Elektrik/kWh $0.02 $0.15 650%
Gerçek Bir Hikaye: ~ 1976'da bir ev 58,000 dolara alındı. ~ 'Resmi' enflasyon hesaba katıldığında, bu 2022 dolarıyla 279,000 dolar edecekti. ~ 2022'de aynı ev 2.09 milyon dolar değerindeydi. ~ Bunu bir düşünün…
Fiat para birimi dezenformasyondur.
10 dolarlık bir banknot hangi bilgiyi verir?
10 sayısı, paydası eksik bir kesrin pay kısmıdır.
10 bölü ne?
Bilinen ve sabit bir payda olmadan 10 sayısı hiçbir şey ifade etmez.
~ @bitlany
← 18 →
Neden 'e ihtiyacımız var?
Enflasyon arttıkça, tasarruflarınız (eğer şanslıysanız ve tasarrufunuz varsa) değer kaybeder.
Zaman içinde, ÇOK FAZLA değer kaybeder.
Eğer bugün ayda 100$ biriktirmeye başlarsanız, mevcut en iyi faiz oranı olan %0.05 ile:
30 yıl sonra 84.019$ biriktirmiş olursunuz.
FED'in öngördüğü %2'lik enflasyona göre ayarlandığında:
30 yıl sonra tasarruflarınızın efektif satın alma gücü sadece 46.384$ olacaktır.
Bugünkü %3,5'lik enflasyonuna göre ayarlandığında:
84.019$ değerindeki tasarruflarınızın satın alma gücü 30 yıl sonra sadece 11.037$ olacaktır!
Bu, aslında çalışma saatlerinizin yaklaşık yedide altısının çalındığı anlamına gelir = Zaman Hırsızlığı.
← 19 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
Başka bir açıdan bakıldığında, şöyle düşünülebilir:
1971'de, bir evin fiyatı, ortalama yıllık maaşın 2.5 katıydı.
2024'te, bir evin fiyatı, ortalama yıllık maaşın 8.6 katıdır.
1971'de, yeni bir araba ortalama maaşın yaklaşık 1/3 'üne mal oluyordu.
2024'te, yeni bir araba ortalama maaşın 3/4 'ünden fazlasına mal oluyor.
Artık enflasyonun sizin lehinize çalışmadığının açık olduğuna inanıyorum.
Not: Bu rakamların hepsi ortalamadır ve birçok faktöre bağlı olarak değişkenlik gösterir. Esas nokta şudur ki, enflasyon gizli bir vergidir ve gerçek emeğimizin ve üretimimizin üzerine yapılan bir zaman hırsızlığıdır.
Sağlam para bunu düzeltir.
Bitcoin sağlam paradır.
← 20 →
Neden 'e ihtiyacımız var?
MERKEZİ OLARAK KONTROL EDİLEN, MANİPÜLE EDİLEN, BORÇ TABANLI EKONOMİYİ DEĞİŞTİRMEK İÇİN
'E İHTİYACIMIZ VAR
İyi bir paraya tekrar sahip olacağımıza inanmıyorum, ta ki bu şeyi hükümetin elinden alana kadar, yani bunu hükümetin elinden zorla alamayız, yapabileceğimiz tek şey, ustaca ve dolaylı bir yolla hükümetin durduramayacağı bir şey ortaya koymaktır.
~ Friedrich Hayek, 1984
Avusturyalı Ekonomist, Filozof ve Yazar, 1899-1992
Mart 2020'de 4 trilyon dolardan başlayarak Haziran 2024'te 18 trilyon doların üzerine çıkan üstel M1 Para Arzı artışını gösteren bir grafik.
Aklınız almayacak: https://usdebtclock.org/
← 21 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
Mevcut tüm ABD dolarlarının %45'i Nisan 2020 ile Ocak 2022 arasında basıldı!
Yani, yoktan var edildi; hatırladınız mı?
Fiat para, devlet tarafından merkezi olarak kontrol edilir ve arzı kolayca manipüle edilebilir.
ABD Ulusal Borcunun 1 trilyon dolara ulaşması 205 yıl sürdü. (1776 > 1981)
ABD Ulusal Borcunun 34 trilyon dolara ulaşması sadece 33 yıl daha sürdü! (1981 > 2024)
ABD'de 1970-2024 yılları arasındaki Toplam Kamu Borcunu gösteren FRED Grafiği.
Uluslararası Finans Enstitüsü tarafından ölçülen küresel borç şu anda 303 TRİLYON DOLAR. Bu, borca dayalı fiat para sisteminin gezegenimiz üzerindeki durumudur. Bu arada, küresel GSYİH sadece 84 trilyon dolar.
~ Nik Bhatia, 'Katmanlı Para' kitabının yazarı, 2021
← 22 →
Neden 'e ihtiyacımız var?
Referans olarak:
Eğer sahipseniz Saniyede 1$
harcayabilirsiniz
1 Milyon $ 11 gün boyunca = 11 gün
1 Milyar $ 11.680 gün boyunca = 32 yıl
1 Trilyon $ 11.680.000 gün boyunca = 32.000 yıl!
Hepimiz ne zaman daha fazla para basılacağına ve hangi faiz oranlarının uygulanacağına karar verme gücüne sahip olanların insafına kalmış durumdayız.
Eğer Fed faiz oranlarını yükseltirse, o zaman ev veya araba için kredi almak aniden daha pahalı hale gelir, bu da harcamaları yavaşlatır ve stagflasyona yol açar
Eğer oranları yapay olarak düşük tutarlarsa, ekonomi bir depresyon dönemine girer.
Merkez bankasının finansal 'havayı' yaratmasına izin vermek, piyasanın neyin değerli, neyin değersiz olduğuna karar verme özgürlüğünü elinden alır.
Ayrıca, bankaları ve şirketleri kurtardıklarında, ekonomiyi yapay olarak desteklemiş olurlar. Bu kağıttan kulenin yıkılması sadece zaman meselesidir.
Bir merkez bankasına sahip olmanın orijinal argümanı, ekonomi sallandığında "Son Çare Kredi Mercii"ne ihtiyaç olmasıydı.
← 23 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
Bu durum, merkez bankasının 'İlk Çare Kredi Mercii' haline gelmesine ve eşi görülmemiş otoriter bir güce sahip olmasına yol açtı.
Bitcoin dışında tüm para siyasidir. Fiat para birimleri, bankacılık araçları, fintech kredileri, diğer kripto paralar ve hatta altın, hükümetler, şirketler veya küçük gruplar tarafından kontrol edilir. Geleceğe doğru ilerlerken bir istisnanın olması çok faydalı olacaktır.
~ Alex Gladstein @gladstein
İnsan Hakları Vakfı Baş Strateji Sorumlusu
Bitcoin 8 milyar insanı birbirine bağlar, yüz milyon şirketi birbirine bağlar, dünyayı siyasi yargı alanları arasında senkronize eder, tüm finansal sisteme rasyonelliği geri getirir ve tüm insan ırkına özgürlük ve mülkiyet haklarını geri kazandırır.
~ Michael Saylor
Microstrategy CEO'su
← 24 →
Neden 'e ihtiyacımız var?
BANKASIZLAR İÇİN
'e İHTİYACIMIZ VAR
Zayıflayan para birimlerine sahip 20 ülkedeki 953 milyon insan için Bitcoin, bir hazine varlığından daha fazlasını temsil ediyor. Onlar için bu, daha çok seli atlatmak için şifrelenmiş enerji dolu bir gemi gibi.
~ Michael Saylor
Microstrategy CEO'su
2024 itibarıyla, dünya genelinde yetişkinlerin yaklaşık %25'i, yani yaklaşık 1,4 milyar insan bankacılık hizmeti alamıyor!
Bu, bankacılık hizmetlerine erişimlerinin olmadığı ve ATM'leri, banka kartlarını, kredi kartlarını veya çekleri kullanamadıkları anlamına geliyor.
Ayrıca, iş kurmak, araba veya ev almak için kredi çekemiyorlar.
Para göndermek ve almak veya çek bozdurma işlemleri pahalı.
Western Union gibi yüksek ücret alan ve işlem süresi uzun olan para transfer ve çek bozdurma hizmetlerini kullanmak zorundalar.
Bu durum, başka ülkelerdeki ailelerine para gönderen kişiler için özellikle pahalıdır ve maliyeti %10'a kadar çıkabilir; banka aracılığıyla ise %12 olabilir.
← 25 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
Aile üyelerinin gönderdiği parayı almak için ulaşım masraflarını ödemeleri ve genellikle yaşadıkları yerden uzaktaki para transferi ofisine gitmeleri gerektiğinden, yurt dışından para alanlar için bu pahalı ve zaman alıcıdır.
Çoğu zaman bu ofislere seyahat etmek onlar için güvenli değildir.
Bitcoin, Lightning Network üzerinden, bu sorunlara artık anında bir çözüm sunuyor!
#bitcoin bunu çözer
İnsanlara güç veren bir teknoloji hiç durdurulabildi mi?
~ Jeff Booth
Yazar: Yarının Bedeli
← 26 →
Neden 'e ihtiyacımız var?
TİRANLIKTAN VE PARA BİRİMİ ÇÖKÜŞÜNDEN KAÇABİLMEK İÇİN
'E İHTİYACIMIZ VAR
Son birkaç yıl içinde gördüğümüz gibi, hükümetler anlaşamadıkları kişilerin banka hesaplarını dondurabilir ve donduruyorlar da.
Bu, özünde, bankadaki paranızın istendiği zaman sizden çalınabilecek bir borç senedinden başka bir şey olmadığını gösteriyor.
Ayrıca, enflasyon kontrolden çıktığında, şu anda 2024'te Venezuela'da (%283), Sudan'da (%63), Lübnan'da (%212), Suriye'de (%79), Arjantin'de (%161), Zimbabve'de (%47), Türkiye'de (%64) ve daha fazla ülkede gördüğümüz gibi, insanların hayat boyu birikimleri bazen bir gecede buharlaşıyor ve buna karşı yapabilecekleri hiçbir şey yok.
Yukarıdakilerden herhangi birini yaşayan insanlar için, bitcoin, başka türlü çözülemeyecek bir soruna gerçek ve acil bir çözüm haline geliyor.
Hem tiranlığın hem de enflasyonun birçok yerde yükselişte olduğu göz önüne alındığında, şimdi bitcoin edinerek bunlara karşı önlem almak akıllıca olacaktır.
← 27 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
MBDP'LERDEN KAÇABİLMEK İÇİN
'E İHTİYACIMIZ VAR
Belki duymuşsunuzdur, Merkez bankaları, Merkez Bankası Dijital Para Birimleri (MBDP) oluşturmaya başlıyor.
Mayıs 2020'de, 35 ülke bu seçeneği araştırıyordu.
Mart 2022'de, 87 ülke aktif olarak MBDP'yi inceliyor veya pilot uygulama gerçekleştiriyordu.
Bu yazının yazıldığı Haziran 2024 itibariyle, küresel GSYİH'nin %98'ini temsil eden 134 ülke araştırma, geliştirme, pilot veya lansman aşamasında. www.atlanticcouncil.org/cbdctracker/
MBDP'ler, çevrimiçi banka hesabınızda gördüğünüz elektronik paraya çok benzer, ancak dijital oldukları için programlanabilir ve tamamen merkez bankalarının kontrolünde olabilirler.
MBDP'lerin temel farkı, merkez bankalarının mutlak kontrole sahip olmasıdır…
~ Agustin Carstens
Genel Müdür, BIS - Uluslararası Ödemeler Bankası
(Tüm bankaların bankası)
Bu, hükümetin paranıza bir son kullanma tarihi programlayabileceği anlamına gelir, sizi parayı süresi dolmadan harcamaya zorlayabilir.
← 28 →
Neden 'e ihtiyacımız var?
Ayrıca başka şeyleri de programlayabilirler, örneğin sadece belirli mağazalarda, bölgelerde veya web sitelerinde kullanılmasına izin vermek ve diğerlerinde kullanılmasını engellemek gibi.
Şunlara bağlayabilirler: kredi puanınız, sağlık kartınız, dijital kimliğiniz ve diğer sosyal puanlarınız.
Belirli bir alandaki özel puanınıza, 'genel puanınıza' veya 'ekonomi'nin neye ihtiyaç duyduğuna göre uygun gördükleri kısıtlamaları programlayabilirler.
Ek olarak, paranızla yaptığınız her şeyi gözetleyebilecekler.
Bugün kimin 100 dolarlık banknot kullandığını ve kimin 1.000 pesoluk banknot kullandığını bilmiyoruz. MBDP ile arasındaki temel fark: merkez bankasının merkez bankası sorumluluğunun bu ifadesinin kullanımını belirleyecek kurallar ve düzenlemeler üzerinde mutlak kontrole sahip olacak olması ve ayrıca bunu uygulamak için teknolojiye sahip olmamızdır.
~ Agustin Carstens
Genel Müdür, BIS - Uluslararası Ödemeler Bankası
(Tüm bankaların bankası)
Not: "Merkez bankası sorumluluğunun bu ifadesi" demek, değerinizin, para olarak depolanan yaşam gücünüzün aslında merkez bankası tarafından 'sahiplenildiğini' ima eder.
← 29 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
BAHÇEYİ KURTARMAK İÇİN
'E İHTİYACIMIZ VAR
Bitcoin, karşı karşıya olduğumuz EN büyük sorunu, Fiat Yalanını, kökünden söküp atıyor.
Bu, bozulmuş fiat para birimi, tefecilik ve zamanınızı çalmak için onunla birlikte gelen her şeyin yalanıdır; aynı zamanda para basma makinesine en yakın olanları büyük ölçüde zenginleştirir.
Fiat Yalanı , bahçenizdeki devasa bir canavar ot gibidir, topraktaki tüm besinleri emer , tüm miselyumu öldürür ve güneş ışığını engelleyerek diğer bitkilerin gelişmesini engeller, hayatta kalmak için mücadele etmelerine neden olur.
Aniden bu zehirli, canavar Fiat Yalanı otu gittiğinde, Hakikat içeri girer!
Tüm bitkiler (insanlar) iyileşmeye başlar.
Toprak (insanların yaratıcılığı, gerçek mal ve hizmetler) yenilenir.
Miselyum (insanlar arasındaki otantik bağlantı) yeniden büyüyecektir.
Ve güneş ışığı (aracısız yaşam gücü) bir kez daha hepimizin üzerine parlayacak!
← 30 →
Neden 'e ihtiyacımız var?
DÜNYAYI DÜZELTMEK İÇİN
'E İHTİYACIMIZ VAR
Bu bir şaka değil. #bitcoinfixesthis (Bitcoin bunu düzeltir), haklı bir sebepten dolayı popüler bir ifade haline geldi.
Bu biraz 'görkemli' gelebilir, ama izah edeyim. İnsan 'işlerin nasıl gittiğini' düşündüğünde, 'bir şeylerin çok yanlış olduğunu' görebilir.
Yaygın yıkım, çevresel bozulma, parçalanmış aileler ve topluluklar, kültürlerin, dillerin, geleneklerin kaybı, artan yoksulluk, muazzam servetin çok az sayıda kişinin elinde toplanması, aşırı tüketim, politikacıları destekleyen sonsuz para akışı, milyonlarca insan için gıda ve temiz su eksikliği, giderek artan obezite ve otoimmün bozukluklar, bitmek bilmeyen savaşlar…
İnsan, STK'ların, kâr amacı gütmeyen kuruluşların, hayır kurumlarının ve sözde devlet destekli kurumların katlanarak artmasıyla bu sorunların daha az şiddetli hale geleceğini düşünebilir.
Bunun yerine sorunlar, büyük ölçüde daha da şiddetleniyor.
← 31 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
BUNU DÜZELTİR
FİNANSAL KAPSAYICILIK
Bitcoin ile herkes aynı kurallara sahip bir finansal sisteme erişebilir.
Hiç kimse için arka kapılar, özel anlaşmalar veya hileli avantajlar yok.
Herkes, sağladığı değer karşılığında aynı gerçek parayla, aynı kurallarla oluşturulan ve sürdürülen parayla ödüllendirilme potansiyeline sahip.
Bitcoin, internet bağlantısı olan herkes için her yerde erişilebilir.
DÜNYAYA DEĞER KATMAK
Bitcoin, insanları topluluğa ve pazara gerçek değer katmaya teşvik eder, çünkü daha fazla para kazanmanın tek yolu budur.
Bir kişi azla yetinip, yine de adil bir ücret karşılığında çalışarak fayda sağlar ve birikimleri zamanla değer kaybetmez.
← 32 →
Bunu Düzeltir
BUNU DÜZELTİR
ÇEVRE
Sert veya sınırlı olan sağlam para, bugün gördüğümüz borç temelli, sınırsız para basımının yarattığından çok farklı bir dinamik oluşturur.
Asla ödenemeyecek krediler ve borçlar üzerindeki bileşik faiz oranlarını ödemek için dibe doğru bir yarışta giderek daha fazla tüketme dürtüsü yerine, Bitcoin, düşük zaman tercihinin (bkz: sayfa 35 ) önceliklendirildiği bir dünyaya çıkış yolu sağlar.
Kontrolsüz çevre tahribatının yerini daha az tüketim ve üretimde bilinçli bir yaklaşım alır; burada piyasa neyin gerçek değere sahip olduğuna karar verir ve dolayısıyla ürünler uzun ömürlü olacak şekilde üretilir.
Bu, insanlar, bitkiler ve hayvanlar için net bir faydadır!
← 33 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
BUNU DÜZELTİR
SAVAŞ
Fiat para sisteminin sınırsız basımı, 'sonsuz savaşları' mümkün ve kârlı kılan şeydir.
İnsanlar genellikle savaş harcamalarının nasıl işlediği veya savaş için paranın nereden geldiği konusunda karanlıkta kaldığından, hükümetin hesap verebilirliği çok az veya hiç yoktur. Savaşlar, gerçek bir denetim olmaksızın uzak yerlerde yıllarca sürebilir.
Vietnam'dan başlayarak, savaşlar 'kredi kartı savaşları' haline geldi (teşekkürler @AlexGladstein), çünkü hükümet savaşları finanse etmek için borç alıyor ve ardından bu borçların faizini ödemek için daha fazla borç alıyor. Tekrar ve tekrar...
Bitcoin standardında, bir ülkenin insanlarının bir savaş için ödeme yapmaya istekli olması gerekir. Bunu muhtemelen yalnızca ailelerini ve ülkelerini savunmak için, bu kesinlikle ve açıkça gerekli olduğunda yaparlar.
Aşırı kar elde edilemeyeceği için, hükümet yetkilileri ve şirketler savaşı teşvik etmek veya savaşın uygulanabilir bir seçenek olarak görülmesini sağlamak için teşvik edilmeyeceklerdir.
Bunun yerine, barışçıl, düşük maliyetli çözümler bulmak için çabalar büyük ölçüde artardı.
← 34 →
Bunu Düzeltir
BUNU DÜZELTİR
ZAMAN TERCİHİ
Yüksek Zaman Tercihi: Anında tatmin, Sabırsızlık, Kısa vadeli planlama
Düşük Zaman Tercihi: Ertelenmiş tatmin, Sabır, Uzun vadeli planlama
Yüksek zaman tercihi kişisel, toplumsal ve çevresel yıkıma yol açar. Paramız her gün değer kaybederken, sabırsız olmaya ve onu mümkün olduğunca çabuk harcamaya 'zorlanırız'.
Zamanımız, sürekli enflasyonla değer kaybeden bir fiat para birimi yüzünden değersizleştirildiğinde, zamanımızın gerçek değerine olan bağlantımızı kaybederiz.
Bu, kopukluğa ve gizli bir strese yol açar.
Stresi hafifletme ve anlam bulma çabaları bozulur. Uyuşturucu, alkol, alışveriş, pornografi, fast food, kısa dikkat süreleri, ekranlara veya sosyal medyaya bağımlılık, dürtüsel kararlar gibi dikkat dağıtıcı alışkanlıklara dönüşür.
Öte yandan, zaman içinde değerini koruyan ve işimizle yaptığımız katkıları doğru bir şekilde ölçen sağlam para, düşük zaman tercihine, anlamlı ilişkilere, daha az tüketime, daha derin bağlantıya, daha derin sohbetlere, uzun vadeli hedeflere ve artan yaratıcılığa yol açar.
← 35 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
NEDİR?
"Bu şeyi genel kitleler için tanımlamak çok zor. Bunu ilişkilendirebileceğimiz hiçbir şey yok."
~ Satoshi Nakamoto 2010-07-05
Toplam dolaşım 21.000.000 coin olacak. Ağ düğümlerine (madencilere) blok oluşturduklarında dağıtılacak, miktar her 4 yılda bir yarıya inecek. ilk 4 yıl: 10.500.000 coin sonraki 4 yıl: 5.250.000 coin sonraki 4 yıl: 2.625.000 coin sonraki 4 yıl: 1.312.500 coin vb... Bu bittiğinde, sistem gerekirse işlem ücretlerini destekleyebilir. Açık pazar rekabetine dayanıyor ve muhtemelen her zaman işlemleri ücretsiz işlemeye istekli düğümler olacaktır.
~ Satoshi Nakamoto 2009-01-09
Bitcoin özgürlük parasıdır... çünkü hepimizi merkez bankacılığı sisteminin aşırı manipülasyonundan ve kontrolünden kurtarma potansiyeline sahiptir.
Bitcoin'de, para kuralları HERKES için, HER YERDE aynıdır.
Bitcoin kapsayıcıdır, çünkü internet bağlantısı olan herkes ağa katılabilir, aynı kurallara uymak zorundadır ve eşit fırsatlara sahiptir.
← 36 →
Nedir?
:
MERKEZİYETSİZ
GERÇEKTEN KISITLI
SANSÜRE DİRENÇLİ
DAĞITIK BİR DEFTER
BOZULMAZ
}
Bu beş özellik grubu bitcoin'i diğer tüm kripto paralardan ayırır!
İZİNSİZ
DENETLENEBİLİR
ŞEFFAF
DEĞİŞTİRİLEMEZ
SINIR TANIMAZ
TAKLİT EDİLMESİ ZOR
TAKMA ADLI
ENGELSİZ
GÜVEN GEREKTİRMEYEN
EŞLER ARASI
← 37 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
Bitcoin merkeziyetsizdir.
Dünya çapında binlerce düğüm (node) üzerinde, birbirini tanımayan binlerce kişi tarafından çalıştırılır.
Hiçbir kişi, hükümet veya şirket asla onu kontrol edemez.
Siz de bir düğüm (node) çalıştırabilirsiniz, çok kolay ;)
Kendi düğümünüzü (node) çalıştırarak, gizliliğinizi artırır ve kendi işlemlerinizi doğruladığınızda ağın güvenliğine yardımcı olursunuz.
Güvenme. Doğrula.
← 38 →
Nedir?
Bitcoin (büyük 'B' ile) bir para ağıdır.
bitcoin (küçük 'b' ile) Bitcoin ağı üzerinde yayınlanan ve çalışan para birimi veya parasal varlıktır.
← 39 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
Bitcoin büyük bir teşvik edicidir.
Satoshi'nin büyük zekası, bitcoin'de ilk kez herhangi bir para ağında hem iyi hem de kötü aktörlerin kurallara uymaya teşvik edilmesiydi.
“Teşvik, düğümlerin dürüst kalmalarını çeşitlendirmeye yardımcı olabilir. Eğer açgözlü bir saldırgan, tüm dürüst düğümlerden daha fazla CPU iş ispatı toplayabilirse, bunu insanları dolandırmak için ödemelerini geri çalmak ya da yeni coinler üretmek için kullanmak arasında seçim yapmak zorunda kalacaktır. Sistemin kurallarına uymayı ve kendi servetinin geçerliliğini baltalamaktansa, kendisine diğer herkesin toplamından daha fazla yeni coin kazandıran kurallara uymayı daha kârlı bulması gerekir.”
~ Satoshi Nakamoto 2008-10-31
← 40 →
Nedir?
Bitcoin, çevrimiçi banka hesabınızın, sadece merkez bankası fiat parasının dijital bir formu olmasının aksine, ilk dijitale özgü paradır.
Bitcoin merkezi olmayan (merkeziyetsiz) dijital para birimidir.
Bitcoin'in merkezi bir otoritesi yoktur.
Bitcoin devletsizdir.
Sonuçlarını bir düşünün ...
Bitcoin, dünyanın herhangi bir yerindeki herhangi birine anında ödeme yapılmasını sağlayan merkezi olmayan bir dijital para birimidir. Bitcoin, merkezi bir otorite olmadan çalışmak için eşler arası teknoloji kullanır: işlem yönetimi ve para arzı kolektif olarak ağ tarafından yürütülür.
~ Bitcoin Wiki
en.bitcoin.it
← 41 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
Bitcoin sihirli internet parasıdır.
Evet, cidden, Bitcoin dünyayı düzelteceğimiz yoldur.
Cidden mi? Evet.
← 42 →
Nedir?
Bitcoin bir değer transfer etme yoludur
herhangi bir miktarda
güvenli bir şekilde
anında (Lightning Network üzerinde)
herhangi iki taraf arasında
herhangi bir zamanda
7/24
herhangi bir yerde
evet, herhangi bir yerde
herhangi bir aracı olmadan
Bunu bir düşünün.
Kriptografik kanıta dayalı e-para ile, üçüncü bir aracıya güvenme ihtiyacı olmadan, işlemler zahmetsiz ve para güvenli olabilir.
~ Satoshi Nakamoto 2009-02-11
← 43 →

Okuduklarınızı beğendiniz mi?

Bu kitabın basılı versiyonunu kitaplığınızda görmek ister misiniz? Sevdiklerinize Bitcoin'i öğretmek için mükemmel bir hediye!

Basılı Kopya Sipariş Et
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
Bitcoin'i (neredeyse) maliyetsiz bir şekilde transfer edebilirsiniz. Ne aldığımı %100 kesinlikte biliyorum.
~ Michael Saylor CEO of Microstrategy
Bitcoin Ağı veya Bitcoin üzerine kurulu Lightning Ağı aracılığıyla herhangi birine, herhangi bir yere, herhangi bir zamanda 1.13 dolar, 46 sent, 359 sat, 500.000.000 sat veya 1 milyon dolar gönderebilirsiniz.
Ve kimse sizi durduramaz.
Bunu altın, gümüş, USD/GBP/EUR/YEN/CYK/ZAR veya başka herhangi bir merkez bankası fiat para birimiyle yapabilir misiniz?
← 44 →
Nedir?
Bitcoin, tarihseldir. Bu, tarihte ilk kez gerçekten merkezi olmayan, sansüre dirençli, değiştirilemez, sınırsız, izne tabi olmayan ve yozlaşmayan, mutlak bir üst sınıra sahip (21 milyon) parasal bir sistemin yaratıldığı andır.
Bitcoin, gücün merkeziyetsizleştirilmesi ve finansal kapsayıcılığın artırılması açısından, matbaanın icadı ve daha sonra World Wide Web'in, bilginin kontrolünün merkeziyetsizleştirilmesi ve bilgiye erişimin artırılması kadar önemlidir.
Birçok insan, 1990'lardan beri başarısız olan şirketler nedeniyle e-para birimini otomatik olarak kayıp bir dava olarak görüyor. Umarım [size de], bu sistemlerin sadece merkezi olarak kontrol edilen doğasının onları mahvettiği açıktır. Sanırım bu, merkezi olmayan, güvene dayalı olmayan bir sistemi denediğimiz ilk sefer.
~ Satoshi Nakamoto 2009-02-15
← 45 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
Bitcoin, dağıtık, merkezi olmayan, şeffaf ve değiştirilemez bir HESAP DEFTERİDİR.
Dünyadaki herkes, herhangi bir anda, kimin neye sahip olduğunu görebilir ve bu sonradan değiştirilemez.
Ancak 'kim' bir isim değil, sayılardan ve harflerden oluşan bir adrestir.
Bir bitcoin adresi örneği: bc1qar0srrr7xfkvy5l643lydnw9re59gtzzwf5mdq
Bu nedenle Bitcoin takma adlıdır.
← 46 →
Nedir?
Bitcoin şunlardır:
varlıkların tarafsız bir üreticisi
bir değer saklama aracı
bir değişim aracı
ve yakında bir hesap birimi
ayrıca
değişimin aracı
Bitcoin üretici, altın, nakit, banka kartı VE paypal, banka, venmo, cashapp, western union'dur
HEPSİ BİR ARADA!
← 47 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
Bitcoin, bankacılar, muhasebeciler ve muhasebe görevlileri yerine matematik ve bilgisayar bilimini kullanan bir kayıt tutucudur.
Aracıları, bankaları, hükümetleri, hesap açığı ücretlerini, çek hesabı ücretlerini, sınırlı hizmet saatlerini, sansür potansiyelini, dondurulmuş hesapları, para arzının manipülasyonunu, faiz oranlarını, IMF'yi, WEF'i, BIS'i, fiziksel binaları, ATM'leri, çekleri, geri ödemeleri, petro doları, euro doları, banka senyorajını, Cantillon etkisini, kısmi rezerv bankacılığını, Visa'yı, Mastercard'ı, Amex'i, Western Union'ı, havale işleminizin gerçekleşmesi için günlerce beklemeyi ortadan kaldırır...
Elini sıkmak istediğiniz kişiyle aranızda birisi olması yerine, doğrudan elini sıkabilirsiniz.
Kendi paranızı göndermek için izin istemeye gerek yok!
← 48 →
Nedir?
Basitçe Anlatmak Gerekirse...
Bitcoin, kimsenin sizden alamayacağı dijital bir mülktür.
Bitcoin sahibi olmak, özel anahtarınızla kontrol ettiğiniz belirli bir adresten, SEÇTİĞİNİZ herhangi başka bir adrese değer gönderme hakkına sahip olmak demektir.
Bitcoin, şiddet tekelinden bağımsız bir mülkiyet hakkıdır.
~ Robert Breedlove @breedlove22
← 49 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
Bitcoin, bir türün yaşamında bir kez gerçekleşebilecek bir olaydır.
Bitcoin bir seçimdir.
Bitcoin egemenliği doğurur.
500.000 yıl önce ateşin keşfinin insanın gelişimindeki önemi ve yaklaşık 900 yıl önce matbaanın icadının bilginin merkeziyetsizleşmesindeki önemi gibi, Bitcoin'in 15 yıl önceki keşfi de insanın finansal özgürlüğü ve egemenliği için önemli bir gelişmeydi.
← 50 →
Nedir?
Bitcoin, gerçek bir değer saklama aracıdır.
Bitcoin, en değerli kaynağınız olan zamanınızı, daha sonra tekrar erişebileceğiniz bir şekilde saklar.
Bitcoin, gelecekteki benliğinize giden yüksek bant genişliğinde bir enerji kanalı gibidir... Bugün çalışabilirsiniz ve Bitcoin enerjinizi daha sonra kullanmak üzere dondurur.
~ Robert Breedlove @breedlove22
Paranın kökü zamandır Ve zamanın kökü değerdir
~ Guy Swann @TheGuySwann
← 51 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
Bitcoin, kelimenin tam anlamıyla bir zaman zinciridir.
Satoshi, erken dönem geliştiricilerle yaptığı e-posta yazışmalarında zaman zincirinden birçok kez bahsetti.
Zamanı bloklar halinde ölçebilirsiniz, çünkü yaklaşık her 10 dakikada bir, bir blok çıkarılır.
Zamanımız en kıt ve değerli kaynağımızdır.
O bizim gerçek yaşam gücümüzdür.
Gerçek Para, zamanımızı depolamamıza izin verir.
Bu, 'harcadığımız' zamanı kabul etmenin bir yoludur.
Zamanımızı, para ile yani zamanımızın ve çabamızın bir kaydıyla takas ederiz.
Bitcoin, zamanımızı korumamızı mümkün kılar, böylece hayatımızın ilerleyen dönemlerinde, artık eskisi gibi çalışamadığımızda ona 'erişimimiz' olur.
← 52 →
Nedir?
Bitcoin bir değer saklama aracıdır.
Bitcoin bir değişim aracıdır.
Bitcoin bir gün hesap birimi olacaktır.
Bitcoin bir gün ASIL hesap birimi olacaktır.
← 53 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
Bitcoin kıttır.
21.000.000 adetlik sert bir üst sınırı vardır.
Asla daha fazlası olmayacak.
Burada kod kanundur. *
* 'Teknik olarak' kodu değiştirmek mümkün olsa da, Satoshi'nin dehası bunu engelliyor, çünkü arzı artırmak (enflasyon yaratmak) sadece dolaşımdaki tüm bitcoinlerin değerini düşürmeye yarayacaktır. Bu nedenle, herkes 21 milyonluk sert arz sınırını korumak için dolaylı olarak anlaşmaya teşvik edilir.
Mevcut blok yüksekliğini, mevcut arzı ve bitcoin zaman zinciriyle ilgili diğer birçok metriği kontrol etmek için @TC tarafından hazırlanan timechaincalendar.com adresini ziyaret edin.
← 54 →
Nedir?
Bitcoin, arzı bozmadan sonsuz bir şekilde bölünebilir.
Dilimleri ne kadar küçük olursa olsun, bir pizza bir pizzadır.
Şu anda sekizinci ondalık basamağa kadar bölünebilir: 1.00000000
1 bitcoin'de 100.000.000 satoshi vardır.
1 satoshi = 0.00000001
Herhangi bir miktarda sat (satoshi) satın alabilirsiniz.
← 55 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
Bitcoin, şimdiye kadar bildiğimiz en sert ve en sağlam paradır.
Hatta altından bile daha sağlamdır, çünkü altın kolayca bölünebilir veya taşınabilir değildir, düşük hıza sahiptir (yavaş hareket eder) ve kolayca doğrulanamaz.
Bitcoin, şimdiye kadar bilinen herhangi bir finansal varlıktan daha üstün parasal özelliklere sahiptir.
SAĞLAM PARA ÖZELLİKLERİ KARŞILAŞTIRMA TABLOSU
@SimplestBTCBook NOT: Bu genel bir bakıştır, bir tabloda ele alınamayacak detaylar vardır.
← 56 →
Nedir?
Bitcoin panzehirdir.
Ekonomiyi kurtarma paketleri, para basımı, parasal genişleme ve faiz oranı manipülasyonları ile 'istikrara kavuşturma' girişimleri, onu suni yaşam desteğine bağlamak gibidir.
Bu 'makine' ancak belirli bir süre devam edebilir, sonrasında devam ettirilmesi giderek daha pahalı ve daha az sürdürülebilir hale gelir, ciddi bir krize yol açar.
Bitcoin bunu düzeltir
Bitcoin daha iyi bir paradır.
← 57 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
Bitcoin anti-kırılgandır.
Ve her saldırı girişimiyle, her hükümet yasağıyla, her ana akım medya FUD'u (KBŞ - Korku, Belirsizlik, Şüphe) ile daha da güçlenir.
Bitcoin hiç hacklenmedi.*
Birçok kişi denemiş olsa da.
* Hacklenme haberleri duymuş olabilirsiniz, ancak hacklenen bitcoin protokolü değil, borsalardır.
Unutmayın:
Anahtarlar sizin değilse, coin'ler de sizin değildir.
Sat/Satoshi'lerinizi her zaman kendi cüzdanınıza çekin.
En iyisi eşler arası (peer-to-peer) satın almaktır.
← 58 →
Nedir?
Bitcoin, şunların bir kombinasyonunun
bilgisayar bilimi
ağ protokolleri
elektrik sistemleri
oyun teorisi
inanç
mimetik
termodinamik
ağ etkisi
kriptografi
enerji
gerçek kıtlık
ekonomik teşvikler
yazılım mühendisliği
paranın zaman değeri
teknoloji benimseme eğrileri
ortaya çıkma olgusu
merkeziyetsizliğin gücü
düşük zaman tercihi
teşviklerin hizalanması
parasal tarafsızlık
finansal aktivizm
değişmezlik
... hepsinin birlikte çalışmasıyla, merkeziyetsiz ve güvensiz bir ortamda güven oluşturmak için,
tarafsız
güvenli
sansüre dirençli
izin gerektirmeyen
küresel
bir dijital para ve parasal ağı destekler.
← 59 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
Bitcoin, derin bir tavşan deliğidir, bildiğiniz her şeyi sorgulamanıza neden olur. ;)
Bitcoin kendi içinde tamamlanmış bir varlıktır.
Bitcoin basitçe vardır.
Bitcoin var. Ve bu yeterlidir.
~ @Beautyon
← 60 →
Nedir?
Bitcoin, şu ikisi arasında simbiyotik bir ilişkidir:
İnsanlar, Ve Zamanı ve değeri transfer etmek ve saklamak için mükemmel bir çözüm
İnsanların bitcoin'e ihtiyacı vardır, bitcoin'in de insanlara...
← 61 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
Bitcoin, Bizans Generalleri problemine çözümdür.
Bu, bir zamanlar bilgisayar biliminde çözülemez olduğu düşünülen bir problemdi.
Bu problem, merkezi olmayan sistemlerde ortaya çıkar. Burada, 'gönderilen mesaj = alınan mesaj' olduğunu kanıtlamanın imkansız olduğu düşünülüyordu, çünkü 'aradaki adam' kötü niyetli bir aktör olabilir ve mesajı tahrif edebilirdi.
Başka bir deyişle, dağıtık ve bağımsız bilgisayarlar ağı arasında fikir birliği oluşturmak imkansız görünüyordu.
Satoshi, bir zaman damgası ve kriptografik olarak güvenli bir dağıtık defter kullanarak bu problemi çözdü.
Onun çözümü Nakamoto konsensüsü olarak bilinir.
← 62 →
Nedir?
Bitcoin, çift harcama sorununa çözümdür.
Bitcoin gönderdiğinizde, alıcının gönderdiğiniz bitcoin'e gerçekten sahip olduğunuzdan ve bir kez onlara gönderdikten sonra bu coin'leri başka birine göndererek tekrar harcayamayacağınızdan (çift harcama) emin olabildiğiniz anlamına gelir.
Tıpkı size bir portakal vermem gibi. Bir kez elimden çıkıp sizin elinize geçtiğinde, artık portakalı başka birine verecek portakalım kalmaz.
..çifte harcamalar asla işlem havuzuna kabul edilmez. Her düğüm, ilk gördüğü işlemi bir bloğa koymak için çalışarak ona tanıklık eder.
~ Satoshi Nakamoto 2010-12-09
← 63 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
Bitcoin, nakit para veya altın gibi, doğrudan sahibi tarafından tutulan bir varlıktır.
Bu, bir kez gönderildiğinde (verildiğinde), işlemi gerçekleştirmek için hiçbir aracıya (banka) ihtiyaç duyulmadan doğrudan yeni sahibine gittiği anlamına gelir.
← 64 →
Nedir?
Bitcoin, P2P'dir (eşler arası/uçtan uca).
Bitcoin, sansüre dirençlidir.
Bu, hiç kimsenin bir işlemi engelleme veya yeni sahibine ulaşmasını önleme gücüne sahip olmadığı anlamına gelir.
Bitcoin serbestçe akar.
Suyun başını tutan hiç kimse yoktur.
← 65 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
Bitcoin güvene dayanmaz.
Geleneksel para birimlerindeki temel sorun, işlemesi için gereken tüm güvendir. Merkez bankasına para birimini değersizleştirmemesi için güvenilmesi gerekir, ancak fiat para birimlerinin tarihi bu güvenin ihlalleriyle doludur.
~ Satoshi Nakamoto, Bitcoin'in güvene dayanmayan doğasının önemi hakkında.
← 66 →
Nedir?
Bitcoin, kodtur.
Kod, sözdür.
github.com/bitcoin adresini ziyaret edin
Şu andaki ana bitcoin kod deposu budur.
Kodu, çekme isteklerini (pull request), incelemeleri, taahhütleri (commit), BIP'leri (Bitcoin İyileştirme Önerileri) ve bitcoin yaratımı üzerinde çalışan, onu sürdüren ve geliştiren geliştiricileri görmek için etrafta gezinin.
← 67 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
Bitcoin, paranın internetidir.
İnsan durup düşününce, diğer her şeyin dijitalleştiğini/dijitalleşmekte olduğunu görür, bunlar arasında:
müzik
kitaplar
bankacılık
filmler
eğitim
fotoğraflar
telefon görüşmeleri
radyo
haritalar
oyunlar
toplantılar
ve liste böyle devam eder (iyi ya da kötü)
... o zaman paranın da bu yolu izlemesinin gerçekten mantıklı bir adım olduğunu görürüz.
AMA, bize MBDP'ler DEĞİL, BITCOIN gerekiyor!
← 68 →
Nedir?
SATOSHI'NİN DEHASİ
Bitcoin aşağıdakilerin HEPSİDİR:
Merkeziyetsiz, dağıtık bir defter
Bir ödeme sistemi
Transfer edilen değerin kendisi
Bitcoin dışında, para yaratma (ihraç) ve muhasebe (alınan/harcanan paranın takibi) merkezidir ve aşağıdaki ayrı katmanları içerir:
Çeşitli Merkez Bankalarının para ihracı
Yazılı veya dijital olsun, hesap defterleri
Rakamlari defterlere giren güvenilir taraflar
Fiziksel defterleri güvende tutan veya bilgisayar veritabanlarını yöneten güvenilir taraflar
Veritabanlarının hacklenmesini önlemek için çalışan güvenilir güvenlik ekipleri
Bitcoin ile tüm bu katmanlar bir araya getirilmiştir!
Bu daha merkezi gibi görünse de, Satoshi'nin dehası bunu tam tersine çevirdi.
%100 Merkeziyetsizdir!
← 69 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
Bitcoin'in tek-arıza-noktası* YOKTUR.
* Single point of failure
Hepsinin bir araya getirilip merkeziyetsiz hale getirilebilmesinin tek yolu, dağıtık defterin gönüllü olarak madencilik yapan ve/veya tam node çalıştıran, dünya çapında, rastgele bir grup insan tarafından gönüllü bir şekilde sürdürülmesidir.
Ve, ağın teşvikleri herkesin kurallara uymasını teşvik eder.
Siz de bize katılabilirsiniz!
← 70 →
Bitcoin Barışçıl Bir Devrimdir
← 71 →
Bitcoin Umuttur
← 72 →
NASIL ÇALIŞIR?
Hükümdarlar Değil, Hükümler
tik-tok/
/sonraki blok
Bitcoin, ödemeleri işlemek ve doğrulamak için küresel, dağıtılmış, çevrimiçi bir defterde iş ispatı , açık anahtar kriptografisi ve eşler arası ağ kullanır.
Kriptografi (isim) /krɪpˈtɑːɡrəfi
: mesajları gizli kod veya şifre ile
şifreleme ve şifre çözme
: bilginin bilgisayarlı şifrelenmesi ve
şifresinin çözülmesi
~ Merriam Webster Sözlüğü
Hash'lemek (fiil) /ˈhæʃɪŋ/
: bir şifreleme yöntemi
: verileri temsil eden sayısal bir değer (hash digest)
üretmek için verilere karşı matematiksel bir algoritma
kullanma süreci.
~ crsc.nist.gov
Unutmayın: Bitcoin ekosistemi şunları içerir >> bitcoin: dijital parasal varlık Bitcoin: madenciler ve düğümlerden oluşan ödeme ağı
1 bitcoin = 100,000,000 satoshi (sat) (Bir bitcoin'in kesri olan sat'ları satın alabilirsiniz)
← 73 →

Okuduklarınızı beğendiniz mi?

Bu kitabın basılı versiyonunu kitaplığınızda görmek ister misiniz? Sevdiklerinize Bitcoin'i öğretmek için mükemmel bir hediye!

Basılı Kopya Sipariş Et
Şimdiye kadar yazılmış en basit bitcoin kitabı
Elektronik parayı, dijital imzaların bir zinciri olarak tanımlıyoruz. Her sahip, parayı bir sonrakine, önceki işlemin hash'ini ve bir sonraki sahibin açık anahtarını dijital olarak imzalayıp bunları paranın sonuna ekleyerek transfer eder. Bir alacaklı, sahiplik zincirini doğrulamak için imzaları kontrol edebilir.
~ Satoshi Nakamoto
Bitcoin Teknik Raporu, Bölüm 2, 2008
Dağıtık defterde bir bitcoin işleminin nasıl çalıştığını açıklıyor
← 74 →
Nasıl Çalışır?
BİTCOİN EKOSİSTEMİ..
Madenciler, Düğümler, Kullanıcılar, Geliştiricilerden oluşur hepsi bağımsız olarak çalışır, ve aynı zamanda karşılıklı bağımlı olarak, onu, BİTCOİN'i canlandırmak için!
← 75 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
MADENCİLER
Özelleşmiş düğümler (ASIC adı verilen bilgisayarlar) bitcoin blok zincirinin bir parçası haline gelen blokları 'kazarlar'.
Bunu yaparken, kullanıcılar tarafından yapılan doğrulanmış işlemleri onaylar, yeni bitcoinler basar ve tüm ağı güvence altına alırlar.
KULLANICILAR
Siz ve ben. Hepimiz. İnsanlar.
Sağlanan mal ve hizmetlerin değerini kabul edip takdir ederek, işlem yaparız: bitcoin verir ve alırız, ya da ihtiyaç duyulduğunda kullanmak üzere saklarız.
DÜĞÜMLER
Düğümler, bitcoin yazılımını çalıştıran bilgisayarlardır.
Binlerce düğüm vardır ve bunlar merkezi olmayan, küresel, gönüllü bir ağ oluşturarak işlemleri doğrular (böylece çifte harcamayı önler ve sistemin güvenliğine yardımcı olur).
GELİŞTİRİCİLER (DEVS)
Kodlayıcılar, programcılar ve dijital yazarlar ağı korumak ve ölçeklendirmek, güvenliği, gizliliği ve kullanıcı arayüzünü iyileştirmek ve kodu bizim anlayabileceğimiz ve kullanabileceğimiz dil ve görsellere çevirmek için çalışırlar.
← 76 →
Nasıl Çalışır?
BİR BİTCOİN İŞLEMİ:
Ali, Benji'ye biraz bitcoin göndermek istiyor:
  1. Ali telefonundaki bitcoin cüzdan uygulamasını açar ve 'Gönder' butonuna tıklar.
  2. Benji cüzdan uygulamasını açar ve 'Al' butonuna tıklar.
  3. Eğer birlikte iseler: Ali, Benji'nin telefonundaki cüzdan uygulamasındaki QR kodunu tarar.
  4. Eğer birlikte değillerse: Ali, Benji'nin ona mesajla gönderdiği adresi kopyalayıp kendi cüzdanındaki adres alanına yapıştırır.
  5. Ali, göndermek istediği miktarı girer ve 'Gönder'e basar.
  6. Birkaç saniye sonra, Benji cüzdanında bekleyen miktarı görecektir.
  7. Eğer Lightning üzerinden gönderildiyse neredeyse anında onaylanacak ve neredeyse ücretsiz olacaktır.
  8. Eğer 'onchain' (Bitcoin ana zinciri üzerinde) gönderildiyse küçük bir ücret içerir ve genellikle onaylanması yaklaşık 10 dakika sürer. Ağ trafiğine bağlı olarak daha uzun sürebilir.
← 77 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
PERDE ARKASINDA BİR BİTCOİN İŞLEMİ:
(*Kalın yazılmış terimlerin tanımları aşağıda verilmiştir)
  1. Ali o sat'ları Benji'ye gönderdiğinde, ödeme işlemi ağa yayınlanır.
  2. İşlem, Ali'nin gerçekten gönderecek bitcoin'i olduğundan ve daha önce harcanmadığından (çift harcamayı önlemek için) emin olmak için düğümler tarafından doğrulanır.
  3. Bir düğüm tarafından doğrulandıktan sonra, diğer insanların işlemleriyle birlikte mempool 'da bekler.
  4. Mempool'daki işlemler, bir madenci zorluk algoritmasını karşılayan bir nonce bulduğunda blok zincirine bir blok olarak eklenir.
  5. Her blokun bir zaman damgası vardır.
  6. Bu, değişmezliği oluşturur ve zorluk algoritması ayarlamasının manipüle edilmesini önlemeye yardımcı olur.
  7. Her blok, içerdiği işlemler için bir onay temsil eder.
  8. Bloklar ortalama her on dakikada bir eklendikçe, blok zincirinin değişmezliği artar.
← 78 →
Bitcoin Nasıl Çalışır?
TERİMLER SÖZLÜĞÜ
İŞLEM (transaction) ~ Bitcoin gönderme/alma
Bir bitcoin sahibinden diğerine satoshi formunda değer transferi.
DÜĞÜM (node) ~ Merkezi olmayan bitcoin 'bankasının' bir 'şubesi'. Herkes bir düğüm çalıştırabilir.
Bitcoin ağına bağlanan bir bilgisayar.
Düğümler, bitcoin yazılımını çalıştıran bilgisayarlardır.
Düğümler, madenciler, kullanıcılar ve geliştiricilerle birlikte eşler arası Bitcoin ağını oluşturur.
Her tam düğümü, her özel anahtarın bakiyesini içeren bir defter olarak düşünün.
Diğer düğümlerden gelen işlemleri ve madencilerden gelen blokları kabul edip doğrulayarak ve sonra bunları diğer düğümlere ileterek birbirleriyle etkileşime geçer ve konsensüs (anlaşma) sağlarlar.
Düğümler, dünya çapında binlerce gönüllüden oluşan bir grup tarafından çalıştırılır.
Tam düğüm (full node), 2009'da Satoshi tarafından oluşturulan Genesis Bloğu'ndan bu yana tüm Bitcoin blok zincirini bağımsız olarak doğrulamış olanlara denir.
Aktif düğüm sayısı ne kadar fazla olursa, tüm ağ o kadar dağıtık ve dolayısıyla dayanıklı hale gelir.
Şu anda dünya çapında 19.000'den fazla erişilebilir tam düğüm ve çok daha fazla erişilemez düğüm var.
Katılan tüm düğümler eşittir.
← 79 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
YAYINLAMA ~ Birine bitcoin gönderdiğinizi ağa bildirmek.
'Gönder' düğmesine tıkladığınızda, cüzdanınız işlemi özel anahtarınızla imzalar ve yayınlar, diğer tüm düğümlere değer transfer etme niyetinizi bildirerek işlemi doğrulayabilmelerini sağlar.
MEMPOOL (hafiza havuzu) ~ Bir işlem bekleme odası
Bu, doğrulanmış işlemlerin bir madenci tarafından alınıp bir bloğa eklenmek üzere gönderildiği 'bekleme odası'dır.
BLOK ~ Bitcoin defterindeki bir 'sayfa'
Bitcoin dağıtık defteri, dijital 'bloklar'dan oluşur.
Her blok, küresel defteri doğru ve güncel tutan doğrulanmış bitcoin işlemlerini içerir. Ayrıca nonce, zaman damgası ve önceki bloğun hash'ini içerirler, bunların tümü bitcoin blok zincirinin değiştirilemezliğine katkıda bulunur.
BLOKZİNCİR ~ Tüm bitcoin defteri
Bitcoin blok zinciri, aynı zamanda zaman zinciri olarak da bilinir, 2009'da Satoshi tarafından madenciliği yapılan Genesis Bloğu'ndan bu yana yapılmış her bloğu ve her bitcoin işlemini içeren dağıtık defterdir.
← 80 →
Nasıl Çalışır?
MADENCİ ~ Hem işlemleri onaylayan hem de yeni bitcoin çıkaran özelleşmiş bir düğüm.
Bitcoin madencileri özelleşmiş bilgisayarlardır. Çok fazla işlem gücünü dijital bir piyangoya yönlendirerek, mevcut zorluk algoritmasını karşılayacak bir sayıyı tahmin etmeye çalışırlar, böylece bir 'blok' (defterin bir parçası) 'kazarlar'.
Kazılan blok zaman damgası ile işaretlenir ve blok zincirine (diğer adıyla zaman zincirine) eklenir.
ZORLUK ALGORİTMASI ~ Yeni bitcoin çıkarılmasını öngörülebilir tutmaya yardımcı olan özel, uyarlanabilir bir tasarım.
Bu, daha gelişmiş bilgisayarlar geliştirildikçe bitcoin çıkarılmasının kontrolden çıkmasını önlemeye yardımcı olmak için Satoshi'nin dahi çözümlerinden biriydi.
Daha fazla madenci ağa katıldıkça, piyangodaki hedef sayı azalır (zorluk artar), bu da kazanan bir sayı bulmayı zorlaştırır.
Daha az madenci çevrimiçi olduğunda, kolaylaşır.
Algoritma, ortalama her on dakikada bir blok kazılmasını sağlamak için öngörülebilir bir arz hızı sağlamak üzere her 2016 blokta bir otomatik olarak ayarlanır (yaklaşık iki haftada bir).
NONCE ~ 32 bitlik rastgele bir sayı
Madencilerin bir blok kazmak için zorluk hedefini karşılamaya çalışırken, işlemlerin hash'lenmiş listesinin sonuna ekledikleri 32 bitlik rastgele bir sayı.
Bir madenci, mevcut hedef sayının altında bir hash üretmeye yol açan bir nonce bulduğunda, bir blok kazımış olur ve bu bloğu blok zincirine ekleme ve bitcoin blok ödülünü alma hakkını kazanır.
← 81 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
ZAMAN DAMGASI ~ Zamanı damgalar
Madenciliği yapılan her bloğa bir zaman damgası eklenir.
Bu, ek güvenlik, değiştirilemezlik ve zorluk ayarlamasına yardımcı olmak içindir.
DEĞİŞTİRİLEMEZLİK ~ Değiştirilemez.
Bu, blok zincirinin 'dijital taşa kazınmış' olduğu anlamına gelir.
İŞ KANITI (PoW - Proof of Work) ~ Zorluk algoritmasını tatmin edecek bir işin yapıldığının kriptografik kanıtı.
Madenciler, merkezi olmayan bir şekilde konsensüs sağlamak ve kötü niyetli aktörlerin ağı spam'lemesini önlemek için, elektrik yoluyla (iş) gerekli hesaplama gücünü kullandıklarını kanıtlamak için PoW algoritmasını kullanırlar.
AÇIK ANAHTAR KRİPTOGRAFİSİ ~ Bitcoin'lerinize erişmek için dijital anahtarlar oluşturan bir süreç.
Bu, kriptografik bir algoritma aracılığıyla iki anahtar oluşturan bir sistemdir.
Bir anahtar açıktır - Banka hesap numaranız gibi, insanlara size mal, hediye veya hizmet karşılığında bitcoin göndermek için verebileceğiniz bir anahtardır.
Diğer anahtar özeldir - Sadece sizde bir kopyası vardır ve bitcoin'lerinize erişimi açmak için kullanırsınız, tıpkı bir şifrenin çevrimiçi banka hesabınızın kilidini açması gibi.
Özel anahtarınızı çok iyi korumanız gerekir, çünkü ona erişimi olan herkes bitcoin'lerinize de erişebilir.
← 82 →
Nasıl Çalışır?
EŞLER ARASI (P2P) AĞ ~ Aracı olmayan merkeziyetsiz bir ağ
Tam düğümler (eşler) işlem ve blok doğrulama ve onaylama için işbirliği içinde eşler arası bir ağ sürdürür.
Bu tür bir ağda, her düğüm hem veri sağlayabilir hem de eşlerinden veri talep edebilir.
P2P ağında suyun başını tutan hiç kimse yoktur.
LIGHTNING AĞI ~ Bitcoin üzerine inşa edilmiş, sat'ları çok hızlı ve neredeyse ücretsiz göndermeyi veya almayı mümkün kılan bir ağ.
Lightning, bir Katman 2 ölçeklendirme çözümüdür. Bu, bitcoin'in ölçeklenmesi için bir yol sağladığı anlamına gelir ve saniyede milyonlarca işlem (TPS) işleme potansiyeli verir.
CÜZDAN ~ Bir 'cüzdan', bitcoin'lerinize erişmek için kriptografik anahtarları tutar.
Bir telefonda, bilgisayarda veya ayrı küçük bir donanım cihazında (en güvenlisi) olabilir.
Bir bitcoin cüzdanı daha doğru bir şekilde imzalama cihazı olarak adlandırılabilir. Bitcoin'iniz asla blok zincirini, dijital defteri asla terk etmez.
Bitcoin'inizi göndermek veya harcamak istediğinizde, cüzdan işlemi imzalayacak ve ağa yayınlayacaktır, böylece doğrulanabilir ve blok zincirine bir blok olarak eklenebilir.
GELİŞTİRİCİLER ~ Bilgisayar programcıları
Ağı koruyan, güvenliği artıran, hataları kontrol eden, yeni güncellemeler veya özellikler için pull request gönderen, pull request'leri inceleyen ve kodu denetleyen şifrepunk'lar/programcılar.
← 83 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
AÇIK ANAHTAR ~ Bitcoin almak için banka hesap numaranız gibidir.
İnsanlara size bitcoin göndermeleri için verebilirsiniz, tıpkı birisine fiat para göndermesi için hesap numaranızı verdiğiniz gibi.
ÖZEL ANAHTAR ~ Bitcoin'i güvence altına almak, erişmek ve göndermek için, bir kasa anahtarı gibidir.
Bir bitcoin özel anahtarı, bitcoin'inizi göndermenizi/ harcamanızı sağlayan gizli bir sayı ve harf dizisidir.
Sadece sizde bir kopyası vardır. **Çok güvenli ve emniyetli tutmak çok önemlidir, çünkü bir kopyasını elde eden herkes bitcoin'inizi harcayabilir.**
DAĞITIK DEFTER ~ Herkesin tutmasına yardımcı olmak istediği bir defter.
Bir bankanın tuttuğu gibi kamuya görünmez, merkezi olarak kontrol edilen bir defter yerine, Bitcoin şeffaf, açık, merkezi olmayan ve herkesin her zaman görebileceği bir defterdir.
Adresler, isim eklenmemiş harf ve rakam dizileridir.
Takma adlı olmasına rağmen, özellikle bitcoin merkezi bir KYC (Kimlik Doğrulama Gerekli) borsasından alındıysa, işlemleri takip etmek mümkündür.
Bitcoin ağı güvene dayalı değildir ve herkes istediği zaman denetleyebilir, bir bankada olduğu gibi defterlerin dürüstçe tutulduğuna güvenmek zorunda kalınmaz.
← 84 →
Nasıl Çalışır?
MADENCİLİK HAKKINDA DAHA FAZLA BİLGİ
Bitcoin 'madenciliği', dünya genelinde özel olarak tasarlanmış güçlü bilgisayarlar tarafından yapılır. Bunlara ASIC madencileri denir: Uygulamaya Özel Entegre Devre madencileri.
Whatsminer M50S
Antminer S21 Pro
Bitaxe 401 Supra
Madenciler, Bitcoin blok zincirine blok eklemek için hesaplama gücünü, yani hash oranını, elektrik yoluyla ağa adarlar.
Bu bilgisayarlar günde 24 saat çalışır, genellikle birkaç taneden birkaç yüz veya bine kadar set halinde.
Temel olarak bir piyango çekilişi yapıyorlar. İçlerinden biri mevcut zorluk hedefini karşılayan bir hash üreten bir sayıyı (nonce) tahmin ettiğinde, zaman zincirine bir sonraki bloğu ekleme hakkını kazanır.
Yukarıdakilerin tümü, yeni bitcoinlerin doğması için gereken iş ispatıdır (PoW).
← 85 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
BİTCOİN BLOK ÖDÜLÜ = Sübvansiyon + Komisyonlar
Yaptıkları iş için madenciler şunları alır:
Yeni basılan bitcoin şeklinde bir sübvansiyon.
Artı, o blokta doğrulanan işlemlerden gelen ücretler.
Birine bitcoin gönderdiğinizde, o işlem bir ücret içerir ve bir madenci tarafından doğrulanması, ardından bir bloğa dahil edilmesi gerekir.
Bitcoin blok sübvansiyonu (ödülü) her dört yılda bir yarıya iner.
Şu anda madenciliği yapılan her blok için 3,125 bitcoin dir.
Bir sonraki 'yarılanma' 2028'de olacak, bu noktada blok ödülü madenciliği yapılan her blok için 1.5625 bitcoin'e düşecek.
Daha önce belirtildiği gibi, bu, arzı istikrarlı tutar.
2140 yılında, son bitcoin parçası çıkarılacak.
Bundan sonra, madenciler sadece her blokta doğruladıkları işlemlerden gelen ücretleri alacaklar.
← 86 →
Bitcoin Nasıl Çalışır?
Birkaç on yıl sonra ödül çok küçük hale geldiğinde, işlem ücreti düğümler (madenciler) için ana tazminat haline gelecek.
~ Satoshi Nakamoto
Bitcointalk.org, 2010-02-14
Madenciler her zaman işlemleri doğrulamak için gerekli olacak, böylece ağı güncel ve güvenli tutacaklar.
Maliyetlerin olduğunun ve ev madencileri için kârlılığın ihmal edilebilir olduğunun farkında olmak gerekse de, bu ağı güvence altına almak ve merkeziyetsiz tutmak için güçlü bir yoldur.
Madencilik makineleri oldukça uzun yıllar dayanır. Şu anda, örneğin 6 yıldan fazla süredir çalışan birçok Antminer S9 bulunmaktadır.
Madenciler emekli olduğunda kolayca parçalarına ayrılıp geri dönüştürülebilirler.
Tonlarca büyüleyici yenilik gerçekleşiyor, insanlar madencilerden çıkan fazla ısıyı evlerini, saunalarını, seralarını, jakuzilerini ısıtmak, et ve sebze kurutmak, güverteleri ısıtmak, odun kurutmak ve daha fazlası için kullanıyorlar!
← 87 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
YILDIRIM AĞI
HAKKINDA BİR SÖZ
Bitcoin blokları kasıtlı olarak küçüktür* (her biri 1MB), bu da bitcoin ana zincirinin saniyede yaklaşık 7 işlem (TPS) işleyebilmesi anlamına gelir.
Visa saniyede yaklaşık 24.000 işlem gerçekleştirir.
Ayrıca, ana zincirdeki bir işlemin ilk onayının geçmesi genellikle yaklaşık 10 dakika sürer (çünkü ortalama her ~10 dakikada bir blok çıkarılır).
Bu, bir mağazadaysanız ve aldıklarınız için hızlı bir ödeme yapmak istiyorsanız pratik değildir.
*Önemli Detay: Blokların küçük olmasının nedeni, zaman zincirini herkesin evde kendi düğümünü çalıştırabilecek kadar küçük tutmaktır, bu da ağın merkeziyetsiz kalmasına yardımcı olur. Satoshi bunun önemini fark etti ↓
Bitcoin kullanıcıları, zincirin boyutunu sınırlamak konusunda giderek daha baskıcı olabilir, böylece çok sayıda kullanıcı ve küçük cihazlar için kolay olur.
~ Satoshi Nakamoto
2010-12-10
Önerilen Okuma:
The Blocksize War by Jonathan Bier
← 88 →
Lightning Ağı Hakkında Bir Söz
Karşınızda, Lightning Ağı (Lightning Network - LN) , bir Bitcoin 2. Katman ölçeklendirme çözümü.
'2. Katman' demek, bitcoin üzerine inşa edilmiş demektir.
'Ölçeklendirme Çözümü' ağın şunları yapabilmesi anlamına gelir:
İşlem hızını büyük ölçüde artırmak.
Saniyede işleyebileceği işlem sayısını büyük ölçüde artırmak.
Mikro ödemeleri mümkün kılmak.
Lightning Ağı, (bir nevi) barda arkadaşlarınızla tuttuğunuz hesap gibi düşünülebilir.
Hepiniz aranızda kimin ne kadar borçlu olduğunu takip edersiniz (bir Lightning Ağı kanalı gibi) ve gecenin sonunda grubunuz barmenle hesaplaşır ('ana zincir').
Lightning kanalları, ana zincirde 'hesaplaşılmadan' önce günlerce, haftalarca, aylarca veya yıllarca açık kalabilir.
← 89 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
⚡️'NİN FAYDALARI:
HACİM - Saniyedeki işlem hacmi esasen sınırsızdır, çünkü aynı anda sayısız kanal açılabilir ve her biri kendi 'hesabını' tutabilir.
MİKRO ÖDEMELER - 1 satoshi kadar küçük miktarlar gönderebilirsiniz (şu anda $0.0006).
HIZ - Genellikle bir ödemeyi almak bir milisaniye ile birkaç saniye arasında sürer.
GİZLİLİK - İşlemler halka açık bitcoin blok zincirinde saklanmaz. Bazı açılardan nakit paradan bile daha gizlidir, çünkü Lightning ile, ödemeniz genellikle alıcıya ulaşmak için farklı kanallardan 'sıçradığı' için, diğer tarafın bile kim olduğunuzu bilmesine gerek yoktur.
Açıkça belirtmek gerekirse, bunun %100 ortaya çıkarılamaz olduğunu söylemiyorum, sadece bitcoin ana zincirindeki ödemelere göre çok daha fazla gizli olduğunu söylüyorum. Kimin kime ödeme yaptığını kesin olarak belirlemek için muazzam miktarda zaman ve enerji gerekir ve bu her zaman mümkün olmayabilir.
Lightning Ağı'nın mevcut durumunun harika görselleştirmelerinin keyfini çıkarın:
lnrouter.app/graph
mempool.space/graphs/lightning/ nodeschannels-map
← 90 →
Lightning Ağı Hakkında Bir Söz
Bitcoin'in kendisi, dünyadaki her finansal işlemin herkese yayınlanması ve blok zincirine dahil edilmesi için ölçeklenemez. Daha hafif ve daha verimli olan ikincil bir ödeme sistemleri seviyesine ihtiyaç var.
~ Hal Finney, 2010-12-30,
Erken dönem cypherpunk
ve Bitcoin'i çalıştıran ikinci kişi
Bunu şöyle düşünebilirsiniz:
Bitcoin: Tasarruf Hesabı ~ Daha büyük miktarlar için daha yavaş işlemler.
Lightning: Çek Hesabı ~ Daha küçük miktarlar için daha hızlı işlemler.
Lightning ile geliştirilmiş Bitcoin, hem bir ürün (dijital mülkiyet) hem de bir hizmet (açık para ağı) olarak görülebilir. Parasal enerjiyi zaman ve mekan içinde hükümet müdahalesi veya geleneksel bankacılık olmadan transfer etme yeteneği, insanlık için muazzam değerlidir.
~ Michael Saylor, CEO
Microstrategy
Lightning hakkında daha fazla bilgi edinin: lopp.net/lightning-information.html
← 91 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
NASIL 'LENİLİR
To Bitcoin: (fiil) /tuːˈbɪtkɔɪn/

Bitcoin ekosisteminde tam anlamıyla yer almanın bütünlüğünü kapsayan 'bitcoinlenmek' fiilini öneriyorum.
Tamam, şimdi umarım artık ;) turuncu hap almış ve kendi bankanız olmaya, dünyanın ilk küresel özgürlük parasına katılmaya hazırsınızdır, işte şimdi eğlenceli kısım geliyor!
← 92 →
Nasıl lenilir
KENDİ BANKANIZ OLMAK
İşte finansal olarak kendi kendine egemen olmanın gerçekten epik değişimi burada yatıyor ve bunun ne anlama geldiğini gerçekten, tam olarak kavramak zaman alabilir.
Bunu mümkün olan en güvenli şekilde nasıl yapacağınızı anlamak için biraz niyet ve özveri gereklidir.
Bu kitabın 'şimdiye kadar yazılmış en basit bitcoin kitabı' ruhunda tutarak, burada bir taslak sunacağım ve sonra size bu giriş kitabının kapsamından çok daha derine inen kaynaklar önereceğim.
HODL: (fiil) /ho'dill/
: bitcoininizi tutmak
: satmamak
- 2013 yılında bitcointalk.org'da yapılan bir gönderiden, gönderen sarhoş olduğunu iddia ederek 'HOLD' kelimesini yanlış yazmıştır
- bitcointalk.org/index.php?topic=375643.0
Ağ hala büyürken, son çare olarak milyonlarca küresel hodl'cının büyük değeri vardır.
← 93 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
BİTCOİN EDİNME
Bitcoin, madencilerin işletme maliyetlerini karşılamak için aldıkları ödüllerden bazı bitcoinleri satmasıyla piyasaya girer.
Bitcoin'i eşler arası ticaret platformlarından satın alarak, sunduğunuz mal veya hizmetler karşılığında kabul ederek, hediye olarak veya madencilik yaparak edinebilirsiniz. (Son çare olarak, tavsiye edilmez, kayıtlı bir borsadan satın alabilirsiniz).
Teknik olarak bitcoin size gönderildiğinde artık bu coinlerin kontrolü sadece size ait olan özel anahtarlar sayesinde size aittir.
Unutmayın: Bitcoin'in kendisi asla zaman zincirinden ayrılmaz.
Bitcoin'i anonim olarak veya kimlik doğrulaması ile (KYC - Müşterini Tanı) edinebilirsiniz.
Borsalardan alım yaparken KYC, AML (kara para aklamayla mücadele yasaları) gerekliliklerini yerine getirmek yasal olarak zorunludur.
KYC olmadan bitcoin satın almak gizlilik hakkınızı korur.
← 94 →
Nasıl lenilir?
KYC Olmadan >> Anonim Olarak
KYC Olmadan Bitcoin Nasıl Alınır (Kimlik Gerekmez):
ÖNERİLEN
  1. Bitcoine-özel cüzdan uygulaması indirin (bkz. sf 102 ).
  2. Bir yöntem seçin (aşağıki seçeneklere bakın).
  3. Bitcoin'i satın alın, teslim alın veya madencilik yapın.
  4. Bitcoin'inizi cüzdanınıza çekin.
  5. HODL yapın, veya harcayıp yerine koyun.
Robosats, Bisq, HodlHodl, Peach Bitcoin'den satın alın.
Bir bitcoin ATM'sinden satın alın - Kontrol etmeyi unutmayın, bazıları kimlik gerektirir. Diğerleri sadece bir isim ve numara ister (geçici bir telefon numarası kullanabilirsiniz).
Bir Azteco kuponu satın alın - Konumlar için azte.co'yu ziyaret edin.
Yaptığınız iş karşılığında kazanın - Bitcoin ile ödeme almayı isteyin. Fiyatınızda indirim teklif edin.
Bir bitcoin buluşmasında yüz yüze satın alın - Bitcoin'i yüz yüze almak için bir buluşma bulun.
Madencilik yapın - Evde madencilik yapmak giderek kolaylaşıyor, veya bir madencilik havuzuna katılabilirsiniz, ancak KYC'siz kalmak için kendi araştırmanızı (DYOR) yapın. Ocean Pool harika bir seçenektir.
← 95 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
KYC >> Kimlik Doğrulama Gerekli
KYC Bitcoin Nasıl Alınır (Kimlikle):
TAVSİYE EDİLMEZ
  1. Bitcoine-özel cüzdan uygulaması indirin (bkz. sf 102 ).
  2. Bitcoine-özel borsa seçin.
  3. Hesap oluşturun ve bir ödeme yöntemi seçin.
  4. KYC gereksinimlerini yerine getirin.
  5. Bitcoin satın alın.
  6. Bitcoininizi kendi cüzdanınıza çekin.
  7. HODL yapın veya harcayıp yerine koyun.
Bu şekilde satın alırsanız, bitcoininizin sonsuza kadar kimliğinizle bağlantılı olacağının farkında olun, böylece bu alımlarla ilgili gelecekteki takma adlılığınızdan vazgeçmiş olursunuz.
Bu yöntemi seçerseniz, güvenilir bir bitcoine-özel borsa bulmanızı öneririm.
Borsanın bitcoininizi kendi cüzdanınıza çekmenize izin verdiğinden emin olun!
Borsalar yasal olarak sizi 'KYC'lemek zorundadır.
Tam adınızı, adresinizi, sosyal güvenlik numaranızı, e-postanızı, telefon numaranızı ve genellikle kimliğinizi tutarken çekilmiş bir fotoğrafınızı alacaklar.
Borsanın müşteri hizmetleri için hem telefon hem de e-posta desteği sunduğunu doğrulayın.
← 96 →
Nasıl lenilir?
Onların hesabınızdaki bitcoinlerinizi kendi cüzdanınıza gönderme sürecinde size rehberlik etmelerini sağlayın, böylece bitcoininizin kendi gözetiminizde olmasını sağlayabilirsiniz = Kendi anahtarlarınızı tutmak.
Not: Bu, onlardan bitcoin satın aldığınız bilgisini SİLMEZ.
İşlemler blok zincirinde izlenebilir ve birçok ülkede bitcoininizi harcadığınızda vergilendirme yükümlülüğünüz vardır.
Eğer Venmo veya Paypal üzerinden satın almak istiyorsanız, öncelikle satlarınızı kendi yönettiğiniz cüzdana çekebileceğinizi teyit ettiğinizden emin olun. Önceden bunu yapamıyordunuz.
Dedikleri gibi:
"Anahtarlar yoksa, peynir de yok" veya
"Anahtarlar sizin değilse, bitcoin de sizin değil"
Bunun anlamı şudur: merkezi bir hizmet bitcoininizin özel anahtarlarını tuttuğu sürece, platformlarının hacklenme veya düzenleyici baskıya uğrama ve bitcoininizi kaybetme olasılığı her zaman vardır.
Bitcoininizi satın aldıktan sonra her zaman kendi yönettiğiniz cüzdana çekin.
← 97 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
EO 6102
1933 yılında Başkan Roosevelt, her ABD vatandaşının altınlarının çoğunu banka notları karşılığında teslim etmesini gerektiren 6102 sayılı Başkanlık Kararnamesi'ni yayınladı.
Altın, ons başına 20.67 dolar değerindeydi. Ertesi yıl, hükümet 1934 Altın Rezervi Yasası ile altının fiyatını ons başına 35 dolara yükselterek esasında banka notlarının değerini altına oranla neredeyse yarı yarıya değersizleştirdi.
← 98 →
Nasıl lenilir?
EO6102'nin iptal edilmesi ve sivil vatandaşların tekrar 5 onsdan fazla altın tutmasına izin verilmesi 1975 yılına kadar yani 42 sene sürdü.
Bu aşamada, bitcoin popülerlik kazanmaya ve daha yaygın olarak benimsenmeye devam ederken düzenleyicilerin nasıl tepki vereceği konusunda çok az fikrimiz var.
Şu ana kadar karışık tepkiler geldi. Ancak şimdilik, birçok kişinin bitcoin'in nihayetinde durdurulamayacağını anladığı veya belki de kabul ettiği anlaşılıyor.
Bitcoin'i destekleyen konuşmalar yapan bir dizi politikacı var. Karşı çıkanlar da var.
ABD seçim yılı olan 2024 çok ilginç, üç büyük başkan adayının hepsi bitcoin kampanya bağışlarını kabul etti!
El Salvador, 2021'de bitcoin'i yasal ödeme aracı haline getirdi. Hangi ülkenin bir sonraki olacağını görmek ilginç olacak.
Sonuçta, hızla değer kaybeden fiat para birimlerine karşı bir koruma olarak bitcoin'i kucaklamak ve devlet bilançolarına eklemek her hükümetin çıkarına olacaktır.
← 99 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
BITCOIN'İ GÜVENLİ BİR ŞEKİLDE SAKLAMAK
İlk 'nizi satın alarak hayatınızı değiştiren adımı attıktan sonra, bitcoininizi güvenli bir şekilde nasıl saklayacağınıza karar vermeniz gerekiyor.
Kendi bankanız olmak, güçlü bir öz-egemenlik biçimidir.
Bu ciddiye alınmalıdır!
Lütfen KAKY yapın - Buradaki temel önerilerimin ötesinde, Kendi Araştırmanızı Kendiniz Yapın
Bitcoin ekosistemi her dakika gelişiyor.
Nostr, Twitter ve bitcointalk.org, en son gelişmeleri takip etmek için iyi yerlerdir.
EĞİTİMLER İÇİN BU SİTELERE GÖZ ATIN:
BTCSessions.ca (@BTCSessions tarafından)
bitcoiner.guide (@QnA tarafından)
armantheparman.com (@ArmanTheParman tarafından)
YouTube'da @SouthernBitcoiner
YouTube'da @wickedsmartbitcoin
← 100 →
Nasıl lenilir?
BİTCOİNE-ÖZEL CÜZDANLAR
Bitcoin'i en iyi
kendi yönettiğiniz
emanet olmayan
bitcoine-özel 'cüzdan'ınızda saklanır
Bir 'cüzdan', imzalama cihazı olan bir yazılım parçasıdır. Gönderdiğiniz (yayınladığınız) bir işlemi imzalamak için kullandığınız özel anahtarlarınızı içerir.
SICAK CÜZDAN
Bu, telefonunuza veya bilgisayarınıza indirdiğiniz çevrimiçi bir bitcoin cüzdan uygulamasıdır.
En iyi şekilde günlük harcamalar için daha küçük miktarlar için kullanılır.
SOĞUK DEPOLAMA CÜZDANI
Bu çevrimdışı bir cüzdandır. Donanım cüzdanı olarak da bilinir.
Anahtarlarınızı saklamak için ayrı bir donanım cihazıdır.
Her ikisi de iyi çalışsa da, genellikle 500-1000 dolar değerinde bitcoininiz olduğunda soğuk cüzdan kullanmanız önerilir, çünkü daha güvenlidir.
← 101 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
Lütfen aşağıda gösterilen cüzdanların özelliklerini ve avantaj/dezavantajlarını karşılaştırmak için KAKY (kendi araştırmanızı kendiniz yapın).
SICAK CÜZDAN UYGULAMALARI - Emanet Olmayan
Blue Wallet, Muun Wallet, Mutiny Wallet Sparrow Wallet, Green Wallet, Phoenix Wallet, Zeus Wallet, Breez Wallet
SOĞUK DEPOLAMA CÜZDANLARI - Emanet Olmayan
Cold Card, Trezor, Foundation Passport, Blockstream Jade, Seed Signer, Bitbox,
Soğuk depolama cüzdanınızı HER ZAMAN doğrudan üreticiden satın alın, böylece üzerinde oynanmadığından emin olabilirsiniz.
← 102 →
Nasıl lenilir?
CÜZDAN KURULUMU
Cüzdan kurulumu ve daha fazlası mükemmel eğitimler için YouTube'da @BTCSessions takip edin.
Cüzdanınızı kurarken, 12 veya 24 kelimelik Tohum Cümlesini (seed phrase) kağıda yazdığınızdan emin olun.
Çevrimdışı tutun. Asla ekran görüntüsünü almayın.
TOHUM CÜMLESİNİ ÇOK GÜVENLİ BİR ŞEKİLDE SAKLAYIN.
ÇOK, ÇOK GÜVENLİ BİR ŞEKİLDE!
Birçok şirket, tohum cümlenizi daha fazla yangın/su/hasar koruması için basabileceğiniz metal tohum plakaları üretmektedir. Şiddetle tavsiye edilir!
Sıcak veya soğuk cüzdanınıza erişiminizi kaybederseniz, tohum cümlesi ile onu geri yükleyebilir ve bitcoininizi kurtarabilirsiniz.
Bunu, aynı tür BIP39 tohum cümlesini (12/24 kelime) destekleyen herhangi bir cüzdanda yapabilirsiniz.
En iyi uygulama, tohum cümlenize ek olarak cüzdanınızın tanımlayıcısını da saklamak olacaktır.
UNUTMAYIN: Tohumunuza sahip olan herkes bitcoininize erişebilir!
← 103 →

Okuduklarınızı beğendiniz mi?

Bu kitabın basılı versiyonunu kitaplığınızda görmek ister misiniz? Sevdiklerinize Bitcoin'i öğretmek için mükemmel bir hediye!

Basılı Kopya Sipariş Et
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
GİZLİLİK HAKKINDA
Bitcoin'i satın alırken (KYC olmadan), güvence altına alırken, saklarken ve harcarken gizlilik, özellikle banka hesaplarının el konulması/dondurulması gibi son zamanlardaki olaylar ışığında giderek daha önemli hale geliyor.
Buna ek olarak, genel dijital gizlilik, çevrimiçi egemenlik kazanmak ve kendinizi gereksiz gözetimden ve dolandırıcılıktan korumak istiyorsanız kritik öneme sahiptir.
Aşağıda bazı güncel gizlilik odaklı hizmetler bulunmaktadır.
Bu kitabın kapsamı, aşağıdakilerin her birine derinlemesine girmek için yeterli değildir, bu yüzden kesinlikle kendi araştırmanızı yapın ve güncellemeler için aşağıda bahsettiğim hesapları Nostr veya Twitter'da takip edin.
Gizlilik, elektronik çağda açık bir toplum için gereklidir. Gizlilik, sır değildir. Özel bir mesele, kişinin tüm dünyanın bilmesini istemediği bir şeydir, ancak gizli bir mesele, kişinin kimsenin bilmesini istemediği bir şeydir. Gizlilik, kişinin kendisini dünyaya seçici olarak açıklama gücüdür.
~Eric Hughes, 'Bir Cypherpunk'ın Manifestosu'ndan
← 104 →
Gizlilik Hakkında
GİZLİLİK REHBERLERİ
Bitcoiner.guide @BitcoinQ_A
Econoalchemist.com @econoalchemist
Sethforprivacy.com @sethforprivacy
dverter.hostyourown.tools @Diverter_NoKYC
Citadeldispatch.com Nostr'da @ODELL
KYCnot.me
Lopp.net @lopp > Resources'a tıklayın > Privacy
Privacytools.io
Enegnei.github.io
Restoreprivacy.com @ResPrivacy
Keepitsimplebitcoin.com @KISBitcoin
nbtv.media @naomibrockwell
VPN (ISS'nizi Gizlemek İçin Sanal Özel Ağ)
Mullvad.net - Bitcoin ile ödeme yapın
IVPN.net - Bitcoin ile ödeme yapın
İKİ FAKTÖRLÜ KİMLİK DOĞRULAMA UYGULAMALARI
Yubikey - Donanım
2FAS - Sadece Android Uygulaması
Bitwarden Authenticator - Android ve iOS Uygulaması
GİZLİLİK ODAKLI TARAYICILAR
TOR
Firefox Focus
Mullvad Browser
Duck Duck Go
← 105 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
ŞİFRELENMİŞ NOT UYGULAMASI
StandardNotes.com
GİZLİLİK ODALI ARAMA MOTORLARI
Duck Duck Go
Kagi - Ücretli ve reklamsız
SearXNG
Swisscows
Mojeek
GİZLİLİK ODAKLI MESAJLAŞMA UYGULAMALARI
Signal
SimpleX
Session
Telegram - 'Gizli Sohbet' ayarı
KENDİ DÜĞÜMÜNÜZÜ ÇALIŞTIRMA
Bitcoin Knots
Bitcoin Core
Ronin Dojo
Run Citadel
Raspi Blitz
Umbrel - Sadece bitcoin düğümünüzü çalıştırıyorsanız
CEP TELEFONLARI/TEK KULLANIMLIK TELEFON NUMARALARI
Android Pixel üzerinde Graphene OS çalıştırın
Silent.link - Bitcoin ve Lightning kabul eder
Text Verified - Bitcoin kabul eder
← 106 →
Gizlilik Üzerine
GİZLİ HARCAMA
BiThe Bitcoin Companyeti
Bitrefill
Bit.Store
GİZLİ ALICI ADRES BOTU
PayNym
MERKEZİYETSİZ SOSYAL MEDYA
Nostr
Anonim veya takma adlı olma imkanı, kullandığınız bitcoin adresleriyle bağlantılı olarak kendiniz hakkında herhangi bir tanımlayıcı bilgi açıklamamanıza bağlıdır. Eğer bitcoin adresinizi web'de paylaşırsanız, o zaman bu adresi ve onunla ilgili tüm işlemleri paylaştığınız isimle ilişkilendirmiş olursunuz. Eğer gerçek kimliğinizle ilişkilendirmediğiniz bir kullanıcı adı altında paylaşım yaptıysanız, hala takma adlı olarak kalırsınız.
~ Satoshi Nakamoto 2009-11-25
Daha fazla gizlilik için, bitcoin adreslerini sadece bir kez kullanmak en iyisidir. Adresleri istediğiniz kadar sık değiştirebilirsiniz.
~ Satoshi Nakamoto 2009-11-25
← 107 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
KBŞ*'sini
ÇÜRÜTMEK * KBŞ (Korku, Belirsizlik, Şüphe) / FUD (Fear, Uncertainty, Doubt)
Aşağıda bitcoin'e karşı bazı yaygın argümanlar veya bitcoin hakkındaki korkular bulunmaktadır.
Bunlar büyük ölçüde asılsızdır ve cehalet veya belki de eksik anlayıştan kaynaklanmaktadır.
Burada her birine kısa yanıtlar veriyorum ve sonunda tüm KBŞ'yi çürüten daha derinlemesine kaynaklara işaret eden referanslar bulacaksınız.
BİTCOİN ÇOK FAZLA ENERJİ KULLANIYOR
Evinizi ısıtmanız gerekiyorsa, bilgisayarınızdan çıkan ısı boşa gitmez... Isıyı bilgisayarınızla üretmeniz eşit maliyetlidir.
~ Satoshi Nakamoto 2010-08-09
İlk başta, sadece maliyetli olduğu için bir emtianın üretilmesi oldukça israf gibi görünebilir. Ancak, bu taklit edilemez şekilde maliyetli emtia, faydalı servet transferlerini mümkün kılarak sürekli değer katar. Her işlem yapıldığında veya daha az maliyetli hale getirildiğinde, maliyetin daha fazlası geri kazanılır. Başlangıçta tamamen israf olan maliyet, birçok işlem üzerinden amorti edilir.
~ Nick Szabo
Şifrepunk
← 108 →
KBŞ'sini çürütmek
'Çok fazla' enerji, enerjinin kullanım amacını nasıl değerlendirdiğimizi göz önünde bulundurmamız gereken bir değer önermesidir.
ABD'deki Noel ışıklarının tüm Bitcoin ağı kadar elektrik kullandığını düşündüğümüzde, belki de her şeyin göreceli olduğunu görebiliriz!
İnsanlığın şimdiye kadar bildiği en sağlam, sansüre en dayanıklı parayı güvence altına almak için enerji kullanmak, hatta çok fazla enerji kullanmak, fazlasıyla değerlidir.
Bitcoin enerji kullanımını eski sistemin kullandığı enerjiyle karşılaştırırken, her iki tarafın da 'tam yığınını' göz önünde bulundurmalıyız:
Bitcoin Ekosistemi Geleneksel Fiat Sistemi
ASIC Madencileri BIS (Uluslararası Ödemeler Bankası)
Düğümler Merkez Bankaları
Donanım Cüzdanları Ulusal/Bölgesel Bankalar
Yazılım Cüzdan Uygulamaları Askeri Sanayi Kompleksi
Yedek Veri Merkezleri
Fiziksel Para Basımı
Fiziksel Para Dağıtımı
Çevrimiçi Bankacılık Uygulamaları
ATM Ağı
Bitcoin kullanarak, sonuç olarak diğer birçok alanda enerji kullanımını azaltacağız, özellikle de petro doları korumak için Askeri Sanayi Kompleksine artık ihtiyaç duymayarak.
← 109 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
Ayrıca, borç temelli sistemi ayakta tutmak için gereken aşırı tüketicilik, zamanla kısıtlanacaktır, çünkü sağlam para doğal olarak ihtiyatlı harcama ve tasarrufu teşvik eder (tasarruflarınız gerçekten değerini koruyacağı için, altın standardından çıktığımızdan beri deneyimlemediğimiz bir kavram).
Son olarak ve önemli bir şekilde, bitcoin madenciliği, yakılan doğal gazı yakalayıp madencileri çalıştırmak için kullanarak zaten kirliliği azaltmaktadır. Madenciler düşük elektrik maliyetleri aradığından, teşvikler uyumlu olduğu için yenilenebilir düşük maliyetli enerjiye doğru en büyük itici güç olması da muhtemeldir.
*Bitcoin ve Enerji hakkında bilgilendirici derinlemesine incelemeler* batcoinz.com 'da Daniel Batten, Troy Cross, Jyn Urso tarafından yazılmış, YouTube'da Swan Bitcoin tarafından yayınlanan 'This Machine Greens' videosu, 'Dirty Coin' adlı bir bitcoin madenciliği belgeseli ve B.Quittem ile 'What is Money' programının mükemmel bir bölümü (WiM161) dahil olmak üzere birçok kişi tarafından kaleme alınmıştır.
← 110 →
KBŞ'sini çürütmek
BİTCOİN BİR PONZİ ŞEMASIDIR
Bitcoin bir Ponzi şeması değildir:
Eski yatırımcılara yeni yatırımcılar tarafından herhangi bir ödeme yapılmaz.
Bitcoin satın alırken, kimse yatırımınızdan bir getiri vaat etmez.
Herhangi bir liderlik veya promosyon ekibi yoktur.
Önceden madencilik yapılmamıştır.
Okuyun: Lyn Alden'in 'Bitcoin Neden Bir Ponzi Değildir' yazısını okuyun.
BİTCOİN ÇOK YAVAŞ
Bitcoin ağı yavaş olsa da, temel katman üzerine inşa edilmiş 2. katman Lightning Network şimşek hızında!
Bitcoin ağı saniyede yaklaşık 7 işlem (TPS) işleyebilir.
Visa ağı, saniyede 24.000 işleme kadar işleyebildiğini iddia ediyor, ancak gerçek kullanım daha çok 4.000 TPS'ye yakındır.
Lightning Network, saniyede milyonlarca işlem işleme potansiyeline sahiptir!
← 111 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
HÜKÜMETLER BİTCOİN'İ YASAKLAYABİLİR
Çin, Hindistan ve Nijerya gibi bazı hükümetler bunu denedi. Her vakada, söz konusu ülkenin halkı tarafından bitcoin kullanımı hızla arttı.
Hükümetlerin bitcoin'i gerçekten 'yasaklaması' için bir yol yoktur, çünkü doğası gereği izne tabi değildir ve sansüre dirençlidir. Bu bir koddur ve kod ifade özgürlüğüdür.
Bununla birlikte, hükümetler bitcoin'i alıp satmayı ve fiat paraya çevirmeyi zorlaştırabilir. Ayrıca ABD'de olduğu gibi, onu bir emtia olarak vergilendirebilirler.
Sonuç olarak, onu yasaklamaya çalışmak onların lehine olmayacaktır, çünkü bitcoin kaçınılmazdır ve bunu görmeye başlıyorlar. Enflasyona uğrayan fiat paralarına karşı bir koruma olarak ülkelerinin bilançosuna eklemek çok daha akıllıca olacaktır.
Hükümetler, Napster gibi merkezi olarak kontrol edilen ağların başını kesmekte iyidir, ancak Gnutella ve Tor gibi saf P2P ağları kendi başlarına ayakta duruyor gibi görünüyor.
~ Satoshi Nakamoto
Okuyun: Hükümet Bitcoin'i Durdurabilir mi? - Alex Gladstein, İnsan Hakları Vakfı CSO'su Hükümet Bitcoin'i Yasaklayabilir mi? Bilmeniz Gereken Dört Şey - Nick Giambruno
← 112 →
KBŞ'sini çürütmek
BİTCOİN ESKİ TEKNOLOJİDİR
Daha çok 'nihai teknoloji' gibi, dijital kıtlık, merkeziyetsizlik ve hem çifte harcama sorununu hem de Bizans Generalleri problemini çözme açısından.
Tekerlek icat edildikten sonra, asla yeniden icat edilemezdi.
İnternet'in çalıştığı TCP/IP protokolü, 1983'ten beri tüm bilgisayar ağları için standart olmuştur. Uzun bir süre daha standart olmaya devam etmesi muhtemeldir.
Bir optimal çalışan mükemmel bir çözüm, temel katman teknolojisi keşfedildiğinde, yüzlerce veya binlerce yıl sürebilir.
Kaynak: @DecouvreBitcoin
← 113 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
BİTCOİN SUÇ İŞLEYENLER
TARAFINDAN KULLANILIYOR
Dolar ve dünyadaki diğer tüm itibari paralar da öyle. Bu sorunu sadece bitcoin'e atfetmek kesinlikle yanlıştır.
Bitcoin, tıpkı bir bıçak gibi bir araçtır ve onu nasıl kullanacağımız her birimize bağlıdır.
İlginçtir ki, eğer bitcoin suçlular tarafından kullanılamasaydı, dünyanın çok ihtiyaç duyduğu tarafsız, sansüre dayanıklı para olamazdı.
Not: Bitcoin blok zinciri denetlenebilir olduğundan, aslında suç faaliyetleri için çok kötü bir seçimdir!
KUANTUM BİLGİSAYARLAR
BİTCOİN'İ KIRABİLİR
Bu gelecekte bir gün mümkün olabilse de, geliştiriciler şimdiden kuantum sonrası şifreleme için çözümler üzerinde çalışıyor.
Bitcoin, güvenlik için SHA-256 hash'lemeye dayanan çok sayıda çevrimiçi uygulamadan sadece biridir.
Hatta ordu bile bunu kullanıyor, bu yüzden bitcoin topluluğunun ötesinde yeni şifreleme protokolleri geliştirmek için büyük bir teşvik var.
Eğer SHA-256 kırılırsa, bitcoin'in ötesinde endişelenecek çok şeyimiz olacak. Tüm internet bunu şifreleme için kullanıyor. Bu, tüm bankacılık, tedarik zincirleri, ulaşım sistemleri, sağlık sistemleri, eğitim sistemleri ve daha fazlasını içerir.
← 114 →
KBŞ'sini çürütmek
BİTCOİN'İN GERÇEK BİR DEĞERİ YOK
"Bitcoin'in değeri, uygulanabilir kıtlığından kaynaklanır"
~ Fidelity Digital Assets
Nadirlik değerdir. Tüm zamanlar boyunca tüm paralar, bir miktar kıtlığa sahip olduğu için değerli olmuştur.
Buna ek olarak, gelecekte başka bir değerli şeyle takas edilebileceği inancıyla desteklenmiştir.
Bitcoin ağı büyüdükçe, somutlaştırdığı üstün parasal özelliklerle desteklenerek, ağ etkisi üstel olarak büyür.
Ağ etkisi ne kadar büyükse, kıt bir varlık olarak sunduğu değer o kadar fazladır. Değer, talebin bir yansımasıdır ve talep arttıkça değer artar.
← 115 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
BAZI İNSANLARIN ÇOK FAZLASI VAR
Bazı insanların diğerlerinden çok daha fazlasına sahip olduğu doğrudur. Satoshi, protokolü açıkça yayınlayarak, onun serbestçe dolanmasına izin verdi ve potansiyelini anlayanlar ya madencilik yaptı ya da erken satın aldı. Bu, onu dünyaya sunmanın mümkün olan en adil ve organik yoluydu.
Zamanla, dünya hiperbitcoinleştiğinde, yani bir bitcoin standardında yaşadığımızda, daha fazlasına sahip olanlar doğal olarak bunu ekonomiye harcayacaklar.
Belirli bir noktadan sonra artık fiat parayla satın almayacak olsak da, insanlar çalışmaları karşılığında bitcoin ile ödenecek. Gerçekten sağlam bir parayla ödenmek, zamanla enflasyonla değeri düşürülmeyecek gerçek tasarruflara sahip olmamızı sağlayacak.
Her zaman daha fazla servete sahip olanlar ve daha az sahip olanlar olacak olsa da, çok sayıda faktöre bağlı olarak, bir bitcoin standardı, Aleks Svetsi'nin dediği gibi, servet sınıfları arasındaki zarı geçirgen hale getirecektir. Bu, hem yukarı hem de aşağı doğru hareketliliğin bugünkünden çok, çok daha akışkan olmasını sağlayacak.
Fiat bir dünyada doğmuş ve tüm hayatımız boyunca bu dünyada yüzmüş olarak, değeri düşürülemeyen veya manipüle edilemeyen bir paraya sahip olmanın etkilerini hayal etmek ve tam olarak kavramak neredeyse imkansız!
← 116 →
KBŞ'sini çürütmek
BİTCOİN ÇOK DALGALI
Bu, yeni bir parasal varlığın fiyat keşif aşamasında normaldir. Büyümenin organik ve kendiliğinden ortaya çıkan bir şekilde gerçekleşmesi için (yukarıdan aşağıya ve merkezi olarak kontrol edilenin aksine) başka bir yol yoktur.
Ayrıca, insan varlığının bu aşamasında, tüm alanlarda üstel değişimler yaşanırken, bitcoin gibi dEvrim niteliğindeki bir şeyin vahşi dalgalanmalar yaşamaması garip olurdu.
Tavşan deliğinin derinliklerine inenlerimiz bunu gelecek olarak görürken, şu anda küresel nüfusun sadece küçük bir yüzdesi bitcoin'e sahip. Bu durum onu muazzam bir oynaklığa karşı savunmasız kılıyor.
Olgunlaştıkça ve benimseme arttıkça, oynaklık azalacak ve sonunda stabilize olup bir hesap birimi haline gelecektir.
20 yıl içinde ya çok büyük bir işlem hacmi olacağından ya da hiç hacim olmayacağından eminim.
~ Satoshi Nakamoto 2010-02-14
← 117 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
BİR BİTCOİN'E DOKUNAMAZSINIZ
Bu bir kusur değil, bir özelliktir. Bitcoin'in fiziksel olmaması gerçeği, onun el konulamazlığına katkıda bulunan en büyük faktörlerden biridir!
BİTCOİN HACKLENEBİLİR
Piyasaya sürüldüğünden bu yana geçen 15 yıl boyunca hiç hacklenmedi.
Ancak borsalarda hacklemeler olmuştur, bu yüzden bitcoin'lerinizi mümkün olan en kısa sürede kendi öz-gözetim cüzdanınıza taşımanızı şiddetle tavsiye ederim.
Bitcoin'in kullandığı SHA-256 şifrelemesini 24 saat içinde kırmak için bir kuantum bilgisayarın 13.000.000 fiziksel kübit'e ihtiyaç duyacağı tahmin edilmiştir. Şu anda, Kaliforniya'daki Atom Computing tarafından tutulan mevcut kübit rekoru 1.180 kübittir.
İhtiyaç duyulmadan çok önce kuantum-güvenli bir şifreleme yönteminin geliştirileceği yaygın olarak varsayılmaktadır.
Açık kaynak olması, herkesin kodu bağımsız olarak inceleyebileceği anlamına gelir. Eğer kapalı kaynak olsaydı, kimse güvenliği doğrulayamazdı. Bu nitelikteki bir programın açık kaynak olmasının çok önemli olduğunu düşünüyorum.
~ Satoshi Nakamoto 2009-12-10
← 118 →
KBŞ'sini çürütmek
KBŞ'Yİ ÇÜRÜTME HAKKINDA DAHA FAZLA
Endthefud.org
Bitcoinmythbusters.org
Casebitcoin.com - Yaygın Eleştiriler
Safehodl.github.io/failure/
Lopp.net - Bitcoin Info: Misconceptions
Bitcoin, diğer herhangi bir dijital varlıktan temelde farklıdır. Hiçbir dijital varlığın, parasal bir değer olarak bitcoinin üzerine çıkması muhtemel değildir çünkü bitcoin (diğer dijital varlıklara kıyasla) en güvenli, merkezi olmayan, sağlam dijital paradır ve herhangi bir "iyileştirme" kaçınılmaz olarak ödünleşmelerle karşılaşacaktır.
~ Fidelity Digital Assets Raporu, 'Önce Bitcoin', Ocak 2022
Chris Kuiper, CFA, Araştırma Direktörü
Jack Neureuter, Araştırma Analisti
← 119 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
BİTCOİN'İN FİYATI HAKKINDA
Bitcoin'i hodl etmeyi (tutmayı) uzun vadeli bir tasarruf hesabı gibi görüyorum.
Günlük fiyat önemli değil, çünkü birkaç yıl daha volatil (inişli çıkışlı) olması bekleniyor.
Daha önce de belirttiğim gibi, bu yeni bir varlığın fiyat keşfi sürecinde normal bir durumdur.
BTC/USD fiyat grafiğine uzaktan bakarsanız, 2009'dan beri %31,296 oranında arttığını, yıllık ortalama %200 civarında olduğunu göreceksiniz.
Fiyat dalgalanmaları çeşitli haber makalelerini, düzenleyici güncellemeleri, piyasa talebini, korku ve heyecanı yansıtır. Bir lunapark treni gibidir!
Ne kadar uzun süre hodl ederseniz, temelleri o kadar çok öğrenir ve anlarsınız, ve sağlam paranın derin etkilerini kavradıkça fiyat o kadar az önemli hale gelir.
Sonunda, 'fiyat' hiç önemli olmayacak, çünkü bitcoin hesap birimi olacak.
Sorumluluk Reddi:
Sadece 'kaybetmeyi göze alabileceğiniz' kadar yatırım yapın, çünkü tabii ki hiçbir garanti yok.
Satın aldığınız bitcoin'i uzun vadeli bir tasarruf hesabı olarak düşünün ve harcamadan önce minimum beş yıl soğuk cüzdanda tutmayı düşünün.
← 120 →
KBŞ'sini çürütmek
Tüm zamanların en klasik bitcoin memelerinden birinin orijinal bitcointalkforum.org kaynağı.
← 121 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
BU ARADA, VERGİLER HAKKINDA
Uyarı: Finansal veya vergi tavsiyesi değildir .
ABD vergi kanunlarında, bitcoin şu anda bir emtia olarak görülmektedir, bu nedenle onu tekrar fiat paraya çevirirseniz veya bitcoininizle bir şey satın alırsanız potansiyel vergi sonuçları olabilir.
Eğer sattığınızda/harcadığınızda fiyat düşmüşse, zarar beyan edebilirsiniz.
Eğer fiyat yükselmişse, sermaye kazancı beyan etmeniz ve %10-30 arasında Değer Artış Kazancı Vergisi ödemeniz gerekir.
Miktar, bitcoini satmadan veya harcamadan önce ne kadar süre elinizde tuttuğunuz ve hangi vergi dilimine girdiğiniz gibi çeşitli faktörlere bağlıdır.
Bitcoin satmayı veya harcamayı planlıyorsanız, özellikle de büyük miktarlarda, bir vergi uzmanına danışmayı düşünebilirsiniz.
Eğer sadece alıp tutuyorsanız, şu anda bitcoin ile ilgili herhangi bir vergilendirilebilir olayınız yoktur.
Eğer KYC olmadan alırsanız...
← 122 →
NEDEN SADECE ?
Şimdiye kadar oluşturulan 2.5 milyondan fazla* (!) kripto para biriminden ve şu anda işlem gören 13.000 kripto paradan, bitcoin tek olandır ki:
GERÇEKTEN merkeziyetsizdir
GERÇEK bir dağıtık bir deftere sahiptir
GERÇEK bir arz sınırına sahiptir
GERÇEKTEN değiştirilemez bir deftere sahiptir
15 yıl boyunca inşa edilmiş bir ağ etkisine sahiptir
Ve manipüle edilemeyecek bir para politikasına sahiptir!
Diğer tüm kripto para birimleri, arzı kontrol eden küçük, merkezi bir gruba sahiptir ve/veya temel katman protokolünü (para politikasını) değiştirme gücüne sahiptir.
Bu, bugün gördüğümüz merkezi fiat bankacılık sistemine çok benzer.
Bu tür merkezi güç, manipülasyon ve yolsuzluğa davetiye çıkarır.
Bir sonraki sayfada açıklanan altcoin pompalama/boşaltma dolandırıcılıklarına bakın.
Şunu dinleyin: Stephan Livera Pod (SLP306) with Guy Swann
2020'den bu yana altcoin/defi rug-pull'ların kısmi listesi: rekt.news/leaderboard/
← 123 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
ALTCOİN POMPALAMA VE BOŞALTMALARI
Ne yazık ki, bunlar gerçek ve bitcoin dışındaki 'kriptolar/tokenler' ile günlük olarak gerçekleşiyor.
Çeşitli versiyonları var, ancak en yaygın türlerinden biri şu şekildedir:
Token Oluşturulur: Yeni bir kripto token yapılır. Göründüğünden çok daha kolaydır, herkes dakikalar içinde yapabilir.
Websitesi: Genellikle, tokeni meşru göstermek için parlak, gösterişli bir web sitesi oluşturulur.
Ücretli Fenomenler: Sosyal medyada, Telegram'da vb. tanıtım yapmak için ücret ödenir.
Ücretli İç Gruplar: Bazı grupların liderlerine bilgi gönderilir, bu gruplar, insanların aylık veya yıllık ücretlerini ödeyerek 'içerik' alır.
Ön Lansman: Ücretli fenomenler ve ücretli grup liderler, öncelikle en düşük fiyattan alırlar.
Lansman: Token, bu fenomenler ve grup liderleri tarafından 'piyasaya sürülür', takipçilerine şöyle derler: "Hemen, şimdi alın!"
Pompalama: Takipçileri erken girmek için acele ettikçe fiyat hızla yükselir.
Hızla yükselen fiyat, servet yapma umuduyla normal insanları satın almaya teşvik eder.
← 124 →
Neden Sadece ?
Bu da sırasıyla fiyatı daha da yükseltme etkisine sahiptir.
Boşaltma: Bu üzücü kısım genellikle hızlı gerçekleşir. Belirli bir noktada, ücretli grup liderleri tokenlarını 'zirvedeyken' satarlar. Sonra takipçilerine satmalarını söylerler.
Fiyat Düşüşü: Çok sayıda insan aynı anda sattığı ve genellikle yeni bir coin olduğu için likidite düşük olur, fiyat hızla düşer.
Panik: Fiyat düşüşü, bu arka kapı oyunlarından habersiz olan genel halk arasında paniğe neden olur ve panik satışları başlar.
Elinde kalanlar: Bu hikayenin üzücü sonu, 'elinde kalanların' muhtemelen sonsuza kadar ellerinde tutacaklarıdır.
Gerçek bir değer veya temel dayanağı olmadan, bu tokenların ve meme coinlerin çoğu asla piyasa fiyatını geri kazanamaz.
← 125 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
GÜVENLİK VE DOLANDIRICILIKLARDAN KAÇINMA
Sadece bitcoin'e bağlı kalın.
Siber güvenliğiniz konusunda son derece dikkatli olun!
Kendi araştırmanızı yapın ve bitcoin'inizi büyük bir özenle güvence altına alın.
Tohum kelimelerinizi ASLA altın kasanızın anahtarını vermeyeceğiniz birine vermeyin!
Herhangi bir hesap detayını onaylamanızı isteyen e-postalardaki bağlantılara ASLA tıklamayın. Bunun yerine, doğrudan resmi web sitesine gidin ve herhangi bir işlem gerektiren bildiriminiz olup olmadığını kontrol edin.
Sosyal medya hesaplarında çok sayıda takipçisi olan hesapların sayısız taklidi olduğunun FARKINDA OLUN. Bir fenomen size rastgele DM atıyorsa, bu muhtemelen bir dolandırıcılıktır.
Sosyal medya hesaplarında ortaya çıkan, onlara biraz bitcoin gönderirseniz bitcoin'inizi ikiye katlama sözü veren tüm dolandırıcılıklardan KAÇININ! Bitcoin'inizi kaybedeceksiniz!
YouTube'daki aynı 'kripto paranızı ikiye katlama' dolandırıcılıklarından da KAÇININ.
Bitcoin gönderdiğiniz adres konusunda EMİN OLUN, çünkü işlemler geri alınamaz. İdeal olarak, özellikle büyük bir miktar ise, adresin tamamını kontrol edin.
← 126 →
SATOSHI'NİN SAYILARI 369 SAATİ
Bitcoin, saatte 6 blok çıkaracak şekilde tasarlanmıştır >> ortalama olarak her ~10 dakikada bir blok.
Bir günde 24 saat var 2+4= 6
Bu, günde 144 blok eder 1+4+4= 9
Yılda 52560 blok 5+2+5+6+0=18 1+8= 9
Artık yılda 52704 blok 5+2+7+0+4=18 1+8= 9
21 Milyon coin: 2+1+0+0+0+0+0+0= 3
33 Yarılanma: 3+3= 6
Zorluk her 2016 blokta bir ayarlanır: 2+0+1+6= 9
Blok ödülü yarılanması her 210.000'inci blokta gerçekleşir (yaklaşık olarak her dört yılda bir) 2+1+0+0+0+0= 3
~ @level39 'un bir tweet 'ine dayanmaktadır
← 127 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
"Eğer 3, 6 ve 9'un muhteşemliğini bilseydiniz, evrenin anahtarına sahip olurdunuz."
~ Nikola Tesla
BLOK ÖDÜLÜ = ARZ YÜZDESİ
Blok sübvansiyonu (yeni kazılan her blok için ödüllendirilen bitcoin sayısı), o dönemde kazılacak toplam arzın yüzdesini temsil eder.
Örneğin, 2024-2028 yılları arasındaki mevcut blok ödülü 3,125 bitcoin'dir.
Bu aynı dört yıl içinde, 21 milyon bitcoin'in %3,125 'i kazılacaktır.
page-128 Kaynak: @bitcoinfool
← 128 →
Satoshi'nin Sayıları
ÖDÜL DÖNEMLERİ
Her dört yılda bir, kazılan her blok için bitcoin ödülü yarıya iner. Bir Ödül Dönemi, bu dört yıllık süredir.
Ödül dönemi 1: 2009-2012 Blok ödülü: 50 bitcoin = (50 bitcoin * 210.000 blok) = 10.500.000 bitcoin 1+0+5+0+0+0+0+0 = 6
Ödül dönemi 2: 2012-2016 Blok ödülü: 25 bitcoin = (25 * 210.000) = 5.250.000 bitcoin 5+2+5+0+0+0+0 = 12
Ödül dönemi 3: 2016-2020 Blok ödülü: 12,5 bitcoin = (12,5 * 210.000) = 2.625.000 bitcoin 2+6+2+5+0+0+0 = 15
Ödül dönemi 4: 2020-2024 Blok ödülü: 6,25 bitcoin = (6,25 * 210.000) = 1.312.500 bitcoin 1+3+1+2+5+0+0 = 12
Ödül dönemi 5: 2024-2028 Blok ödülü: 3,125 bitcoin = (3,125 * 210.000) = 656.250 bitcoin 6+5+6+2+5+0 = 24
Ödül dönemi 6: 2028-2032 Blok ödülü: 1,5625 btc = (1,5625 * 210.000) = 328.125 bitcoin 3+2+8+1+2+5 = 21
Ödül dönemi 7: 2032-2036 Blok ödülü: 0,78125 btc = (0,78125*210.000) = 164.062,5 bitcoin 1+6+4+0+6+2+5 = 24 2+4 = 6
... ve bu şekilde 2140 yılına kadar devam eder
← 129 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
SATOSHI'NİN DOĞUM GÜNÜ
5 Nisan 1975 Satoshi'nin doğum günü olarak iddia ettiği tarihtir.
Bu gerçekten onun doğum tarihi olup olmadığını bilemesek de, bu çok ilginçtir.
5 Nisan , 1933, ABD Başkanı Franklin D. Roosevelt tarafından "Kıta Amerika Birleşik Devletleri içinde altın para, altın külçe ve altın sertifikalarının biriktirmesini yasaklayan" 6102 sayılı Yürütme Emri'nin imzalandığı gündür.
1975 , 6102 sayılı Yürütme Emri'nin yürürlükten kaldırıldığı ve ABD vatandaşlarının yeniden 5 ons'tan fazla altın tutmasına izin verildiği yıldır.
NÜMERİK BİR PALİNDROM 6102-2016
6102 , yukarıda bahsedilen Yürütme Emri'nin numarasıydı.
2016 , her zorluk ayarlaması sırasında çıkarılan blok sayısıdır (yaklaşık 2 hafta).
Yukarıdaki her iki örnekte de, Satoshi'nin sayıları bir tersine çevirmeyi, hükümet aşırılıklarının verdiği zararın geri alınmasını göstermek için kullandığı varsayılabilir.
← 130 →
Satoshi'nin Sayıları
BİTCOİN PİZZA GÜNÜ
22 Mayıs, Bitcoin Pizza Günü olarak bilinir. Bu, Laszlo Hanyecz adında bir adamın bitcointalk.org 'ta 10.000 bitcoin karşılığında başarıyla pizza aldığını duyurduğu gündü! O zamanlar bu yaklaşık 40 dolardı.
Bugünkü fiyatlarla, bu yaklaşık 610.000.000 dolar ederdi.
Bu, bitcoin için bir dönüm noktasıydı, çünkü birisinin bitcoin'i bir mal veya hizmet karşılığında takas ettiği bilinen ilk olaydı. Ne kadar uzun bir yol kat ettik!
page-131
← 131 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
BİTCOİN ÖNEMLİ GÜNLER TAKVİMİ
18 Ağustos 2008 ~ bitcoin.org alan adı kaydedildi.
31 Ekim 2008 ~ Bitcoin Teknik Dökümanı Günü: "Bitcoin: Eşler Arası Elektronik Nakit Sistemi" başlıklı Teknik Dökümanı, Satoshi Nakamoto adında anonim bir kriptograf tarafından metzdowd.com kriptografi posta listesinde yayınlandı.
3 Ocak 2009 ~ Bitcoin'in Doğum Günü: Satoshi'nin Genesis bloğunu madenciliği ile Bitcoin ağı başlatıldı.
12 Ocak 2009 ~ İlk Bitcoin İşlemi: Hal Finney'in test gönderimi olarak Satoshi'den 10 bitcoin almasıyla ilk bitcoin işlemi gerçekleşti.
5 Ekim 2009 ~ İlk Bitcoin Borsası: Coin başına 0,00764 dolarlık liste fiyatıyla ilk bitcoin borsası olan The New Liberty Standard (NLS) doğdu.
12 Ekim 2009 ~ "E-posta yedeklerimden bilinen ilk bitcoin-USD işlemini buldum. 12 Ekim 2009'da 5.050 BTC'yi $5,02'ye sattım." - Martti Malmi, bitcointalk.org kurucusu, ilk borsayı başlatan NewLibertyStandard'a bitcoin sattı.
22 Mayıs 2010 ~ Bitcoin Pizza Günü: Bitcoin'in bir mal veya hizmet satın almak için kullanıldığı bilinen ilk olay, Lazslo Hanyecz'in iki Papa John's pizzası için 10.000 bitcoin ödemesiyle oldu!
12 Aralık 2010 ~ Satoshi'nin bitcointalk.org forumunda son kez paylaşım yaptığı tarih.
11 Şubat 2011 ~ Bitcoin ilk kez ABD Doları ile parite sağladı.
14 Haziran 2011 ~ Wikileaks bitcoin ile bağış kabul etmeye başladı.
3 Mart 2017 ~ Bitcoin bir ons altın ile parite sağladı.
21 Ağustos 2021 ~ Knut Svanholm'un meme'iyle önerilen, yıllık ilk Bitcoin Sonsuzluk Günü: Her şey 21 milyona bölünür. page-132
← 132 →
bu sadece başlangıçtı...
işte daha fazlası
TAVŞAN DELİĞİ
İÇİN KAYNAKLAR
FİLMLER
Bu filmleri YouTube veya Rumble'da bulabilirsiniz.
BİTCOİN FİLMLERİ
YouTube'ta @MaxDeMarco ve @GetBasedTV
Bitcointv.com
Dirty Coin: A Bitcoin Mining Documentary (2024)
Immutable Democracy (2023) - SimpleProof
The Great Reset and the Rise of Bitcoin (2022)
A Sly Roundabout Way (2022)
Where Did Bitcoin Come From (2021)
This Machine Greens (2021) About Bitcoin & Energy
Bit X Bit: In Bitcoin We Trust (2018)
Bitcoin Big Bang (2018) About the 2014 Mt Gox hack
Magic Money: The Bitcoin Revolution (2017)
Banking on Bitcoin (2016)
Deep Web (2015) About Silk Road & Ross Ulbricht
Bitcoin: The End of Money as We Know It (2015)
The Rise and Rise of Bitcoin (2014)
Bitcoin in Uganda (2014)
FİAT PARA SİSTEMİ FİLMLERİ
How is Money Created (2020)
Hidden Secrets of Money - Mike Maloney (2013-18)
Who Controls All of our Money? (2017)
How the Economic Machine Works - Ray Dalio (2013)
Inside Job (2010) - Events leading up to 2008 crash
The Money Masters (1996)
← 133 →

Okuduklarınızı beğendiniz mi?

Bu kitabın basılı versiyonunu kitaplığınızda görmek ister misiniz? Sevdiklerinize Bitcoin'i öğretmek için mükemmel bir hediye!

Basılı Kopya Sipariş Et
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
KİTAPLAR: Bitcoin Hakkında:
Nik Batia tarafından Layered Money
DerGigi tarafından 21 Lessons
Vijay Boyapati tarafından The Bullish Case for Bitcoin
Saifedean Ammous tarafından The Bitcoin Standard
Yan Pritzker tarafından Inventing Bitcoin
Alex Gladstein tarafından Check Your Financial Privilege
Andy Edstrom tarafından Why Buy Bitcoin
Bitcoin Audible: Guy Swann, Bitcoin kitapları okuyor
Ansel Lindner tarafından The Bitcoin Dictionary
Aaron van Wirdum tarafından The Genesis Book
Parker Lewis tarafından Gradually, then Suddenly
Eric Cason tarafından Cryptosovereignty
Fiat Para, Para Tarihi ve Daha Fazlası Hakkında:
Jeff Booth tarafından The Price of Tomorrow
Lyn Alden tarafından Broken Money
Saifedean Ammous tarafından The Fiat Standard
Seb Bunney tarafından The Hidden Cost of Money
D Heikkinen ve J Marquez tarafından Shells to Satoshi
Davidson & Rees-Mogg tarafından The Sovereign Individual
PODCASTLER: Sunuculara sat gönderilebilmek için Fountain uygulamasından dinleyin! Henüz Fountain'da değilse, bunları Spotify ve iTunes'da bulun.
Matt Odell ile Citadel Dispatch
John Vallis ile Bitcoin Rapid Fire
Stephan Livera ile Stephan Livera Podcast
Natalie Brunell ile Coin Stories
Krista Edmunds ile Access Tribe's Bitcoin Podcast
Dr S. Ammous ile The Bitcoin Standard Podcast
Daniel Prince ile Once Bitten
Matt Odell ve Marty Bent ile Rabbit Hole Recap
DJ Valerie B Love ile Bitcoin for Peace
← 134 →
Tavşan Deliği için Kaynaklar
Cedric Youngelman ile The Bitcoin Matrix
Jimmy Song ile Bitcoin Fixes This
Max Keiser ve Stacy Herbert ile Orange Pill Podcast
Peter McCormack ile What Bitcoin Did
Bitcoin Audible - Guy Swann kitapları/makaleleri okuyor
ÜCRETSİZ KURSLAR
My First Bitcoin - Bitcoin Curriculum
Saylor Academy - Bitcoin for Everybody
Looking Glass Education - Money & Bitcoin Courses
WEB SİTELERİ
Nakamotoinstitute.org
Bitcoin-only.com
Bitcoin Wiki - En.bitcoin.it
WhyBitcoinOnly.com
Wtfhappenedinfeb2023.com
Lopp.net
Casebitcoin.com
Bitcoiner.guide
Bitcoin.tv
Learnmeabitcoin.com - Basit harika bir btc teknoloji anlatıcısı!
Hope.com
Bitcoin-resources.com
Myfirstbitcoin.io (İspanyolca da mevcut)
Whatisbitcoin.com
SatoshisJournal.com
github.com/bitcoin
ÇOCUKLAR İÇİN
PlayShamory.com - Oyuncaklar, oyunlar ve kitaplar
Satoshi Nakamoto & His Bitcoin Invention
Michael Caras'tan Bitcoin Money
Bitcoin Takas Kartları - btc-tc.com
Nzonda Fotsing Sr'dan Bitcoin Çocuk Çizgi Romanı
Hodl Up - Bitcoin Madenciliği Masa Oyunu
21 Bitcoin Dersi - freemarketkids.com
Bitcoin Nedir? - YouTube'da @TuttleTwins
← 135 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
BT ~ BITCOIN TWITTER
Takip edilecek bazı cypherpunk'lar, dahiler, keçiler ve vahşi kişiler! Bu hesaplar aracılığıyla, yolculukta olan binlerce 'ayak takımı' ve diğer derin düşünürleri bulacaksınız. BT, bitcointalk.org ve Reddit ile birlikte, büyük ölçüde bu deneyin büyüdüğü yer olmuştur, ve şimdi merkeziyetsiz iletişim protokolü olan Nostr'un da katılımıyla, hepsi gerçek zamanlı olarak, zaman ve mekan boyunca açılıyor, siber uzayın eterinde, fiziksel dünyaya bağlı, hepimiz aracılığıyla, insanlar, merkeziyetsiz bir dünya vizyonunu paylaşıyor. Sonra daha sessiz olanlar var, geliştiriciler perde arkasında çalışıyor, onlar olmadan bunların hiçbiri mümkün olmazdı. Hepimiz birlikte, serbest bırakıldık, tıpkı bitcoin'in bize salıverilmesi gibi, ölçülemez bir nimet.
KONULAR ŞUNLARI İÇERİR: Bitcoin, İş İspatı, Gizlilik, Felsefe, Para Tarihi, Kod, Bitcoin Madenciliği, Sosyoloji, Oyun Teorisi, Avusturya Ekonomisi, Bitcoin Eğitimi, Lightning Ağı, Düzenleyici Ortam, Bitcoin'in Enerji Kullanımı, Çekirdek Geliştiriciler, Bitcoin Toplulukları, Bitcoin'in Geleceği ve daha fazlası.
Uyarı: Twitter'da biraz kalın derili olmak yardımcı olur, ve şunu bilin ki, bitcoin'i savunmada çok tutku var. Onunla tüm altcoin'ler arasında net bir çizgi çizmek emek ister. Dünyanın şimdiye kadar gördüğü tek gerçek sağlam paranın netliğini, güvenliğini ve saflığını korumak kritik önem taşır, eğer gelecek zamanlarda bir şansımız olacaksa.
← 136 →
Tavşan Deliği için Kaynaklar
Adam Back - @adam3us Allen Farrington - @allenf32 Anil - @anilsaidso Anita Posch - @AnitaPosch Arman the Parman - @parman_the Beautyon - @Beautyon_ Bitcoin Q+A - @BitcoinQ_A BTC Times - @btc Brandon Quittem - @Bquittem D++ - @D_plus__plus Daniel Batten - @DSBatten Daniel S Pico - @BTCGandalf Deterministic Optimism - @nvk Efrat Fenigson - @efenigson Erik Cason - @Erikcason Giacomo - @giacomozucco Gigi - Nostr'da @dergigi Guy Swann - @TheGuySwann Jack - Nostr'da @jack Jameson Lopp - @lopp Jeff Booth - @JeffBooth Jimmy Song - @jimmysong Knut Svanholm - @knutsvanholm Luke Dash Jr - @LukeDashjr Lyn Alden - @LynAldenContact Marty Bent - @MartyBent Matt Odell - Nostr'da @ODELL Mechanic - @GrassFedBitcoin Michael Saylor - @saylor Natalie Brunell - @natbrunell Natalie Smolenski - @NSmolenski Nick Szabo - @NickSzabo4 Nik Bhatia - @timevalueofbtc Parker Lewis - @parkeralewis Pavlenex - @pavlenex Pleb Lab - @PlebLab Preston Pysh - @PrestonPysh Seb Bunney - @sebbunney Tomer Strolight - @TomerStrolight Troy Cross - @thetrocro Vijay Boyapati - @real_vijay Her gün bana öğrettiğiniz için hepinize teşekkürler
← 137 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
TOPLULUK
PROJELERİ
Aşağıda, dünya çapında bitcoin konusunda eğitim vermeye ve yerel bir ekonomi oluşturmaya çalışan bazı tabandan gelen projeler yer almaktadır.
Daha fazla bilgi edinmek veya bağış yapmak için onları Nostr veya Twitter'da takip edin:
Bitcoin Beach El Zonte - El Salvador - @Bitcoinbeach
Bitcoin Ekasi - Güney Afrika - @BitcoinEkasi
Bitcoin Beach Brazil - Brezilya - @BitcoinBeachBR
Bitcoin Jungle - Kosta Rika - @BitcoinJungleCR
Bitcoin Venezuela - Venezuela - @btcven
Bitcoin Bay - Florida, ABD - @bitcoinbaytpa
Bitcoin Lake - Lake Atitlan - @LakeBitcoin
Bitcoin House Bali - Endonezya - @btchousebali
7 Mile Bitcoin - Cayman Adaları - 7milebitcoin.org
Bitcoin Kampala - Uganda - @BitcoinKampala
Bitcoin Retreat - Filipinler - @BtcRetreat
Bridge2Bitcoin - Birleşik Krallık - @Bridge2Bitcoin
Bitcoin Berlin - El Salvador - @BitcoinBerlinSV
Harlem Bitcoin - New York, ABD - @HarlemBitcoin
F.R.E.E Madeira - Portekiz - @FREEMadeiraOrg
Bitcoin Valley - Rovereto, İtalya
← 138 →
KAYNAKLI
DÜŞÜNCELER
Selam olsun Satoshi'ye ve tüm turuncu hap almış hayalperestlere kâhinlere şifrepunk büyücülerine özgürlük şairlerine bilgelik bekçilerine bağımsız bireylere son çare hodl'cularına korkusuzca ilerleyenlere yalnız birlikte özgürlük için Vires In Numeris! Birlikten Kuvvet Doğar!
← 139 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
BİR TAVŞAN DELİĞİ DÜŞÜNCESİ
Bitcoin gerçekten oldukça büyüleyici bir 'şey' Ama aslında bir 'şey' değil Dokunabilmek bağlamında Yine de milyonlarcamıza dokunuyor Dünya etrafında Yakında milyarlarca olacak.. Doğrudur ki O dijital bitler ve baytlar Algoritmalar ve kod 0'lar ve 1'ler Ve eğer her bir düğüm Arşiv düğümü, budanmış düğüm ve hafif düğüm Bir şekilde Yok edilseydi Artık bildiğimiz şekliyle var olamazdı Onu algılayabildiğimiz şekliyle.. Yine de, 'var olmaya' devam ederdi Kuantum fiziğinin Ya da yerçekiminin Var olması gibi İnsan algısından bağımsız olarak.. Matematiğin var olması gibi İnsanlar onu kodlamadan önce Onu temsil etmek için semboller seçmeden önce.. Hakikat Bize ihtiyaç duymaz
← 140 →
Kaynaklı Düşünceler
NEDEN TÜM DEĞER BITCOIN'E AKACAK
Bitcoin söz konusu olduğunda bazı ilginç oyun teorileri bir araya geliyor, bu da zamanla büyümesinin ve değer kazanmasının olasılığını giderek daha kesin hale getiriyor.
SCHELLING NOKTASI
1960'larda Amerikalı ekonomist Thomas Schelling tarafından ortaya atılan Schelling noktası, temel olarak birbiriyle iletişim kuramayan insanların bile, özellikle bir soruna çarpıcı bir çözüm ortaya çıktığında, bir karar veya eylem planında birleşebileceğini öne sürer (-> bitcoin)
Ayrıca, daha fazla insan Schelling noktasına çekildikçe, bu daha da fazla insanı çeker (-> bitcoin)
LINDY ETKİSİ
Lindy Etkisi özünde, bir fikir, bir teknoloji veya bir işletme ne kadar uzun süredir var ise, o kadar uzun süre varlığını sürdürme olasılığının yüksek olduğunu belirtir.
METCALFE YASASI
Ethernet'in mucidi olan Robert Metcalfe tarafından popülerleştirilmiştir. Metcalfe yasası şunu belirtir: bir ağ ne kadar çok kullanıcıya sahip olursa orantılı olarak o kadar değerli olur. Daha fazla kullanıcı katıldıkça fayda katlanarak artar ve güçlenir
← 141 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
P2P AĞI
Bu, çoğunluğun onayıyla veritabanına eklemeler yapılan küresel bir dağıtık veritabanıdır...
~ Satoshi Nakamoto 2009-02-18
Küresel erişilebilir Bitcoin Düğümlerinin dağılımı, Haziran 2024
Sonuç, tek-arıza-noktası olmayan dağıtık bir sistemdir. Kullanıcılar kendi paralarının kripto anahtarlarını ellerinde tutarlar ve birbirleriyle doğrudan işlem yaparlar, P2P ağı çifte harcamayı kontrol etmede yardımcı olur.
~ Satoshi Nakamoto 2009-02-11
← 142 →
Kaynaklı Düşünceler
BİTCOİN, ŞİDDETSİZ İLETİŞİM VE PERMAKÜLTÜR
Şu açılardan Bitcoin'i, Satoshi Nakamoto tarafından bize sunulan, sağlıklı bir toplum için temel katman olarak görüyorum:
değer iletişimi
işlem yapma ve değiş tokuş
organik, dürüst bir açılımla ortaya çıkan, zaman/yaşam enerjimizi depolama
Şu açılardan Şiddetsiz İletişim'i Marshall Rosenberg PhD tarafından bize sunulan, sağlıklı bir toplum için temel katman olarak görüyorum:
duygu ve ihtiyaçları iletme
derin dinleme, empati
organik, dürüst bir açılımla ortaya çıkan, ortak yaratıcı çözümler bulma.
Şu açılardan Doğal Tarım ve Permakültür'ü, Atalarımız tarafından ve daha yakın zamanda Masunobu Fukuoka ve Bill Mollison tarafından bize sunulan, sağlıklı bir toplum için temel katman olarak görüyorum:
toprakla iletişim
gıda yetiştirme, toprağı iyileştirme
organik, dürüst bir açılımla ortaya çıkan, doğayı koruma.
← 143 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
Bu teknolojilerin her biri - biri matematiksel olup bizi matematiğin ötesine taşıyan, biri dilbilimsel olup bizi dilin ötesine taşıyan, biri biyolojik olup bizi biyolojinin ötesine taşıyan - Hakikat'e dayanmaktadır. Bunları kullanmak, onların içinde yaşamak ve algımızın ucunda hissettiğimiz derin potansiyele daha da derinlemesine dalmamıza rehberlik etmelerine izin vermek bize kalmış.
Umarız yolculukta korkusuzca ilerleme cesaretini, gücünü, bilgeliğini ve zarafetini buluruz.
← 144 →
Bir Şifrepunk'ın Bildirisi Eric Hughes tarafından
Elektronik çağda açık bir toplum için mahremiyet şarttır. Mahremiyet, sır değildir. Bütün dünyanın bilmesini istemediğimiz bir şey mahremdir; ancak sırları hiç kimsenin bilmesini istemeyiz. Mahremiyet, birinin kendi iradesiyle kendisini dünyaya ifşa etme hakkıdır.
Eğer iki taraf bir şekilde etkileşimde bulunmuşsa, her birinin bu etkileşime dair bir anısı var demektir. Her bir taraf bu etkileşime dair anılarından bahsedebilir; bunu kim engelleyebilir? Birileri buna karşı yasalar çıkarabilir, ancak ifade özgürlüğü, mahremiyetten de önce, açık bir toplumun temelidir; biz ne olursa olsun bir ifadeyi engelleme peşinde değiliz. Eğer pek çok taraf aynı ortamda beraber konuşursa, her biri diğerleriyle konuşabilir, ve birlikte, bireyler ve diğer taraflar hakkında bilgi toplayabilirler. Elektronik iletişimin gücü bu tür takım konuşmalarını olanaklı kılmıştır ve birileri istiyor diye öylece kaybolacak değildir.
Mahremiyeti arzuladığımızdan, bir işlemin taraflarının, yalnızca ve yalnızca o işlem için doğrudan zorunlu şeyleri bildiğinden emin olmalıyız. Bilgi yayılabildiğinden, kendimizi olabildiğince az ifşa ettiğimizden emin olmalıyız. Pek çok durumda, kişisel kimlik göze çarpmaz. Mağazadan bir dergi satın aldığımda ve parayı tezgahtara uzattığımda, benim kim olduğumu bilmesine gerek yoktur.
E-posta sağlayıcımdan, postalarımı gönderip-almasını istediğimde, sağlayıcımın kiminle konuştuğum, ne söylediğim ve başkalarının ne söylediğini bilmesine gerek yoktur; tek bilmesi gereken iletiyi iletmesi gerektiği ve ona olan borcumdur. Eğer kimliğim, işlemin işleyişinden dolayı açığa çıkıyorsa, mahremiyetim yok demektir. Burada kendimi açığa çıkarma özgürlüğüm yoktur; çünkü bunu her zaman yapmak zorundayım.
← 145 →
Bu yüzden, açık bir toplumda mahremiyet, anonim işlem sistemlerine gerek duyar. Şimdiye kadar (ç.n.: Bu yazının aslı 9 Mart 1993’te yazılmıştır), öncelikli olarak bu görevi nakit para üstlenmiştir. Anonim işlem sistemi, gizli bir işlem sistemi değildir. Anonim bir sistem, bireylere, kendi kimliklerini yalnızca ve yalnızca kendi istekleri zamanda açığa çıkarma gücünü verir; mahremiyetin özü budur.
Açık bir toplumda mahremiyet için kriptografi de gereklidir. Eğer bir şey söylemişsem, onun yalnızca istediğim kişiler tarafından duyulmasını isterim. Eğer konuşmamın içeriği bütün dünyaya açıksa, mahremiyetim yoktur. Şifrelemek, mahremiyete olan isteği gösterir; ve zayıf kriptografi ile şifrelemek, mahremiyeti çok fazla istemediğiniz anlamına gelir. Dahası, varsayılan anonimlik ise, birinin kimliğini ifşa etmek, kriptografik imza gerektirir. Hükümetlerin, şirketlerin ya da büyük, kim olduğu belirsiz oluşumların, kendi cömertliklerinden ötürü bize mahremiyet sağlamasını bekleyemeyiz.
Bizim hakkımızda konuşmak onların yararınadır ve bunu yapmalarını beklemeliyiz. Konuşmalarını engellemeye çalışmak, bilginin gerçekliğine karşı savaşmaktır. Bilgi özgür olmayı yalnızca istemiyor, özlüyor. Bilgi var olan depolama alanını doldurmak için genişler. Bilgi, Söylenti’nin daha genç, daha güçlü kuzenidir; bilgi çok hızlı yayılır, daha fazla gözü vardır, daha fazla bilir ve Söylenti’den daha az anlar.
Eğer mahremiyet bekliyorsak, mahremiyetimizi savunmalıyız. Bir araya gelmeli ve anonim işlemlerin yapılabileceği sistemler yaratmalıyız. İnsanlar fısıltıları, karanlık, zarfları, kapalı kapıları, gizli el sıkışmaları, ve ulakları kullanarak, mahremiyetlerini yüzyıllardır savunuyorlar. Geçmişin teknolojileri güçlü mahremiyete izin vermiyordu, ancak elektronik teknolojiler veriyor.
Biz Şifrepunklar, kendimizi anonim sistemler oluşturmaya adamış bulunuyoruz. Mahremiyetimizi, kriptografi ile, anonim e-posta iletme sistemleri ile, dijital imzalar ile, ve elektronik para ile koruyoruz.
← 146 →
Şifrepunklar kod yazar. Biliyoruz ki, birisi mahremiyetini korumak için yazılım yazmalıdır, ve hepimiz yapmadıkça mahremiyeti elde edemeyeceğimizden, bunu biz yazacağız. Kodumuzu yayınlarız ki diğer Şifrepunk arkadaşlarımız pratik yapıp, onunla oynayabilsin.
Kodumuz, dünya çapında, herkesin kullanımına açıktır. Yazdığımız yazılımları onaylayıp onaylamadığınızı çok da umursamıyoruz. Biliyoruz ki yazılım yok edilemez ve yaygın olarak dağıtık bir sistem kapatılamaz.
Şifrepunklar kriptografi üzerindeki yasalara esefle bakar; zira şifreleme temel olarak mahrem bir davranıştır. Şifreleme işi, aslında, bilgiyi kamusal alandan uzaklaştırır. Kriptografi karşıtı kanunlar dahi yalnızca devletin sınırlarına ve şiddetinin uzanabildiği yere kadar etkilidir.
Kriptografi, ve onun mümkün kıldığı anonim işlem sistemlerinin, yerküreye yayılması kaçınılmazdır.
Mahremiyetin yaygın olabilmesi için, sosyal sözleşmenin bir parçası olması gerekir. İnsanlar toplanarak, ortak yarar adına bu sistemleri hep beraber devreye almalıdır. Mahremiyet ancak birinin arkadaşlarının toplumdaki iş birliği kadar yayılır. Biz Şifrepunklar sorularınız ve endişelerinize talibiz ve umuyoruz ki sizin ilginizi çekebiliriz, böylece kendimizi kandırmış olmayız. Ancak bazıları bizim hedeflerimize karşı çıkıyor diye yolumuzdan dönecek değiliz.
Şifrepunklar, ağları mahremiyet açısından daha güvenli kılmaya söz vermişlerdir. Hadi hep birlikte hızlıca harekete geçelim.
İleri. Eric Hughes <hughes@soda.berkeley.edu> 9 March 1993
( Kalın vurgular bana aittir) (Çeviri, bir kaç düzenleme dışında: Melih Gümüş )
← 147 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
ERKEN DÖNEM CYPHERPUNK'LARDAN BAZILARI dijital eşler arası nakit sisteminin gelişimine katkıda bulundukları için teşekkür edebiliriz
Satoshi Nakamoto - 2009'da bitcoin'i dünyaya tanıtan anonim şifrepunk.
Nick Szabo - Bit Gold 2005
Hal Finney - 2004 Yeniden Kullanılabilir İş İspatı (RPoW), PGP 2.0'ın yazarı. Bitcoin istemcisini çalıştıran ikinci kişi. Satoshi Nakamoto'dan ilk bitcoin işlemi olan 10 bitcoin'i alan kişi
Wei Dai - B-money 1998
Dr Adam Back - HashCash 1997 - Blockstream CEO'su
Douglas Jackson ve Barry Downey - E Gold 1996
John Gilmore
Timothy C.May
Eric Hughes
}
1992'de Cypherpunk hareketinin ve posta listesinin kurucuları
Philip Zimmermann - 1991 PGP 1.0, en yaygın kullanılan e-posta şifreleme sistemi.
David Chaum - Ecash 1983 ve DigiCash 1989
← 148 →
Teknik Raporu
Dünyaya metzdowd.com'da sunuldu 31 Ekim 2008
Satoshi Nakamoto tarafından
Son olarak 10 Aralık 2010'da bitcointalk.org forumunda cypherpunk topluluğuyla iletişim kuran takma adlı bir cypherpunk.
Ayrılarak, Bitcoin'in gerçek bir doğal deney olmasına izin verdi. Üzerinde çalışan herkes bir anlamda gönüllüdür <-> insanlığı manipüle edilmiş, borç temelli bir para sisteminin prangalarından kurtarma potansiyelinden ilham alarak, bunun yerine küresel, güvene dayalı olmayan, izinsiz, sansüre dirençli, gerçekten kıt, eşler arası, merkezi olmayan bir para ve parasal ödeme ağına katılarak, fiat küllerinden yükselen yeni bir düzenin ortaya çıkmasına ilham veriyor
Hepimiz Satoshi'yiz
The Times 03/Ocak/2009 Başbakan bankalar için ikinci kurtarma paketinin eşiğinde
~ Satoshi Nakamoto tarafından 3 Ocak 2009'da Bitcoin Genesis bloğuna kazınan, The Times of London gazetesinden bir manşetin metni
← 149 →
Bitcoin: Eşler Arası Elektronik Bir Ödeme Sistemi Satoshi Nakamoto satoshin@gmx.com www.bitcoin.org Translated in Turkish from bitcoin.org/bitcoin.pdf by Efe Cini ( https://www.linkedin.com/in/efecini/ )
Özet. Tamamen eşler arası çalışan bir elektronik ödeme sistemi, çevrimiçi ödemelerin bir finans kurumundan geçmeden, doğrudan bir taraftan diğerine gönderilmesine olanak sağlamaktadır. Dijital imzalar çözümün bir parçasıdır ancak çift harcamayı önlemek için yine de üçüncü bir tarafa güvenmek lazım ise, asıl fayda kaybolmuş demektir. Çift harcama problemine eşler arası ağ kullanarak bir çözüm önermekteyiz. Ağ, işlemleri süregelen özet tabanlı bir iş kanıtı zincirine ekleyerek zaman damgasıyla işaretlemekte ve iş kanıtı tekrarlanmadan değiştirilemeyen bir kayıt oluşturmaktadır. En uzun zincir, sadece şahit olunan olayların sırasının kanıtı olarak hizmet etmemekte, ayrıca kendisinin en büyük işlemci gücüne sahip havuzdan geldiğinin de kanıtı olmaktadır. İşlemci gücünün çoğunluğu, ağa saldırmak için işbirliği yapmayan düğümler tarafından kontrol edildiği sürece, en uzun zinciri oluşturacak ve saldırganları geride bırakacaktır. Ağın kendisi minimal bir yapıya gereksinim duymaktadır. Mesajlar elden gelenin en iyisi temeline göre yayınlanmakta ve düğümler istedikleri zaman ağdan ayrılıp, ağ dışında kaldıkları süre içerisinde olanların kanıtı olarak en uzun iş kanıtı zincirini kabul etmek şartıyla ağa tekrar katılabilmektedirler.
1. Giriş İnternet'te ticaret neredeyse tamamen elektronik ödemeleri işleyerek güvenilen bir üçüncü taraf olarak hizmet veren finansal kurumlara bağımlı hale gelmiştir. Sistem çoğu işlem için yeteri kadar iyi çalışıyor olsa da, güvene dayalı bir model olmanın doğasında var olan zaaflardan hala muzdariptir. Finansal kurumlar anlaşmazlık durumlarında arabuluculuktan kaçınamadıkları için geri döndürülemez işlemler aslında mümkün değildir. Arabuluculuk maliyeti işlem maliyetlerini yükseltmekte, mümkün olan minimum işlem büyüklüğünü sınırlamakta, sıradan küçük işlemleri engellemekte, dahası geri döndürülemez hizmetler için geri döndürülemez ödeme yapma imkanı olmaması masrafları arttırmaktadır. İşlemin geri döndürülme ihtimali ile birlikte güven ihtiyacı artmaktadır. Satıcılar normalde ihtiyaç duymadıkları ekstra bilgiyi müşteriden isterken dikkatli olmalıdır çünkü bu müşterileri rahatsız edecektir. Belli bir orandaki dolandırıcılık kaçınılmaz olarak kabul edilir. Bu maliyetler ve ödeme belirsizlikleri yüzyüze alışverişte fiziksel para birimi kullanımıyla giderilebilir ancak bir iletişim kanalı üzerinden, güvenilir bir taraf olmaksızın ödeme yapılabilen bir mekanizma bulunmamaktadır. Asıl gereken, güven yerine kriptografik kanıta dayalı, iki istekli tarafın, üçüncü bir güvenilir tarafa gerek duymadan doğrudan birbiriyle işlem yapabilmelerini mümkün kılan bir elektronik ödeme sistemidir. Geri döndürülmesi hesaba dayalı olarak mümkün olmayan işlemler satıcıları dolandırıcılığa karşı koruyacak ve alıcıları koruyacak rutin emanetçi mekanizmalar kolayca uygulanabilecektir. Bu makalede, eşler arası dağıtık bir zaman damgası sunucusu ile işlemlerin kronolojik sırasının hesaba dayalı kanıtını oluşturarak, çift harcama problemine bir çözüm önermekteyiz. Sistem, dürüst düğümler işbirliği halindeki herhangi bir saldırgan düğüm
1
← 150 →
grubundan daha fazla işlemci gücünü toplu olarak kontrol ettiği sürece güvenlidir.
2. İşlemler Elektronik parayı dijital bir imza zinciri olarak tanımlamaktayız. Her para sahibi, paranın bir önceki işlemiyle birlikte, parayı alacak kişinin açık anahtar özetini dijital olarak imzalayıp paranın sonuna ekleyerek, bir sonraki sahibe o parayı yollamaktadır. Ödemeyi alan kişi mülkiyet zincirini doğrulamak için imzaları doğrulayabilir.
Elbette buradaki sorun, ödeme alan kişinin paranın önceki sahiplerinden birinin parayı iki kez harcamadığını doğrulayamamasıdır. Yaygın bir çözüm, her işlemde çift harcamayı denetleyen güvenilir, merkezi bir otorite veya darphane sunmaktır. Her işlemden sonra para, yeni para basımı için darphaneye iade edilmelidir ve sadece doğrudan darphanede basılmış paraların iki kez harcanmadığına güvenilmektedir. Bu çözüm ile ilgili problem, bütün işlemlerin bir bankaymış gibi darphaneyi işleten şirketten geçme zorunluluğu ve tüm para sisteminin kaderinin bu şirketin elinde olmasıdır. Ödemeyi alan kişinin, paranın önceki sahiplerinin daha önce hiçbir işlemi imzalamadığını bildiği bir yol bulmamız gerekmektedir. Amaçlarımız doğrultusunda en önemli işlem, en eski işlemdir ve böylece sonraki çift harcama girişimleri bizi ilgilendirmemektedir. Bir işlemin gerçekleşmediğini onaylamanın tek yolu, tüm işlemlerden haberdar olmaktır. Darphaneye dayalı modelde, darphane tüm işlemlerden haberdardı ve hangisinin önce geldiğine o karar veriyordu. Güvenilir bir üçüncü taraf olmadan bunu başarabilmek için, işlemlerin alenen ilan edilmesi gerekmektedir [1] ve katılımcıların aldıkları siparişin tek bir geçmişi olduğu konusunda hemfikir olacakları bir sisteme ihtiyaç duyulmaktadır. Ödeme yapılan kişi her işlem sırasında, düğüm çoğunluğunun aldıkları ilk işlemin o işlem olduğu konusunda hemfikir olduğu bir kanıta ihtiyaç duymaktadır.
3. Zaman Damgası Sunucusu Önerdiğimiz çözüm bir zaman damgası sunucusuyla başlamaktadır. Bir zaman damgası sunucusu, damgalanmayı bekleyen öğelerden oluşan bloğun özetini alarak ve bu karışımı bir gazete veya Usenet gönderisi[2-5] gibi her tarafa yayımlayarak çalışmaktadır. Zaman damgası, özete girmek amacıyla verinin o anda var olması gerektiğinin kanıtıdır. Özetinde bir önceki zaman damgasını bulunduran da dahil olmak üzere her zaman damgası, eklenen her zaman damgası ile kendisinden öncekileri sağlamlaştırarak bir zincir oluşturmaktadır.
2
← 151 →
4. İş Kanıtı Eşler arası temelde dağıtılmış bir zaman damgası sunucusunu uygulamak için, gazete veya Usenet yayınlarından ziyade, Adam Back'in geliştirdiği Hashcash [6] benzeri bir iş kanıtı sistemi kullanmamız gerekecektir. İş kanıtı, -örneğin SHA-256 ile- özetleme işlemi sonucunda çıkan özetin başında belirli sayıda 0 bit olan bir değerin taranmasını içermektedir. Yapılması gereken ortalama iş, bulunması gerekli 0 bitlerin sayısı ile üssel olarak orantılıdır ve tek bir özet hesabı ile doğrulanabilmektedir. Zaman damgası ağımızdaki iş kanıtı modelini, blok özetindeki gerekli sıfır değerli bitleri veren bir değer bulunana kadar, bloğun tek seferlik anahtarını arttırarak uygulamaktayız. İşlemci gücü bir kez iş kanıtını yerine getirmek için harcandığında, blok aynı iş tekrarlanmadan değiştirilememektedir. Sonraki bloklar zincire eklendikçe, bloğu değiştirmek için gereken iş kendisinden sonra zincire eklenen bütün blokları değiştirmeyi de kapsayacaktır.
5. Ağ Ağı çalıştırmak için gerekli adımlar şöyledir:
  1. 1) Yeni işlemler tüm düğümlere yayınlanır.
  2. 2) Her düğüm yeni işlemleri bir blok içinde toplar.
  3. 3) Her düğüm kendi bloğu için zor bir iş kanıtı üzerinde çalışır.
3
← 152 →
  1. 4) Bir düğüm iş kanıtını bulduğunda, bu bloğu tüm düğümlere yayınlar.
  2. 5) Düğümler bloğu yalnızca içindeki tüm işlemler geçerliyse ve halihazırda harcanmamışsa kabul ederler.
  3. 6) Düğümler bloğu kabul ettiklerini, zincirdeki bir sonraki bloğu oluşturmak için çalışırken önceki özet olarak bu bloğun özetini kullanarak gösterirler.
Düğümler her zaman en uzun zincirin doğru zincir olduğunu düşünmekte ve onu uzatmak için çalışmaya devam edeceklerdir. İki düğüm, bir sonraki bloğun farklı versiyonlarını aynı anda yayınlıyorsa, bazı düğümler birini, bazı düğümler diğerini alabilir. Bu durumda ilk aldıkları üzerinde çalışırlar ancak diğer dalı da daha uzun olma ihtimaline karşılık saklarlar. Beraberlik bir sonraki iş kanıtı bulunduğunda ve bir dal daha uzun hale geldiğinde kırılacak, diğer dalda çalışmış olan düğümler uzun olana geçecektir. Yeni işlem yayınlarının tüm düğümlere ulaşması gerekmez, bu yayınlar birçok düğüme eriştiği sürece, çok geçmeden bir bloğa gireceklerdir; blok yayınları aynı zamanda bırakılmış mesajlara karşı da dayanıklıdır, eğer bir düğüm bir bloğu almazsa, bir sonraki bloğu teslim aldığında eksik bloğu fark edecek ve bu bloğu talep edecektir.
6. Teşvik Kural gereği bloktaki ilk işlem, bloğun yaratıcısına ait olan paranın yaratıldığı özel bir işlemdir. Bu, düğümlerin ağı desteklemesini teşvik etmekte ve paranın ilk kez dolaşıma girmesini sağlamaktadır. Zira, para basacak başka bir merkezi otorite bulunmamaktadır. Sabit miktardaki yeni basılan paranın düzenli olarak dolaşıma girmesi, altın madencilerinin kaynaklarını harcayarak dolaşıma altın sürmesine benzer. Bizim durumumuzda bu, harcanan işlemci zamanı ve elektriktir. Teşvik, işlem ücretleri ile de finanse edilebilir. Bir işlemin çıktı değeri girdisinden düşük ise, aradaki fark işlemi içeren bloğun teşviğine eklenen işlem ücretidir. Önceden belirlenmiş miktardaki para dolaşıma girdiğinde, teşvik tamamiyle işlem ücretlerine dönüşebilir ve tamamen enflasyondan arınmış olabilir. Teşvik, düğümlerin dürüst kalmasının özendirilmesine yardımcı olabilir. Eğer açgözlü bir saldırgan dürüst düğümlerin tümünden daha fazla işlemci gücünü toplayabilirse, bunu ödemelerini geri alarak insanları dolandırmak için mi, yoksa yeni para üretmek için mi kullanacağına karar vermesi gerekecektir. Saldırgan oyunu kuralına göre oynamayı daha kârlı bulmalıdır. Böylece sistemi ve kendi servetinin geçerliliğini baltalamaktansa, diğer herkesin toplamından daha fazla yeni para elde edecektir.
7. Disk Alanı Geri Kazanımı Bir paranın kullanıldığı son işlem yeterince blok altında kaldıktan sonra, o paranın önceki işlemleri disk alanından tasarruf etmek için atılabilir. Blok özetini bozmadan bunu yapabilmek için, işlemler bir Merkle ağacında[7][2][5] sadece kök dahil olacak şekilde özetlenmiştir. Eski bloklar daha sonra ağacın dalları budanarak sıkıştırılabilir. İç özetlerin depolanmasına gerek yoktur.
4
← 153 →
Bir blok başlığı işlem olmadan yaklaşık 80 bayttır. 10 dakikada bir blok üretildiğini varsayarsak, 80 bayt * 6 * 24 * 365 = yılda 4.2MB yapar. 2008 itibariyle tipik bilgisayar sistemlerinin 2GB RAM ile satıldığını ve yıllık 1.2GB büyümeyi öngören Moore yasasını göz önünde bulundurursak, blok başlıkları bellekte tutulsa bile depolama bir sorun teşkil etmeyecektir.
8. Basitleştirilmiş Ödeme Doğrulaması Ödemeleri tam bir ağ düğümü çalıştırmadan doğrulamak mümkündür. Bunun için bir kullanıcının yalnızca en uzun iş kanıtı zincirindeki blok başlıklarının bir kopyasını saklaması ve işlemi, içinde zaman damgalandığı bloğa bağlayan Merkle dalını bulması gerekmektedir. Bu kopyayı en uzun zincirin kendisinde olduğuna ikna olana dek ağ düğümlerine sorgu yaparak elde edebilir. İşlemi kendisi kontrol edemez ancak zincirdeki bir yere bağlayarak bir ağ düğümünün bu işlemi kabul ettiğini görebilir ve kendisinden sonraki bloklar, ağın işlemi kabul ettiğini onaylayabilir.
Bu sebeple, doğrulama işlemi dürüst düğümler ağı kontrol ettiği sürece güvenilirken, ağ bir saldırgan tarafından güçlendirilmişse savunmasız hale gelir. Ağ düğümleri, işlemleri kendileri doğrulayabilse de, saldırgan uydurma işlemler ile ağı güçlendirmeye devam edebildiği sürece basitleştirilmiş yöntem kandırılabilir. Bundan korunmak için bir strateji, geçersiz bir blok fark ettiğinde ağ düğümlerinden gelen uyarıları alarak, tutarsızlığı onaylamak için kullanıcının yazılımını tüm bloğu ve uyarı alan işlemleri indirmeye yönlendirmektir. Sık ödeme alan
5
← 154 →
işletmeler muhtemelen daha bağımsız güvenlik ve daha hızlı doğrulama için yine de kendi düğümlerini çalıştırmak isteyeceklerdir.
9. Değer Birleşimi ve İşlem Ayrımı Paraları tek tek idare etmek mümkün olsa da, bir transferdeki her kuruş için ayrı birer işlem yapmak kullanışsız olmaktadır. Değerin bölünmesine ve birleştirilmesine olanak sağlamak için, işlemler birden çok girdi ve çıktı içerir. Normalde, ya önceki büyük işlemden gelen tek bir girdi ya da daha küçük miktarları birleştiren birden fazla girdi ve en fazla iki çıktı olacaktır: biri ödeme tutarı, diğeri -eğer varsa- gönderene geri dönen para üstüdür.
İşlem Girdi Girdi ... Çıktı ...
Unutulmamalıdır ki yayılma, yani bir işlemin bir kaç işleme bağlı olması ve onların da başka işlemlere bağlı olma durumu bir sorun yaratmaz. Bir işlemin geçmişinin tek başına kopyasını çıkarma hiçbir zaman gerekmemektedir. 10. Gizlilik Geleneksel bankacılık modeli bilgiye erişimi ilgili taraflar ve güvenilir bir üçüncü tarafla sınırlayarak, belli bir seviyeye kadar gizliliği sağlamaktadır. Tüm işlemleri herkese açık bir şekilde duyurma zorunluluğu bu yöntemi engeller ancak gizlilik, yine de bilgi akışını başka bir yerde kırarak, açık anahtarları anonim tutarak sürdürülebilir. Herkes birisinin başka birine bir miktar gönderdiğini görebilir ancak işlemin kimle bağlantılı olduğu bilgisine ulaşamaz. Bu borsaların yayınladığı bilgi seviyesine benzer; bireysel işlemlerin zamanı ve büyüklüğü herkese açıkken, tarafların kimlik bilgileri gizlenmektedir.
Geleneksel Gizlilik Modeli Kimlikler İşlemler Güvenilir 3. Parti Karşı Taraf Herkese Açık Yeni Gizlilik Modeli Kimlikler İşlemler Herkese Açık
Ek bir güvenlik duvarı olarak, işlemlerin ortak bir sahiple ilişkilendirilmesini önlemek için her işlemde yeni bir anahtar çifti kullanılmalıdır; girdilerin aynı kişiye ait olması gereken çoklu girdili işlemlerde, bazı ilişkilendirmeler kaçınılmazdır; buradaki risk, anahtar sahibi ortaya çıktığında, ilişkilendirme yapılarak başka işlemlerin aynı sahibe ait olduğunun ortaya çıkabilmesidir. 11. Hesaplamalar Dürüst zincirden daha hızlı bir şekilde alternatif bir zincir oluşturmaya çalışan bir saldırganın senaryosunu ele almaktayız. Bu başarılsa bile, hiç yoktan değer yaratılan ya da saldırgana hiç ait olmamış paranın alınabileceği şekilde, sistemi keyfi değişikliklere açık bir hale getirmez. Düğümler geçersiz bir işlemi ödeme olarak kabul etmeyecek ve dürüst düğümler asla bu işlemleri içeren bir bloğu kabul etmeyecektir. Bir saldırgan yalnızca yakın zamanda harcadığı parayı geri almak için kendi işlemlerinden birini değiştirmeye çalışabilir.
6
← 155 →
Dürüst zincir ile bir saldırgan zinciri arasındaki yarış Binom Rastgele Yürüyüşü olarak nitelendirilebilir. Başarılı olma durumu dürüst zincirin bir blok uzatılarak öncülüğünü 1 arttırması, başarısızlık durumu ise saldırganın zincirinin bir blok uzatılarak aralığın 1 azalmasıdır.
Bir saldırganın belirli bir açığı yakalama olasılığı Kumarbazın İflası problemine benzemektedir. Sınırsız krediye sahip bir kumarbazın oyuna borçla başladığını ve başabaş noktasına gelebilmek için sonsuz sayıda deneme oyunu oynadığını varsayın. Başabaş noktasına ulaşabilme olasılığını veya saldırganın dürüst zinciri yakalayabilme olasılığını şu şekilde hesaplayabiliriz [8]:
p = dürüst bir düğümün sonraki bloğu bulma olasılığı
q = saldırganın bir sonraki bloğu bulma olasılığı
q z = saldırganın z blok geriden gelip yakalama ihtimali
P > q varsayımımıza göre, saldırganın yakalaması gereken blok sayısı arttıkça, olasılık katlanarak düşmektedir. Bütün olanaksızlıklarla beraber, saldırgan başlarda eğer bir dizi şanslı hamle yapmazsa, kazanma ihtimali zincirin gerisinde kaldıkça hızla azalmaktadır.
Şimdi yeni bir işlemdeki alıcının, gönderenin işlemi değiştiremeyeceğinden yeterince emin olmadan önce ne kadar beklemesi gerektiğini ele almaktayız. Gönderenin, alıcıyı belli bir süre için kendisine ödeme yaptığına inandırmak isteyen, belli bir zaman geçtikten sonra ise ödemeyi kendisine geri döndürmek isteyen bir saldırgan olduğunu varsaymaktayız. Bu olduğunda alıcı uyarılacaktır ancak gönderen bunun için artık çok geç olacağını ümit etmektedir.
Alıcı yeni bir anahtar çifti oluşturur ve imzalamadan kısa bir süre önce gönderene açık anahtarı verir. Bu, gönderenin önceden sürekli olarak üstünde çalışarak, bloklardan oluşan bir zinciri hazırlamasını ve bu zincirin öne geçtiği şanslı bir anda işlemi çalıştırmasını önlemektedir. İşlem gönderildikten sonra dürüst olmayan gönderici, işleminin alternatif bir versiyonunu içeren paralel bir zincir üzerinde gizlice çalışmaya başlar.
Alıcı, işlem bir bloğa eklenene ve bunun arkasına z kadar blok bağlanana kadar bekler. Saldırganın ne kadar ilerleme kaydettiğini tam olarak bilmez ancak dürüst blokların blok başına beklenen ortalama bir süre aldığını varsayarsak, saldırganın yaptığı potansiyel ilerleme beklenen değerli bir Poisson dağılımı olacaktır:
Saldırganın herşeye rağmen yetişebilme ihtimalini elde etmek için, o noktadan zinciri yakalayabilme olasılığı ile elde edebileceği her ilerleme için Poisson yoğunluğunu çarparız:
Sonsuz dağılım kuyruk toplamını almaktan kaçınmak için yeniden düzenliyoruz...
7
← 156 →
C koduna dönüştürüyoruz... 
#include <math.h>
double AttackerSuccessProbability(double q, int z)
{
  double p = 1.0 - q;
  double lambda = z * (q / p);
  double sum = 1.0;
  int i, k;
  for (k = 0; k <= z; k++)
  {
    double poisson = exp(-lambda);
    for (i = 1; i <= k; i++)
      poisson *= lambda / i;
    sum -= poisson * (1 - pow(q / p, z - k));
  }
  return sum;
}
Bazı değerler vererek, olasılığın z ile katlanarak azaldığını görebiliriz. 
q=0.1
z=0 P=1.0000000
z=1 P=0.2045873
z=2 P=0.0509779
z=3 P=0.0131722
z=4 P=0.0034552
z=5 P=0.0009137
z=6 P=0.0002428
z=7 P=0.0000647
z=8 P=0.0000173
z=9 P=0.0000046
z=10 P=0.0000012

q=0.3
z=0 P=1.0000000
z=5 P=0.1773523
z=10 P=0.0416605
z=15 P=0.0101008
z=20 P=0.0024804
z=25 P=0.0006132
z=30 P=0.0001522
z=35 P=0.0000379
z=40 P=0.0000095
z=45 P=0.0000024
z=50 P=0.0000006
P’yi %0,1'den daha düşük değerler için çözüyoruz... 
P < 0.001
q=0.10 z=5
q=0.15 z=8
q=0.20 z=11
q=0.25 z=15
q=0.30 z=24
q=0.35 z=41
q=0.40 z=89
q=0.45 z=340
8
← 157 →
12. Sonuç
Güvene dayalı olmayan elektronik işlemler için bir sistem önermiş bulunmaktayız. Dijital imzalardan oluşan alışılmış bir para sistemi ile başladık. Bu sistem mülkiyet üzerinde güçlü bir kontrol sağlasa da, çift harcamayı engellemenin bir yolunu bulmadıkça eksik kalmaktadır. Bunu çözmek için, işlem geçmişini açık bir şekilde kaydetmek için iş kanıtı kullanan, dürüst düğümler işlemci gücünün çoğunluğunu kontrol ettiği takdirde bir saldırganın değiştirmesinin hesaplanabilir olarak mantıksız olduğu, eşler arası bir ağ sunduk. Bu ağın sağlamlığı yapılandırılmamış basitliğinden kaynaklanmaktadır. Düğümler çok az koordinasyon ile aynı anda çalışmaktadır. Mesajlar belirli bir yere yönlendirilmediği ve yalnızca elden gelenin en iyisi temelinde iletilmesi gerektiği için, düğümlerin tanımlanmasına gerek kalmamaktadır. Düğümler ağdan ayrıldıkları süreçte olanların kanıtı olarak iş kanıtı zincirini kabul etme şartıyla istedikleri zaman ağdan ayrılabilir ve yeniden ağa katılabilirler. İşlemci güçleriyle oy kullanırlar. Geçerli blokları kabul ettiklerini, onları yaymaya çalışarak ve geçersiz blokları reddettiklerini ise onların üzerinde çalışmayı geri çevirerek gösterirler. Gerekli tüm kural ve teşvikler bu fikir birliği mekanizmasıyla uygulanabilmektedir.
Referanslar
[1] W. Dai, "b-money," http://www.weidai.com/bmoney.txt, 1998.
[2] H. Massias, X.S. Avila, and J.-J. Quisquater, "Design of a secure timestamping service with minimal trust requirements," In 20th Symposium on Information Theory in the Benelux, May 1999.
[3] S. Haber, W.S. Stornetta, "How to time-stamp a digital document," In Journal of Cryptology, vol 3, no 2, pages 99-111, 1991.
[4] D. Bayer, S. Haber, W.S. Stornetta, "Improving the efficiency and reliability of digital time-stamping," In Sequences II: Methods in Communication, Security and Computer Science, pages 329-334, 1993.
[5] S. Haber, W.S. Stornetta, "Secure names for bit-strings," In Proceedings of the 4th ACM Conference on Computer and Communications Security, pages 28-35, April 1997.
[6] A. Back, "Hashcash - a denial of service counter-measure," http://www.hashcash.org/papers/hashcash.pdf, 2002.
[7] R.C. Merkle, "Protocols for public key cryptosystems," In Proc. 1980 Symposium on Security and Privacy, IEEE Computer Society, pages 122-133, April 1980.
[8] W. Feller, "An introduction to probability theory and its applications," 1957.
← 158 →
Teknik Raporu
Bitcoin Başlangıç Bloku ~ Hex 01-03-2009
* The Times 03 Ocak 2009 (Birleşik Krallık) Maliye bakanı bankalar için ikinci kurtarma paketinin eşiğinde
ve böylece, yeni bir döneme başlandı
← 159 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
NOSTR NOTES & OTHER STUFF TRANSMITTED BY RELAYS
* Aktarıcılar Tarafından İletilen Notlar ve Diğer Şeyler
Buna karşı yasalar çıkarılabilir, ancak ifade özgürlüğü, gizlilikten bile daha fazla, açık bir toplum için temeldir; hiçbir konuşmayı kısıtlamak istemiyoruz.
~ Eric Hughes, Bir Şifrepunk'un Bildirisi, 1993
NOSTR NEDİR?
Kısaca: nostr, Twitter'ın, Telegram'ın ve diğer platformların yerini alabilecek güce sahip bir protokoldür.
~ @dergigi
nostr iletişim özgürlüğü demektir tıpkı bitcoin'in işlem (transaction) özgürlüğü anlamına gelmesi gibi.
~ Keysa @SimplestBitcoinBook
Nostr, sansüre dirençli, küresel, birlikte çalışabilir ağlar için basit, merkezi olmayan bir protokoldür
Nostr güven gerektiren bir merkezi sunucuya dayanmaz.
Bitcoin, HTTP veya TCP/IP gibi özgür ve açık kaynaklı (FOSS) bir yazılım protokolüdür ve herkesin nostr üzerine inşa etmesine olanak tanır.
İnternet bağlantısı olan herhangi biriyle, herhangi bir yerde iletişim kurma özgürlüğümüzü koruma yöntemimizdir.
(Nostr) öz-egemen kimlik katmanına sahip bir iletişim protokolüdür... ve bundan da fazlasıdır.
~ @dergigi
← 160 →
NEDEN NOSTR'A İHTİYACIMIZ VAR?
NEDEN
NOSTR'A
İHTİYACIMIZ VAR?
Mevcut iletişim sistemleri ve sosyal medya platformları merkezi olduğu için nostr'a ihtiyacımız var. Bu sistemlerin problemli yanları şunlardır:
İfade özgürlüğünüzü sansürleme gücüne sahipler.
Devlet tarafından düzenleyici saldırılara karşı savunmasızlar.
Hesabınızı askıya almayı veya silmeyi seçebilir veya buna zorlanabilirler.
Hack'lenebilir ve böylece verileriniz tehlikeye girebilir.
Size görmenizi istedikleri bilgileri göstermek için algoritmalar kullanırlar.
Platform üzerindeki deneyiminizin her yönünü manipüle ederler.
Tüm aktivitelerinizi takip ederler.
Verilerinizi toplar ve satarlar.
Verilerinizi akışınızı reklamlarla doldurmak için kullanırlar.
Özgürlük teknolojisi umuttur.
~ @ODELL
← 161 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
NOSTR NASIL ÇALIŞIR?
Nostr'un iki parçası vardır: İstemciler ve Aktarıcılar (Relays).
İSTEMCİ , nostr protokolü üzerinde çalışan bir ARAYÜZdür (uygulama veya website).
Sizin ve takip ettiğiniz kişilerin gönderilerini gördüğünüz yerdir (twitter'ın gönderilerinizi paylaştığınız ve başkalarının gönderilerini okuduğunuz bir arayüz olması gibi, ancak twitter merkezidir ve gönderileri sansürler.)
AKTARICI, bir SUNUCU ve VERİTABANIDIR. İsteyen herkes bir aktarıcı çalıştırabilir, bu da nostr'u merkeziyetsiz yapar.
Notlarınızın gönderildiği, depolandığı ve istemciler tarafından alındığı yerdir.
Birçok aktarıcı vardır ve hangilerine bağlanacağınızı seçebilirsiniz. Bazıları ücretsiz, bazıları ücretlidir.
Bir mesaj gönderdiğinizde, bağlı olduğunuz aktarıcılara yayınlanır.
İstemciler bağlı oldukları aktarıcıları sorgular ve ardından bu aktarıcılarda barındırılan mesajları görüntüler.
~ @BTCillustrated
← 162 →
NOSTR NASIL ÇALIŞIR?
Herkes bir aktarıcı çalıştırabilir. Aktarıcı çok basit ve aptaldır. Bazı kişilerden gönderileri kabul edip diğerlerine iletmekten başka bir şey yapmaz. Aktarıcılara güvenilmesi gerekmez. İmzalar istemci tarafında doğrulanır.
~ @fiatjaf, 2019-11-02 fiatjaf.com/nostr.html
Nostr istemcinizi açtığınızda, sizin ve takip ettiklerinizin paylaştığı tüm notları kronolojik sırayla göreceksiniz.
Size neyin gösterileceğine, sizden neyin gizleneceğine veya gönderilerinizi sansürlemeye karar veren hiçbir algoritma yoktur.
Bitcoin gibi, nostr da genel/özel anahtar çiftleri kullanır.
GENEL ANAHTAR = npub, kullanıcı adı gibi
ÖZEL ANAHTAR = nsec, parola gibi
NOT: Özel anahtarınız kaybolursa sıfırlanamaz, bu yüzden onu iyi korumalısınız!
Eğer özel anahtarınız sızarsa, ona erişimi olan herkes nostr hesabınıza erişebilir ve size özel erişiminizi geri kazanmanın bir yolu yoktur.
← 163 →

Okuduklarınızı beğendiniz mi?

Bu kitabın basılı versiyonunu kitaplığınızda görmek ister misiniz? Sevdiklerinize Bitcoin'i öğretmek için mükemmel bir hediye!

Basılı Kopya Sipariş Et
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
NIP-05 kullanarak insan tarafından okunabilir bir kullanıcı adı oluşturabilirsiniz. Örneğin:
Benim Public Key'im, veya npub'ım: npub1dpna3xwwddnhhzg9ycpvlcz2ze0jdwm2rf3eqd2lf9leaewtq7tqhw0ef2
Benim NIP-05 Nostr adresim: SimplestBitcoinBook@nostrplebs.com
İnsanları nostr'da şunları girerek arayabilirsiniz:
npub
Varsa NIP-05 (yani nostr adresi)
NIP-05 Tanımlayıcısını buralardan alabilirsiniz:
nostrplebs.com
verified-nostr.com
getalby.com
Ya da kendi alan adınızla kurulum yapabilirsiniz
Nostr anahtar çiftinizi aldıktan sonra, aynı anahtarlarla herhangi bir nostr istemcisine giriş yapabilirsiniz ve tüm istemcilerde kimliğinizi ve takipçi/takip listelerinizi koruduğunuzu göreceksiniz.
Bu, her platform için ayrı bir hesap, kullanıcı adı ve şifre gerektiren ve her birinde farklı içerik, takip ve takipçilere sahip olduğunuz geleneksel sosyal medyadan farklıdır.
En temel seviyede, Nostr tüm uygulamalarınızı birbirine bağlayan sosyal yapıştırıcı görevi gören bir iletişim protokolüdür.
~ derekross@nostrplebs.com
← 164 →
NASIL NOSTR'LANILIR?
  1. İndirmek için bir istemci uygulaması seçin. (Anahtar çiftiniz oluşturulduktan sonra hepsini deneyebileceğiniz için hangisini seçtiğiniz önemli değil.)
  2. Popüler İstemci Örnekleri:
    iOS'ta Damus
    Android'de Amethyst
    iOS/Android/Masaüstünde Primal
  3. Bir Kullanıcı Adı oluşturun. Başka bilgiye gerek yok.
  4. Uygulama, hesabınızı oluşturacaktır.
  5. İsterseniz profil fotoğrafı ve banner ekleyebilirsiniz.
  6. En az bir ilgi alanı seçtiğinizde (örneğin: bitcoin, sanat, insan hakları, spor, müzik vb.) hesabınız otomatik olarak birkaç aktarıcıya bağlanacaktır.
  7. İstemciye bağlı olarak, benzer ilgi alanına sahip birkaç hesabı otomatik olarak takip edecek veya birkaçını seçmenize izin verecektir.
  8. Daha sonra aktarıcı ve hesap ekleyip çıkarabilirsiniz.
~ @BTCillustrated
← 165 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
ANAHTAR YÖNETİMİ
Anahtarlarınız oluşturulduktan sonra, bir imzalama uzantısı yükleme zamanı gelmiş demektir.
Nostr protokolü üzerinde çalışan bir web sitesine giriş yapmak istediğinizde, sizden nsec veya özel anahtarınızı isteyecektir.
Web siteleri veri sızdırabileceğinden, bunu doğrudan GİRMEYİN.
Bunun yerine, her zaman bir imzalama uzantısı kullanın.
Bu, özel anahtarınızı saklayan bir araçtır ve notlar gibi etkinlikleri sizin adınıza imzalaması için yetkilendirirsiniz. Endişelenmeyin, göründüğünden daha basittir!
Popüler imzalama uzantıları:
Nostore (iOS Safari)
Amber (Android)
Nsec App (Mobil/Masaüstü)
Alby (Masaüstü)
Nos2X (Masaüstü)
Nostr Connect (Masaüstü)
ZAPLAR
Zaplama, nostr'da bitcoin'i kullanma şeklimizdir! Not not, zap zap, bir V4V (Value For Value - Değere Karşılık Değer) ekonomisi yaratıyoruz.
Bitcoin Lightning cüzdanınızı nostr hesabınıza bağlayarak, beğendiğiniz notlar veya içerikler için sat (yani zap) gönderip alabilirsiniz.
Bunu yapmanın çeşitli yolları var. Eğer seçtiğiniz istemci size bu konuda yol göstermiyorsa, #asknostr etiketiyle nostr'da sorun, birisi size yardımcı olacaktır.
← 166 →
NOSTR KAYNAKLARI
Aşağıda nostr ve harikalarıyla ilgili kolay anlaşılır, mükemmel rehberlere sahip web sitelerinin bir listesi bulunmaktadır!
@derGigi tarafından nostr-resources.com
@fiatjaf tarafından nostr.com
@aljaz tarafından nostr.net
@JeffG tarafından nostr.how
@pluja tarafından usenostr.org
@benwehrman tarafından benwehrman.com/nostr-guide
@Karnage tarafından nostrapps.com
NEDEN DEVEKUŞU?
Nostrich'in Ortaya Çıkış Hikayesi
yazan walker@primal.net
16 Aralık 2022:
ChatGPT3'ü keşfettim ve doğal olarak ona sordum "#nostr hakkında bir şaka yazabilir misin?"
ChatGPT3 şöyle yanıtladı:
S: Meraklı bir devekuşuna ne denir?
C: NosTrich!
Şaka çok iyi değildi ama bir botu suçlayamazsınız. Yine de, nostr için görsel bir kimlik fikrini sevdim. Ayrıca devekuşları harika kuşlardır. Bu yüzden Midjourney'e gittim ve #Nostrich 'i yarattım
20 Aralık 2022:
@jb55 , "Nostrich"i resmi Nostr maskotu ve logosu olarak önerdi. Üç dakika sonra, @jack Nostrich görselini tweetledi. Gerisi, dediğimiz gibi, tarih oldu.
~ @Walker
← 167 →
Şimdiye Kadar Yazılmış En Basit Bitcoin Kitabı
NOSTR İSTEMCİLERİ/UYGULAMALARI
Bunları ve çok daha fazla harika uygulamayı bulmak için nostrapps.com adresini ziyaret edin. Hepsi ücretsiz, açık kaynaklı nostr protokolü üzerine inşa edilmiştir. Hepsinde oturum açmak için imzalama uzantınızı kullanın!
Nostr Nests - Sohbet etmek, jam yapmak, mikro konferanslar ve canlı podcast'ler için bir ses alanı.
Plebian Market - Bitcoin ve Lightning ile çalışan, İnternet'in özerk pazaryeri.
Npub.pro - Kendinize nostr tabanlı bir web sitesi yapın.
Corny Chat - Canlı ses alanları.
Wavlake - Bitcoin'in Lightning Network'ünü kullanarak değere karşı değer sunan bir müzik yayın platformu.
Zap.stream - Canlı yayınınızı yapın ve sat zap'ları alın.
Flare - Video içeriği görüntülemek, yüklemek ve etkileşimde bulunmak için bir istemci.
Blowater - Telegram/Slack/Discord'un yerini almak için tasarlandı.
Stemstr - Müzik sanatçılarının bağlantı kurması, iş birliği yapması ve harika müzikler paylaşması için sosyal bir deneyim.
Nostr.build - Görsel, video ve medya yükleyici ve barındırıcı.
Hivetalk - Gerçek zamanlı, tamamen özel görüntülü aramalar ve toplantılar, Zoom'un yerini alır.
Zap.cooking - Nostr üzerinden tarifleri paylaşın.
Flockstr - Etkinlik ve buluşma planlaması.
Memestr - Nostr üzerinden meme'leri görüntüleyin ve oluşturun
Quotestr - Bir Nostr notunu görsel alıntıya dönüştürün
← 168 →
BİZE KATILIN
Nostr hala çok genç. Bitcoin gibi, fakat çok daha genç olan bu protokol, tabandan gelen, karmaşık, küresel bir deneydir.
Eğer merkezi olmayan, sansüre dirençli, açık kaynaklı bir iletişim protokolünün değerini görüyorsanız, lütfen onu kullanarak, geliştirerek, geliştiricilere geri bildirim sağlayarak ve kendinizi yakın hissettiğiniz herhangi bir şekilde katılarak, bu ifade özgürlüğü aracının büyümesine yardımcı olun.
Konuşma özgürlüğünü ve açık iletişimi küresel olarak korumak için tasarlanmış büyüyen bir teknolojinin parçası olmak muhteşem bir deneyimdir.
Dalın ve diğer özgür ruhlarla birlikte öğrenin, güzellik yaratmak için içsel kaosu kucaklayın ve torunlarımız için parlak bir gelecek oluşturun!
Hepsinden daha önemlisi, nostr'un temel olarak aralarında bağlantı olmayan çok gevşek bir sunucu kümesi olduğunu akılda tutmamız gerekiyor, ... ve genelde başkalarıyla bağlantıda kalmanın, içerik bulmanın bazı yaratıcı yollar gerektirdiğini kabul etmek zorundayız. Nostr uygulamaları yazmak ve Nostr'ı kullanmak için içsel kaosu kucaklamalıyız.
~ @fiatjaf tarafından: 'Nostr'da temel sosyal ağ için içerik keşfi ve aktarıcı kullanımına dair bir vizyon'
← 169 →
Satoshi'ye, Fiatjaf'a, geçmiş, şimdiki ve gelecekteki şifrepunk'lara, Nostr ailesine, BT girdabına, toksik maxi'lere, toksik olmayan maxi'lere, meme-lord'lara ve - hanımlarına, inananlara, alaycılara, kahinlere... ve her zaman, sevgili aileme, arkadaşlarıma, ve içimizde nefes alan Bir'e, beni her zaman, her şeyden hatta bitcoin'den bile daha değerli gördüğü için
Bu kitabın ve çevirilerinin ücretsiz PDF'i şu adreste mevcuttur: thesimplestbitcoinbook.net
Beni nostr'da takip edin:
Türkçe versiyonun web sitesi:
Yorumlar, sorular, güncellemeler, geri bildirimler:
thesimplestbitcoinbook@proton.me
Zamanında yanıt vereceğime söz veremem...
bir dağın tepesinde yalınayak olabilirim...
Sat biriktirin
Güçlü kalın
Sadık kalın
sonunda, Sevgi
851522
← 170